ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Συνεχίζεται το χάος στην Ε.Ε., τουλάχιστον σε επικοινωνιακό επίπεδο, σχετικά με το εμβόλιο της AstraZeneca. Προχθές το βράδυ το Reuters, επικαλούμενο κοινοτικό αξιωματούχο, μετέδωσε ότι η εταιρεία θα παραδώσει στο β΄ τρίμηνο λιγότερες από τις μισές από τα 180 εκατ. δόσεις για τις οποίες είχε δεσμευτεί. Κοινοτική πηγή σημείωνε ότι «οι διαβουλεύσεις με την AstraZeneca για το χρονοδιάγραμμα των παραδόσεων συνεχίζονται». Η εταιρεία, όπως ανέφερε η ίδια πηγή, θα επιστρατεύσει όλα τα εργοστάσιά της, στην Ε.Ε. και εκτός, προκειμένου να προσεγγίσει τον στόχο για το β΄ τρίμηνο. Αργά τη νύχτα, με ανακοίνωσή της, η εταιρεία δήλωσε ότι διευρύνει την παραγωγική της ικανότητα ώστε να μπορέσει να τηρήσει τα συμφωνηθέντα, με τις μισές από τα 180 εκατ. δόσεις να προέρχονται από εργοστάσια εκτός Ευρώπης.
Σε ενημέρωση δημοσιογράφων χθες το πρωί, ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ έδωσε το στίγμα του σκεπτικισμού που υπάρχει στην Ευρώπη απέναντι στην εταιρεία. «Είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για εμπιστοσύνη» στην AstraZeneca, είπε, προσθέτοντας ότι η Ε.Ε. πρέπει να χρησιμοποιήσει «όλα τα εργαλεία στη διάθεσή της», μεταξύ των οποίων και η απαγόρευση εξαγωγών, για να υποχρεώσει την εταιρεία να τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματούχο της Ε.Ε., στις διαβουλεύσεις που είχε ενόψει της σημερινής τηλεδιάσκεψης κορυφής για την πανδημία, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ εισέπραξε την ενόχληση ορισμένων ηγετών για τα αρνητικά σχόλια του Εμανουέλ Μακρόν και άλλων όσον αφορά το εμβόλιο της AstraZeneca. Η επιφυλακτική στάση που έχουν εκφράσει ηγέτες και υπουργοί, αλλά και οι αμφιβολίες που έσπειρε η ίδια η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τη διαδικασία έγκρισής του από το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν εντείνει τον σκεπτικισμό των πολιτών απέναντι στο εμβόλιο σε σειρά κρατών-μελών (και ειδικά στη Γερμανία).
Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται ότι οι νέες συμφωνίες της Ε.Ε. για περισσότερες δόσεις εμβολίων (όπως αυτές με τις Pfizer/BioNTech και με τη Moderna) και οι πρωτοβουλίες για την αύξηση της παραγωγής αρχίζουν να αποδίδουν. Σύμφωνα με μελέτη της λονδρέζικης εταιρείας αναλύσεων Affinity, η Ε.Ε. είναι πλέον σε πορεία για να ολοκληρώσει τον εμβολιασμό του 75% του ενήλικου πληθυσμού της ώς τα τέλη Αυγούστου.
Η περαιτέρω επέκταση της παραγωγής, η ταχύτερη έγκριση των υποψήφιων εμβολίων και η επιτάχυνση της εκστρατείας εμβολιασμού θα βρεθούν στο επίκεντρο της σημερινής τηλεδιάσκεψης κορυφής. Στην ατζέντα θα βρεθεί επίσης το επίμαχο ζήτημα των περιορισμών στις μετακινήσεις εντός της ζώνης Σένγκεν, με την Κομισιόν να έχει στείλει επιστολή σε έξι κράτη-μέλη (Γερμανία, Βέλγιο, Δανία, Φινλανδία, Σουηδία, Ουγγαρία) για δυσανάλογα μέτρα, η παρακολούθηση και αντιμετώπιση των μεταλλάξεων του νέου κορωνοϊού και το ζωτικό ζήτημα της διεθνούς αλληλεγγύης (χθες κατέφθασαν στην Γκάνα τα πρώτα εμβόλια μέσω του μηχανισμού Covax, του οποίου η Ε.Ε. είναι από τους βασικούς χρηματοδότες).
Πιστοποιητικά
Οι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν επίσης το θέμα των πιστοποιητικών εμβολιασμού και του ρόλου που μπορεί να παίξουν στους επόμενους μήνες στη διευκόλυνση των μετακινήσεων και στην αποκατάσταση των τουριστικών ροών. Τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και σημαντικές χώρες (Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία) παραμένουν ιδιαίτερα επιφυλακτικές απέναντι στην έναρξη της συζήτησης για οποιαδήποτε χρήση των πιστοποιητικών για λόγους πέραν των ιατρικών. Μεταξύ άλλων, τονίζουν τη μεγάλη αβεβαιότητα που εξακολουθεί να υφίσταται σχετικά με τον βαθμό στον οποίο τα εμβόλια περιορίζουν και τη μετάδοση του ιού (εκτός από τη νόσηση με COVID-19), αλλά και τη διάρκεια για την οποία την περιορίζουν.
Τριβές αναμένεται επίσης να προκαλέσει η πρόθεση της Αθήνας να προχωρήσει σε διμερείς συμφωνίες με τρίτες χώρες για αναγνώριση πιστοποιητικών που επιτρέπουν τις ελεύθερες μετακινήσεις. Εξακολουθεί άλλωστε να ισχύει η σύσταση που υιοθέτησε το Συμβούλιο της Ε.Ε. τον περασμένο Ιούνιο για περιορισμό των μη ζωτικών μετακινήσεων από τρίτες χώρες, με συγκεκριμένες εξαιρέσεις (πλέον μόνο έξι χώρες). Ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης μάλιστα εξέφραζε χθες αμφιβολίες για το αν είναι νομικά εφικτό για ένα κράτος-μέλος να κινηθεί μονομερώς στο θέμα αυτό.