Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για την ατομική ενέργεια προειδοποίησε, κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχε τη Δευτέρα με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ότι η επικίνδυνη κατάσταση στο μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης «δεν βελτιώνεται», καθώς οι αδιάκοπες μάχες στην περιοχή θέτουν την εγκατάσταση σε κίνδυνο.
Οι έξι αντιδραστήρες του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια βρίσκονται σε διακοπή λειτουργίας και λαμβάνει την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται για να αποτρέψει την τήξη των αντιδραστήρων μέσω μιας μόνο εναπομείνασας γραμμής μεταφοράς ρεύματος. Κατά καιρούς χρειάστηκε να στραφεί σε γεννήτριες ντίζελ εκτάκτου ανάγκης για την τροφοδοσία των βασικών συστημάτων ψύξης, η κατάρρευση των οποίων θα μπορούσε να είναι ολέθρια.
Σε συνάντηση που είχε με τον Ζελένσκι στη νότια Ουκρανία, ο γενικός διευθυντής της ΙΑΕΑ (Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας) Ραφαέλ Γκρόσι δήλωσε ότι η κατάσταση στο εργοστάσιο παραμένει τεταμένη και «πολύ επικίνδυνη» λόγω της έντονης στρατιωτικής παρουσίας γύρω του. Ενα μπλακ άουτ έπληξε πρόσφατα την εγκατάσταση, κάτι που έχει συμβεί επανειλημμένως από τότε που οι ρωσικές δυνάμεις το κατέλαβαν. Υπενθυμίζεται πως το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια τελεί υπό ρωσική κατάληψη σχεδόν από την αρχή της εισβολής στην Ουκρανία, ενώ η ΙΑΕΑ έχει πολλάκις αναφερθεί στον κίνδυνο σοβαρού ατυχήματος εξαιτίας των μαχών που μαίνονται γύρω του.
Εφεδρικές γεννήτριες
Ο Γκρόσι σχεδιάζει να επισκεφθεί το εργοστάσιο αυτή την εβδομάδα για δεύτερη φορά μετά την έναρξη του πολέμου. Ο οργανισμός με έδρα τη Βιέννη έχει μόνιμα εγκατεστημένο προσωπικό στο εργοστάσιο ύστερα από την τελευταία επίσκεψη του Γκρόσι τον Σεπτέμβριο. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, οι μάχες οδήγησαν σε διακοπή ρεύματος στο εργοστάσιο για μισή ημέρα, αναγκάζοντας το προσωπικό να ενεργοποιήσει εφεδρικές γεννήτριες. «Κάθε φορά ρίχνουμε ένα ζάρι», είχε δηλώσει τότε ο Γκρόσι. «Και αν το συνεχίσουμε αυτό, τότε μια μέρα η τύχη μας θα εξαντληθεί», προειδοποιούσε.
Ο Γκρόσι και ο Ζελένσκι συναντήθηκαν στην πόλη της Ζαπορίζια, η οποία βρίσκεται σε ουκρανικά εδάφη, περίπου 50 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του ομώνυμου πυρηνικού εργοστασίου.
Η ΙΑΕΑ ανακοίνωσε τον Ιανουάριο ότι τοποθετεί ομάδες εμπειρογνωμόνων και στους τέσσερις πυρηνικούς σταθμούς της Ουκρανίας για να μειώσει τον κίνδυνο ατυχημάτων, συμπεριλαμβανομένου του κλειστού πλέον εργοστασίου του Τσερνόμπιλ, το θανατηφόρο πυρηνικό ατύχημα του οποίου το 1986 είχε βαριές συνέπειες για μεγάλο μέρος της Ευρώπης.
Ο Γκρόσι τόνισε ότι το έβδομο ταξίδι του στην Ουκρανία υπογραμμίζει τη δέσμευση και την υποστήριξή του για «όσο χρειαστεί».
Στη συνάντηση συμμετείχαν και άλλοι αξιωματούχοι της ΙΑΕΑ, ο επικεφαλής του προεδρικού γραφείου, Αντρέι Γέρμακ, και ο επικεφαλής του φορέα εκμετάλλευσης πυρηνικών εγκαταστάσεων Energoatom, Πέτρο Κότιν.
Ενώ βρισκόταν στη Ζαπορίζια, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επισκέφθηκε στρατιωτικές θέσεις στη μερικώς κατεχόμενη επαρχία, όπου και απένειμε μετάλλια στους στρατιώτες. Επισκέφθηκε επίσης τραυματίες από χτύπημα που, σύμφωνα με το Κίεβο, σημειώθηκε σε πολυκατοικία, σκοτώνοντας τουλάχιστον ένα άτομο και τραυματίζοντας περισσότερα από 30.
Γιατί είπε «ναι» το Μινσκ
Το υπουργείο Εξωτερικών της Λευκορωσίας ανακοίνωσε πως θα επιτρέψει στη Ρωσία να τοποθετήσει πυρηνικά όπλα στο έδαφος της χώρας. Αυτή την απόφαση τη δικαιολόγησε λέγοντας ότι το Μινσκ ενήργησε για να προστατεύσει τον εαυτό του έπειτα από χρόνια πιέσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους με στόχο την αλλαγή της πολιτικής και γεωπολιτικής κατεύθυνσης. Η Λευκορωσία διεμήνυσε ότι «αναγκάστηκε» να στεγάσει τα ρωσικά πυρηνικά όπλα στο έδαφός της εξαιτίας των επιθετικών ενεργειών των χωρών του ΝΑΤΟ, οι οποίες απειλούσαν την ασφάλειά της, όπως ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Tass.
