Αποκαλύπτοντας νέες λεπτομέρειες σχετικά με μια από τις πιο διάσημες επιχειρήσεις της CIA όλων των εποχών –την απομάκρυνση έξι Αμερικανών διπλωματών που διέφυγαν από την αμερικανική πρεσβεία στο Ιράν το 1979– η υπηρεσία πληροφοριών παραδέχθηκε για πρώτη φορά και κάτι άλλο.
Η CIA περιγράφει πλέον επίσημα το πραξικόπημα του 1953, το οποίο ανέτρεψε τον πρωθυπουργό Μοσαντέκ και εδραίωσε την εξουσία του Σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, ως «αντιδημοκρατικό».
Η παραπάνω παραδοχή έγινε σε ένα podcast της CIA σχετικά με την ιστορία της υπηρεσίας την ώρα που έγγραφα σχετικά με το πραξικόπημα παραμένουν απόρρητα, 70 χρόνια μετά.
Το podcast της CIA, που ονομάζεται «The Langley Files» εστίασε σε δύο πρόσφατα επεισόδια στην ιστορία της απόδρασης των έξι Αμερικανών διπλωματών από το Ιράν. Οι διπλωμάτες κρύβονταν στο σπίτι του Καναδού πρεσβευτή στο Ιράν, όταν μια ομάδα της CIA μπήκε στην Τεχεράνη και τους βοήθησε να φύγουν αεροπορικώς από τη χώρα, προσποιούμενοι ότι είναι μέλη ενός συνεργείου που αναζητούσε υλικό για μια επινοημένη ταινία επιστημονικής φαντασίας.
Ως γνωστόν η ιστορία αυτή έγινε ταινία το 2012. Στο φιλμ «Argo» του 2012, ο πράκτορας Τόνι Μέντεζ –τον οποίο υποδύεται ο Μπεν Αφλεκ– επινοεί μια ιστορία όπου φερόμενοι Καναδοί κινηματογραφιστές αναζητούν «εξωτικές» τοποθεσίες στο Ιράν για τα γυρίσματα μιας ταινίας επιστημονικής φαντασίας. Bασικός σκοπός ήταν η φυγάδευση 6 Αμερικανών από την Τεχεράνη οι οποίοι θα υποδύονταν τους Καναδούς.
«Η ηγεσία της CIA έχει δεσμευτεί να είναι όσο το δυνατόν πιο ανοικτή με το κοινό», ανέφερε σε ανακοίνωσή της απαντώντας στο Associated Press. «Το podcast είναι μέρος αυτής της προσπάθειας καθώς είναι σημαντικό να είμαστε διαφανείς σχετικά με το ιστορικό πλαίσιο που περιβάλλει αυτά τα γεγονότα και τον ρόλο της CIA».
Η σκληροπυρηνική κρατική τηλεόραση του Ιράν ασχολήθηκε επί ώρες με το πραξικόπημα που ανέτρεψε τον πρωθυπουργό Μοχάμαντ Μοσαντέκ κατά την επέτειό του τον περασμένο Ιούνιο. Κατά την αφήγησή τους, μια ευθεία γραμμή οδηγεί από το πραξικόπημα αυτό στην Ισλαμική Επανάσταση του 1979 που τελικά ανέτρεψε τον Σάχη.
Από την πλευρά των ΗΠΑ, η παρέμβαση της CIA στο πραξικόπημα χαρακτηρίστηκε γρήγορα ως επιτυχία της κατασκοπείας του Ψυχρού Πολέμου. Εκείνη την εποχή η CIA ενορχήστρωσε μια σειρά από περαιτέρω πραξικοπήματα σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων και της Γουατεμάλας.
Mε πληροφορίες από AP