Αύξηση παρουσιάζουν οι δωρεές και επιχορηγήσεις τεχνολογικών κολοσσών σε πανεπιστήμια τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να ενισχύεται και η επιρροή των εταιρειών αυτών στους ακαδημαϊκούς κύκλους που μελετούν κρίσιμα και συχνά αμφιλεγόμενα θέματα όπως η ηθική της τεχνητής νοημοσύνης, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η διάδοση της παραπληροφόρησης, σχολιάζει σε ανάλυσή της η Washington Post.
Ενδεικτικά, μόνο ο διευθύνων σύμβουλος της Meta, Μαρκ Ζούκερμπεργκ έχει δωρίσει χρήματα σε περισσότερες από 100 πανεπιστημιουπόλεις, σύμφωνα με έρευνα του Tech Transparency Project, μιας μη κερδοσκοπικής ομάδας που μελετά τον κλάδο της τεχνολογίας. Αλλες εταιρείες βοηθούν στη χρηματοδότηση ακαδημαϊκών κέντρων, μοιράζουν επιχορηγήσεις σε καθηγητές και συμμετέχουν σε συμβουλευτικές επιτροπές που προορίζονται για δωρητές, δήλωσαν οι ερευνητές μιλώντας στην αμερικανική εφημερίδα.
Η επιρροή της Σίλικον Βάλεϊ σε ακαδημαϊκούς κύκλους γίνεται ακόμα πιο εμφανής στον τομέα της πληροφορικής. Σύμφωνα με έγγραφο του 2021 από ερευνητές των πανεπιστημίων του Τορόντο και του Χάρβαρντ, οι περισσότεροι μόνιμοι καθηγητές πληροφορικής από κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια, όπως το Στάνφορντ και το MIT, είχαν λάβει χρήματα από την τεχνολογική βιομηχανία.
Η χρηματοδότηση τεχνολογικών εταιρειών είναι ακόμα πιο έντονη όταν το αντικείμενο μελέτης έχει να κάνει με αμφιλεγόμενα θέματα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την έρευνα, από τους 33 καθηγητές των οποίων η χρηματοδότηση ήταν γνωστή και οι οποίοι έγραψαν για την ηθική της τεχνητής νοημοσύνης στα κορυφαία περιοδικά Nature και Science, όλοι εκτός από έναν είχαν λάβει επιχορηγήσεις από τους τεχνολογικούς κολοσσούς ή είχαν εργαστεί ως υπάλληλοί τους.
Οσον αφορά τις κοινωνιολογικές μελέτες, οι ακαδημαϊκοί χρειάζονται τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο τις εταιρείες τεχνολογίας για την πρόσβαση στους μεγάλους όγκους δεδομένων που απαιτούνται για τη μελέτη της κοινωνικής συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένης της εξάπλωσης της παραπληροφόρησης και της ρητορικής μίσους. Τόσο η Meta όσο και το X, έχουν μειώσει τη ροή αυτών των δεδομένων προς τους ερευνητές, απαιτώντας να υπάρξουν πρώτα ειδικές συμφωνίες για να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτές ή να πληρώσουν πολύ περισσότερα χρήματα.
Το κλίμα στον ακαδημαϊκό χώρο ήρθε πρόσφατα στο προσκήνιο με την καταγγελία της γνωστής ερευνήτριας για την παραπληροφόρηση, Τζόαν Ντόνοβαν ότι οι προσωπικές διασυνδέσεις των στελεχών της Meta μαζί με μια επιχορήγηση-«μαμούθ» ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων για την έρευνα τεχνητής νοημοσύνης, ήταν πίσω από την απομάκρυνσή της φέτος από τη Σχολή Κένεντι του Χάρβαρντ. Το Χάρβαρντ έχει διαψεύσει τις καταγγελίες.
«Η big tech έχει παίξει αυτό το παιχνίδι με μεγάλη επιτυχία την τελευταία δεκαετία. Ο αριθμός των ακαδημαϊκών που έχουν πληρωθεί μόνο από το Facebook είναι μεγάλος», δήλωσε ο Λόρενς Λέσιγκ, καθηγητής της νομικής σχολής του Χάρβαρντ.
Οι περισσότεροι ακαδημαϊκοί που ασχολούνται με την τεχνολογία λένε ότι το έργο τους δεν επηρεάζεται από τις εταιρείες, και ότι τα περιοδικά που δημοσιεύουν τις μελέτες τους έχουν κανόνες δεοντολογίας που έχουν σχεδιασθεί για να αποτρέπουν τις παρεμβάσεις. Ωστόσο, σε συνεντεύξεις τους, δεκάδες καθηγητές δήλωσαν ότι, ελέγχοντας τη χρηματοδότηση και την πρόσβαση στα δεδομένα, οι εταιρείες τεχνολογίας ασκούν «ήπια ισχύ», επιβραδύνοντας την έρευνα και προκαλώντας εντάσεις μεταξύ των ακαδημαϊκών και των ιδρυμάτων τους.
Στο μεταξύ, ενώ η Meta δεν αμφισβήτησε τις επιχορηγήσεις που έφερε στη δημοσιότητα η έρευνα του Transparency, ο εκπρόσωπός της, Ντέιβιντ Αρνολντ δήλωσε ότι οι δωρεές σε ακαδημαϊκά ιδρύματα αποσκοπούν στην «καλύτερη κατανόηση του αντίκτυπου των πλατφορμών μας» και ότι οι «αντι-τεχνολογικές οργανώσεις» που υποστηρίζουν το Transparency Project χρηματοδοτούν επίσης ακαδημαϊκή έρευνα.
«Φυσικά θέλουμε η έρευνα να είναι αυστηρή και αμερόληπτη. Θα ήταν λάθος μας να μην υποστηρίξουμε την ακαδημαϊκή έρευνα και, στην πραγματικότητα, οι εκκλήσεις για να την ενισχύσουμε, αυξάνονται», πρόσθεσε ο Αρνολντ.
Από την πλευρά του, ο Χάνι Φάριντ, καθηγητής Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ εκτίμησε ότι οι τεχνολογικές εταιρείες «πληρώνουν για την έρευνα των ανθρώπων που είναι σε θέση να τους επικρίνουν». «Είναι αυτό που έκανε η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου με την κλιματική αλλαγή και αυτό που έκαναν οι καπνοβιομηχανίες με την έρευνα για τα τσιγάρα», πρόσθεσε.