Ηταν προφανές εδώ και μήνες ότι η πολιτική και η δικαιοσύνη θα βρίσκονταν αντιμέτωπες με την προεκλογική εκστρατεία του 2024, δεδομένου του διπλού ρόλου που παίζει ο τέως πρόεδρος Τραμπ ως κατηγορούμενος και επικεφαλής της κούρσας για το χρίσμα. Λίγοι περίμεναν, όμως, ότι η αμήχανη αυτή συνύπαρξη θα εξελισσόταν σε μετωπική σύγκρουση. Ολα δείχνουν τώρα ότι το Ανώτατο Δικαστήριο βρίσκεται σε θέση να διαμορφώσει το πλαίσιο της εκλογικής αναμέτρησης.
Οι εννέα δικαστές του οργάνου έχουν ήδη συμφωνήσει να εξετάσουν τις ομοσπονδιακές κατηγορίες που βαρύνουν τον Τραμπ για προσπάθεια ανατροπής του αποτελέσματος των εκλογών του 2020. Το δικαστήριο ενδέχεται τώρα να υποχρεωθεί να εκδώσει απόφαση για την απόπειρα του Τραμπ να απαλλαγεί από τη δίωξη, ισχυριζόμενος ότι διαθέτει προεδρική ασυλία, αλλά και για σειρά αγωγών στην αστική δικαιοσύνη εναντίον του τέως προέδρου για την 6η Ιανουαρίου 2021.
Τώρα, το Ανώτατο Δικαστήριο θα κληθεί να αποφασίσει πάνω σε ένα ακόμη θέμα, την απόφαση του Κολοράντο να τον αποκλείσει από τα ψηφοδέλτια των προκριματικών εκλογών. «Στην παρούσα θητεία του, το Ανώτατο Δικαστήριο πρόκειται να διαδραματίσει κρισιμότερο ρόλο από εκείνον που έπαιξε στην υπόθεση Μπους εναντίον Γκορ το 2000. Το θέμα δεν είναι μόνο εάν ο Τραμπ συμμετείχε σε εξέγερση, το οποίο θα τον απέκλειε από την προεδρία σύμφωνα με το 14ο άρθρο του συντάγματος, αλλά και ό,τι άπτεται της προεδρικής ασυλίας», λέει ο Ντέιβιντ Μπέκερ, επικεφαλής ερευνητικού ινστιτούτου στην Ουάσιγκτον.
Η εμπλοκή της δικαιοσύνης στο πολιτικό μέλλον του τέως προέδρου δημιουργεί ερωτήματα για την ίδια την αξία της ψήφου των πολιτών.
Η συγκυρία είναι ιδιαίτερα δυσχερής για το δικαστήριο. Στον απόηχο των αμφιλεγόμενων αποφάσεών του για το δικαίωμα στην άμβλωση και τις θετικές διακρίσεις υπέρ των μειονοτήτων, οι επικριτές του το κατηγορούν για λήψη αποφάσεων με ιδεολογικά κίνητρα. Την ίδια ώρα, ορισμένοι δικαστές κατηγορούνται για στενές σχέσεις με πλούσιους χορηγούς. «Τα περισσότερα μέλη του οργάνου θα προτιμούσαν σίγουρα τα φώτα της δημοσιότητας να μην είχαν στραφεί πάνω τους. Σε μία πολιτική στιγμή έντονης πόλωσης και 24ωρης ειδησεογραφικής κάλυψης, όμως, οι δικαστές γνωρίζουν ότι θα αντιμετωπίσουν κριτική εάν δυσαρεστήσουν τη μία ή την άλλη πλευρά του ιδεολογικού φάσματος», λέει ο καθηγητής νομικής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Ρίτσαρντ Πίλντες.
Παρότι η παρούσα πλειοψηφία του οργάνου έχει λάβει πολλές συντηρητικές αποφάσεις, δεν αποδείχθηκε πρόθυμη να υποστηρίξει τις προσπάθειες του Τραμπ να παρακάμψει τον νόμο προς όφελός του. Οι δικαστές αγνόησαν έτσι την πληθώρα προσφυγών που κατέθεσε ο Τραμπ και οι οπαδοί του στα πρωτοβάθμια δικαστήρια πριν από τρία χρόνια.
Ακόμη και μία απόφαση του δικαστηρίου για αργή και μεθοδική εξέταση των νομικών υποθέσεων του Τραμπ θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο αίτημά του για μόνιμη ασυλία. Αν το θέμα αυτό αργήσει να τελεσιδικήσει, ο προγραμματισμός της δίκης του για την απόπειρα ανατροπής του εκλογικού αποτελέσματος θα γίνει δυσκολότερος, με την υπόθεση να παραμένει σε εκκρεμότητα την ημέρα των εκλογών τον Νοέμβριο.
Η εμπλοκή των δικαστηρίων στο πολιτικό μέλλον του Τραμπ δημιουργεί ερωτήματα για την ίδια την αξία της ψήφου και για το εάν το Ανώτατο Δικαστήριο θα είναι αυτό που θα αποφασίσει τι θα γίνει στην κάλπη του Νοεμβρίου. Την ίδια στιγμή, πολλοί αναρωτιούνται αν η καθυστέρηση της διαδικασίας θα εμποδίσει την έγκαιρη δημοσιοποίηση πριν από τις εκλογές του εκτενούς κατηγορητηρίου που έχει συντάξει η εισαγγελία κατά του Τραμπ.
Ορισμένοι νομικοί υποστηρίζουν ότι τα δικαστήρια οφείλουν να υποτάσσονται στη βούληση των ψηφοφόρων και να μην αναμειγνύονται στις επιλογές των πολιτών. «Η άποψή μου είναι ότι ο Τραμπ είναι ένα πολιτικό πρόβλημα και η κατάλληλη αντιμετώπισή του δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική», αναφέρει η καθηγήτρια νομικής στο Πανεπιστήμιο Ντρέξελ, Τάμπαθα Αμπού ελ Χατζ. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Οχάιο, Εντουαρντ Φόλεϊ, όμως, λέει ότι οι εκλογές πρέπει να διέπονται από τον νόμο. «Είναι σύνηθες να πιστεύουμε ότι οι ψηφοφόροι –και όχι τα δικαστήρια– πρέπει να αποφασίζουν ποιος θα εκλεγεί πρόεδρος. Είναι, όμως, εξίσου αναγκαίο να θυμόμαστε ότι ο νόμος, που περιλαμβάνει τα δεδικασμένα, διαμορφώνει τις επιλογές των ψηφοφόρων μπροστά στην κάλπη», επισημαίνει ο καθηγητής Φόλεϊ.