ΠΑΡΙΣΙ. Η νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα ήταν η πιο κρύα της εβδομάδας, με το θερμόμετρο να καταγράφει 10 βαθμούς υπό το μηδέν στο αριστοκρατικό 16ο δημοτικό διαμέρισμα της γαλλικής πρωτεύουσας. Ο 60χρονος Νταβίντ ζει στον δρόμο και εγκαταστάθηκε εκείνη τη νύχτα κάτω από αυτοσχέδια σκηνή από χαρτόνια για να προστατευθεί από τον αέρα και το χιόνι.
«Το κρύο και η βροχή δεν με επηρεάζουν. Εχω συνηθίσει. Εχω σκεπαστεί καλά με κάλυμμα κρεβατιού, φοράω δύο παντελόνια και ένα χοντρό μάλλινο. Τη νύχτα δεν κρυώνω σκεπασμένος όπως είμαι. Το χειρότερο είναι το πρωί όταν ζητιανεύω», λέει ο Νταβίντ. Παρότι ο δήμος της πρωτεύουσας και άλλων μεγάλων πόλεων της χώρας έχει θέσει σε λειτουργία το «σχέδιο μεγάλου κρύου», ανοίγοντας μερικές δεκάδες επιπλέον κλίνες σε καταφύγια αστέγων, πολλοί από αυτούς προτιμούν τον δρόμο εξαιτίας των χρονικών περιορισμών και των συχνά αυστηρών κανόνων στα κέντρα αυτά.
Μαρτυρίες
Ο 25χρονος Ρασίντ Αμίν δεν έχει κοιμηθεί σε κρεβάτι εδώ και μήνες. Αφού έφτασε στη Γαλλία από το Σουδάν τον Σεπτέμβριο του 2022 και κατέθεσε αίτηση ασύλου, ο Ρασίντ δεν κατέλυσε ποτέ σε κρατική δομή. «Κοιμάμαι στον δρόμο εδώ και ένα χρόνο, σε σκηνή που μεταφέρω μεταξύ Πορτ ντε λα Σαπέλ και Σταλινγκράντ στο Παρίσι», λέει. Την Τρίτη κάλεσε για πρώτη φορά τον τηλεφωνικό αριθμό 115, για τα επείγοντα περιστατικά αστέγων.
Υστερα από αναμονή μιας ώρας, ο Ρασίντ κατευθύνθηκε σε κτίσμα του 15ου διαμερίσματος, το οποίο είχε μετατραπεί σε ξενώνα αστέγων για τον χειμώνα. «Μου είπαν ότι θα μπορούσα να μείνω εδώ για μία εβδομάδα», αναφέρει.
Την Κυριακή, η περιφέρεια της πρωτεύουσας κηρύχθηκε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης λόγω ψύχους, επιτρέποντας το άνοιγμα 274 επιπλέον κλινών σε κέντρα υποδοχής αστέγων. Μέσα σε ένα 24ωρο, η φιλανθρωπική οργάνωση «Εμμαούς» είχε δημιουργήσει χώρο για 15 επιπλέον κρεβάτια σε κτίριο του δήμου στο 15ο διαμέρισμα. Εκεί, τρεις εργαζόμενοι του κέντρου υποδέχονται αστέγους όλη τη νύχτα, για να τους προσφέρουν ζεστό φαγητό και πρώτες βοήθειες. «Στόχος μας δεν είναι μόνο η προσφορά προσωρινής στέγης αλλά η δημιουργία δεσμού εμπιστοσύνης που θα επιτρέψει να κατευθύνουμε τους ανθρώπους αυτούς προς μία μόνιμη κατοικία», λέει ο Λοτφί Ουανεζάρ, επικεφαλής της οργάνωσης.
Φιλανθρωπικές οργανώσεις
Παρότι οργανώσεις όπως η «Εμμαούς» καλωσορίζουν τη δημιουργία νέων χώρων προσωρινής φιλοξενίας, υπογραμμίζουν την ίδια ώρα τη δεινή έλλειψη πόρων απέναντι στην αύξηση του αριθμού αστέγων. Παρά τις 253 επιπλέον κλίνες που άνοιξαν στο Παρίσι την Τρίτη, 962 άνθρωποι έμειναν στον δρόμο, παρότι είχαν καλέσει τον αριθμό επείγουσας φιλοξενίας 115. «Η κατάσταση αυτή υποχρεώνει το προσωπικό του 115 να λαμβάνει αποφάσεις ζωής ή θανάτου προκειμένου να επιλέξει τους πιο ευάλωτους άστεγους», λέει ο Ερίκ Κονσταντέν, επικεφαλής της φιλανθρωπικής οργάνωσης «Αββάς Πέτρος» στην περιοχή του Παρισιού.
Αντιμέτωπες με τη δραματική αύξηση στον αριθμό άστεγων μητέρων με παιδιά, οι κρατικές υπηρεσίες και οι φιλανθρωπικές οργανώσεις βρίσκονται αναγκασμένες να αρνούνται το αίτημα ανδρών για επείγουσα στέγαση. Η έλλειψη πολιτικής βούλησης εξοργίζει τα μέλη των οργανώσεων αυτών. «Ο μικρός αριθμός κλινών σε κέντρα φιλοξενίας και η άρνηση πολλών δήμων να χτίσουν κοινωνικές κατοικίες ενισχύουν την ανέχεια και καταδικάζουν ανθρώπους στην επιβίωση στους δρόμους. Οι συντηρητικοί δήμαρχοι της πρωτεύουσας όχι μόνο αποθαρρύνουν την κατασκευή τέτοιων δομών, αλλά οργανώνουν πραγματικές αστυνομικές επιχειρήσεις για να διώξουν ανθρώπους από το ύστατο καταφύγιο, τον δρόμο», επισημαίνει ο Κονσταντέν.
Σε μία προσπάθεια να περιορίσει τις δαπάνες, η κυβέρνηση Μακρόν προχώρησε φέτος σε δραστική περικοπή των κλινών σε κέντρα επείγουσας φιλοξενίας, μειώνοντας τον αριθμό τους από 205.000 σε όλη τη χώρα, σε λιγότερες από 150.000.