Η πρόσφατη κρίση με το Ιράν αποκάλυψε τις σοβαρές επιθετικές και αμυντικές αδυναμίες της Τεχεράνης και ενίσχυσε τη θέση και το κύρος του Ισραήλ στην περιοχή, εκτιμά ο Τζόναθαν Κονρίκους, εκπρόσωπος του IDF τους πρώτους μήνες του πολέμου και νυν συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης FDD στην Ουάσιγκτον. Ο κ. Κονρίκους αναφέρει ότι η επέμβαση στη Ράφα είναι προ των πυλών και τη χαρακτηρίζει απολύτως αναγκαία για την επίτευξη των βασικών στρατηγικών στόχων του πολέμου.
– Νομίζετε ότι η πρόσφατη κρίση με το Ιράν αποκάλυψε τα τρωτά σημεία της Τεχεράνης, αλλάζοντας τις αντιλήψεις που υπήρχαν;
– Η επίθεση του Ιράν ήταν μια απόκλιση από μια επιτυχημένη στρατηγική δεκαετιών κατά του Ισραήλ. Για πολλά χρόνια λειτουργούσε στη σκιά, χρησιμοποιώντας τους συμμάχους του στην περιοχή για να μας επιτίθεται. Για πρώτη φορά παρέκκλινε από αυτή τη στρατηγική και μάλιστα πολύ σοβαρά. Η επίθεση του Ιράν δεν ήταν απλώς ένα statement, ήταν μια πραγματικά σοβαρή προσπάθεια να πληγούν πολλαπλοί στόχοι στο Ισραήλ, η οποία απέτυχε.
– Τι μήνυμα έστειλε το Ισραήλ στο Ιράν;
– Αυτό που το Ισραήλ ήθελε να δείξει είναι ότι ακόμη και με τη μικρότερη ποσότητα όπλων, πυραύλων και χρήση ελαχίστων στρατιωτικών δυνατοτήτων, η ιρανική αεράμυνα είναι διάτρητη. Και ότι μπορούμε να πλήξουμε το Ιράν κατά βούληση οπουδήποτε και οποτεδήποτε. Νομίζω ότι αυτό είναι το βασικό μήνυμα. Αυτό που έκανε το Ισραήλ ήταν μια πολύ μικρή εκδοχή αυτού που θα ήθελε να κάνει, αν δεν είχαν προηγηθεί συνομιλίες με την Ουάσιγκτον. Νομίζω όμως ότι ήταν η σωστή απόφαση να ακούσουμε τις ΗΠΑ, λόγω των πιθανών μελλοντικών περιφερειακών συμμαχιών και ενός πιθανού βήματος προς την κατεύθυνση εξομάλυνσης των σχέσεων με τους Σαουδάραβες και άλλες χώρες. Για παράδειγμα, η ισχυρή θέση του Ισραήλ έναντι του Ιράν, μετά την κρίση, είναι κάτι που εξυψώνει τη θέση του στα μάτια της Σαουδικής Αραβίας. Και δίνει στους Σαουδάραβες ένα ακόμη κίνητρο να ομαλοποιήσουν τις σχέσεις τους μαζί μας. Αυτό που είδατε ήταν ένας γύρος που ξεκίνησε στη Δαμασκό, συνεχίστηκε στο Ισραήλ και τελείωσε στο Ισφαχάν. Αλλά ήταν μόνο ο πρώτος γύρος. Τώρα, που τόσο το Ισραήλ όσο και το Ιράν έχουν «διαβεί τους Ρουβίκωνές τους» θα υπάρξει συνέχεια.
– Τι εννοείτε, τι θα πρέπει να περιμένουμε;
– Τώρα που το Ιράν έχει αποκαλύψει τόσο την επιθετική όσο και την αμυντική αδυναμία του, έχει πρόβλημα. Νομίζω ότι θα πρέπει να διατηρήσει χαμηλούς τόνους για λίγο, προκειμένου το Ισραήλ να μην εκμεταλλευθεί αυτή τη νέα δυναμική. Νομίζω ότι το Ιράν θα επιστρέψει στη χρήση των πληρεξουσίων του για το άμεσο μέλλον και θα επικεντρωθεί στο πυρηνικό πρόγραμμα. Δεν νομίζω ότι έχει συμφέρον να κλιμακώσει την κατάσταση.
Οταν το Ισραήλ πάρει τη Ράφα, θα είναι σε θέση να κόψει τη στρατηγική προμήθεια όπλων μέσω των σηράγγων από την Αίγυπτο στη Γάζα. Και θα έχει καλύτερη ικανότητα να σώσει ομήρους.
– Απ’ ό,τι φαίνεται, μια χερσαία επιχείρηση στη Ράφα είναι προ των πυλών. Μπορείτε να μας εξηγήσετε τη στρατιωτική αναγκαιότητά της;
– Ναι, πράγματι. Γνωρίζω ότι οι στρατιωτικές προετοιμασίες είναι πολύ προχωρημένες και ο στρατός είναι ουσιαστικά έτοιμος να αρχίσει να προωθείται. Η αναγκαιότητα είναι σαφέστατη. Οταν το Ισραήλ πάρει τη Ράφα –και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα το κάνει, το θέμα είναι πότε θα το κάνει– τότε θα είναι σε θέση να κόψει τη στρατηγική προμήθεια όπλων μέσω των σηράγγων από την Αίγυπτο στη Γάζα. Και θα έχει καλύτερη ικανότητα να εντοπίσει και ελπίζουμε να σώσει ομήρους. Χωρίς τη Ράφα, το Ισραήλ απλώς θα μεταφέρει το πρόβλημα στο μέλλον, γιατί όσο οι σήραγγες είναι ανοιχτές, η Χαμάς θα μπορεί να ανασυντάσσεται.
– Πληροφορίες αναφέρουν ότι το Κατάρ θα ζητήσει από την ηγεσία της Χαμάς να αποχωρήσει από τη χώρα και ότι η Χαμάς βρίσκεται σε συνομιλίες με την Τουρκία για τη μεταφορά όλων των δραστηριοτήτων της εκεί. Πώς θα επηρεάσει μια τέτοια εξέλιξη την ήδη τεταμένη σχέση με την Αγκυρα;
– Οι σχέσεις με την Τουρκία είναι κακές και τεταμένες και πιστεύω ότι μπορούν να γίνουν ακόμη χειρότερες. Φυσικά θα μπορούσαν να γίνουν και καλύτερες. Η Χαμάς έχει ήδη μακροχρόνια παρουσία στην Τουρκία με την έγκριση του Ερντογάν και του καθεστώτος του. Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο και είναι εξαιρετικά προσοδοφόρο για την Aγκυρα. Ομως, για τις μυστικές υπηρεσίες μας θα είναι πιο εύκολο να εξοντώσουν στόχους της Χαμάς στην Τουρκία από ό,τι στο Κατάρ. Προσπαθώ να δω τη θετική πτυχή μιας τέτοιας εξέλιξης. Γενικότερα μιλώντας, η Τουρκία συνεχίζει να αμφισβητεί τους κανόνες και βρίσκεται διαρκώς στη λάθος πλευρά της Ιστορίας, στο πλευρό των δολοφόνων και των τρομοκρατών.
– Πώς βλέπετε τη νηοπομπή –με ανθρωπιστική βοήθεια– που ετοιμάζεται να αποπλεύσει από την Τουρκία για τη Γάζα, σπάζοντας τον ναυτικό αποκλεισμό του Ισραήλ;
– Βρίσκεται σε εξέλιξη μια εκτεταμένη παρασκηνιακή διπλωματική και οικονομική κινητικότητα προκειμένου να αποτραπεί αυτή η επιθετική ενέργεια. Υπάρχουν πολλά που διακυβεύονται λόγω της θέσης της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ. Το Ισραήλ δεν θα ανεχθεί καμία επιθετική ενέργεια που να σπάει τον ναυτικό αποκλεισμό. Ισως αυτή τη φορά να το αντιμετωπίσει καλύτερα από ό,τι αντιμετώπισε το «Mavi Marmara». Μπορεί να γίνει χωρίς τη χρήση βίας και χωρίς να δώσουμε στο τουρκικό καθεστώς και τους υποστηρικτές της τρομοκρατίας τον χρόνο δημοσιότητας και τις εικόνες που επιδιώκουν.
