Ενώ το Ισραήλ εξαπέλυσε νέους φονικούς βομβαρδισμούς στη νότια Γάζα, εντείνοντας τους φόβους για επικείμενη εισβολή στη Ράφα, ύστατο καταφύγιο για περίπου 1,4 εκατ. Παλαιστινίους, η έντονη διπλωματική κινητικότητα του Σαββατοκύριακου δημιούργησε συγκρατημένη αισιοδοξία για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, που θα μπορούσε, την τελευταία στιγμή, να αποτρέψει τα χειρότερα.
Μιλώντας από το έκτακτο συνέδριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας, όπου έχει μετατοπιστεί το επίκεντρο των διπλωματικών προσπαθειών, ο Αιγύπτιος ΥΠΕΞ άφησε να εννοηθεί ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στις έμμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, με τη μεσολάβηση της χώρας του και του Κατάρ. «Ευελπιστούμε ότι η πρόταση που έχει κατατεθεί λαμβάνει υπόψη τις θέσεις και των δύο πλευρών, προσπαθεί να ωθήσει και τις δύο πλευρές στη μετριοπάθεια και τώρα περιμένουμε τις τελικές απαντήσεις τους», δήλωσε ο Σάμεχ Σούκρι.
Ο τελευταίος γύρος των διαπραγματεύσεων πραγματοποιείται στο Κάιρο. Το Ισραήλ παρέδωσε το Σάββατο την απάντησή του στην πρόταση των διαπραγματευτών, ενώ χθες το βράδυ αναμενόταν και η απάντηση της Χαμάς, η οποία έστειλε στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα υψηλού επιπέδου αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Χαλίλ αλ Χάγια, νούμερο δύο της οργάνωσης στη Γάζα. «Τα πράγματα φαίνονται καλύτερα αυτή τη φορά», δήλωσε Παλαιστίνιος αξιωματούχος στο πρακτορείο Reuters.
Σχολιάζοντας τις τελευταίες εξελίξεις από το Ριάντ, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Αντονι Μπλίνκεν χαρακτήρισε την τελευταία πρόταση του Ισραήλ «ιδιαίτερα γενναιόδωρη» και κάλεσε τη Χαμάς να την αποδεχθεί το συντομότερο δυνατόν, ώστε να δρομολογηθούν η κατάπαυση του πυρός και η ανταλλαγή αιχμαλώτων. Παράλληλα επανέλαβε την αντίθεση της κυβέρνησης Μπάιντεν στο ενδεχόμενο εισβολής στη Ράφα. Ταυτόσημες ήταν οι δηλώσεις του Βρετανού ομολόγου του, Ντέιβιντ Κάμερον.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times, το Ισραήλ μείωσε από 40 σε 33 τον αριθμό των ομήρων που ζητάει να απελευθερώσει η Χαμάς στην πρώτη φάση της εκεχειρίας, χωρίς να μειώσει τον αριθμό των Παλαιστινίων κρατουμένων που θα απελευθερωθούν από τις φυλακές. Σε μια δεύτερη φάση «παρατεταμένης ηρεμίας» θα επιτραπεί η ελεύθερη μετακίνηση των Παλαιστινίων ανάμεσα στη νότια και τη βόρεια Γάζα, ενώ θα υπάρξει μερική αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων.
Eνταλμα σύλληψης για τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου από το Διεθνές Δικαστήριο φοβούνται Ισραηλινοί αξιωματούχοι.
Η προοπτική συμφωνίας εκεχειρίας με τη Χαμάς, κάτι που θα αναστείλει επ’ αόριστον την εισβολή στη Ράφα, προκαλεί αντιδράσεις από την πλευρά των ακροδεξιών κυβερνητικών συμμάχων του Νετανιάχου. Ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ δήλωσε ότι η κατάπαυση του πυρός θα αποτελέσει «ταπεινωτική ήττα», μετά την οποία η κυβέρνηση «δεν θα έχει δικαίωμα ύπαρξης». Ανάλογα μηνύματα στέλνει ο υπουργός Εθνικής Ασφαλείας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ.
Στο εσωτερικό του Ισραήλ, αίσθηση προκάλεσαν οι δηλώσεις αξιωματούχων για το ενδεχόμενο να εκδοθεί ένταλμα σύλληψης του Νετανιάχου από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Αργά το βράδυ της Κυριακή, ο ΥΠΕΞ Ισραελ Κατς σχολίασε τις σχετικές «φήμες», λέγοντας ότι αν επαληθευθούν θα πρόκειται για «ηθική ενίσχυση» της Χαμάς και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων. Την Παρασκευή ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είχε δηλώσει ότι η χώρα του «δεν θα αποδεχθεί ποτέ οποιαδήποτε απόπειρα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να υπονομεύσει το αναφαίρετο δικαίωμά της στην αυτοάμυνα».
Το Ισραήλ, όπως και οι ΗΠΑ, δεν αναγνωρίζει το Διεθνές Δικαστήριο, αλλά αν το τελευταίο εκδώσει ένταλμα σύλληψης, ο Νετανιάχου θα κινδυνεύει, θεωρητικά τουλάχιστον, να συλληφθεί σε χώρες που δεσμεύονται από την ιδρυτική συνθήκη του εν λόγω θεσμού – π.χ. στην Ευρώπη. Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι που εξέφρασαν ανησυχίες αναφέρονταν στις έρευνες που διεξάγει εδώ και τρία χρόνια το Δικαστήριο για τον προηγούμενο πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς, του 2014.
Στο μεταξύ συνεχίζονται οι φιλοπαλαιστινιακές κινητοποιήσεις φοιτητών σε ΗΠΑ και Γαλλία. Η αστυνομία επενέβη χθες για να διώξει τους ακτιβιστές που είχαν στήσει κατασκήνωση στο προαύλιο του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, στο Παρίσι, ενώ εκατοντάδες συλλήψεις έγιναν στο Σαββατοκύριακο στις ΗΠΑ, στη διάρκεια αστυνομικών επεμβάσεων σε αρκετές πανεπιστημιουπόλεις.
Συνάντηση Φιντάν με Μπλίνκεν
Hurriyet, Anadolu
Στο περιθώριο της συνόδου του Ριάντ, ο Αντονι Μπλίνκεν συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν. Μετά τη συνάντηση δεν έγιναν ανακοινώσεις από τις δύο πλευρές, ενώ το κλίμα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις είχε επιβαρυνθεί από την επ’ αόριστον αναβολή της επίσκεψης του Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, η οποία προγραμματιζόταν για τις 9 Μαΐου. Στις αναφορές τους για τη χθεσινή συνάντηση στο Ριάντ, τα τουρκικά μέσα τόνιζαν τη διάσταση απόψεων Αγκυρας – Ουάσιγκτον στο Παλαιστινιακό, κατηγορώντας τις ΗΠΑ για άνευ όρων στήριξη του Ισραήλ.
Την Κυριακή ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε, στο περιθώριο του Φόρουμ του Ριάντ, με τους ομολόγους του από Νορβηγία, Ιορδανία και Υεμένη, όπως και με τον εκπρόσωπο εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., Ζοσέπ Μπορέλ. Ο τελευταίος δήλωσε ότι συνέπεσε με τον Φιντάν στην ανάγκη να σταματήσει η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα. Εξάλλου η Τουρκία ενημέρωσε χθες τις άλλες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ ότι υποστηρίζει τον απερχόμενο πρωθυπουργό της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε για το αξίωμα του γ.γ. της Συμμαχίας. Ο Ρούτε συναντήθηκε πρόσφατα με τον Ερντογάν και εκθείασε τον ρόλο της Τουρκίας στο Παλαιστινιακό, στο Ουκρανικό και στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας.
