ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ. Αποφασιστική νίκη κατήγαγε το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Καταλωνίας (PSC) απέναντι στους οπαδούς της ανεξαρτησίας στις τοπικές εκλογές της Κυριακής, μια σημαντική πολιτική νίκη για την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ και επιβράβευση της πολιτικής αποκλιμάκωσης απέναντι στους αυτονομιστές. Το κόμμα του πρώην υπουργού Υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, Σαλβαδόρ Ιγια, εξασφάλισε 28% των ψήφων, αναδεικνύοντας 42 βουλευτές στην τοπική βουλή των 130 εδρών και δίνοντας τέλος στην κοινοβουλευτική κυριαρχία των αυτονομιστών. Για πρώτη φορά από το 2012 οι οπαδοί της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας δεν εξασφαλίζουν την απόλυτη πλειοψηφία εδρών, με μόλις 59 έδρες μοιρασμένες μεταξύ τεσσάρων κομμάτων.
«Οι Καταλανοί αποφάσισαν να γυρίσουν σελίδα. Ενας από τους παράγοντες της αλλαγής υπήρξε η πολιτική της ισπανικής κυβέρνησης υπό τον επικεφαλής της, Πέδρο Σάντσεθ», είπε μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων το βράδυ της Κυριακής ο Ιγια. Μετά την απονομή χάριτος στους επικεφαλής του αυτονομιστικού κινήματος το 2021, καταδικασμένων σε βαρύτατες ποινές κάθειρξης για την απόπειρα ανεξαρτητοποίησης τον Οκτώβριο του 2017, ο Ισπανός πρωθυπουργός προώθησε ριζική μεταρρύθμιση του ποινικού κώδικα, προκειμένου να καταργηθεί το αδίκημα της στάσης. Τον Νοέμβριο του 2023 η βουλή της Μαδρίτης ψήφιζε νόμο αμνήστευσης όλων των αδικημάτων που διαπράχθηκαν στο πλαίσιο του αγώνα για την ανεξαρτησία από το 2012. Η απογοήτευση του εκλογικού σώματος της Καταλωνίας αποτυπώνεται επίσης στο μικρό ποσοστό συμμετοχής, που έφθασε το 55%, 20 ποσοστιαίες μονάδες μικρότερο από το 2017.
Οι Σοσιαλιστές
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα πέτυχε να απορροφήσει σημαντικό αριθμό ψήφων προερχόμενων από το μετριοπαθές αυτονομιστικό Καταλανική Δημοκρατική Αριστερά (ERC) –μέχρι την Κυριακή πρώτο κόμμα στη βουλή–, το οποίο έλαβε 14% των ψήφων και 20 έδρες (από 21% στις προηγούμενες εκλογές και 33 έδρες). Ο επικεφαλής του ERC και απερχόμενος πρωθυπουργός της Καταλωνίας, Περ Αραγόνες, απέκλεισε χθες κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας με τους Σοσιαλιστές, αλλά και το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα Κομούνς.
Το ERC αντιμετώπισε τα τελευταία χρόνια οξεία κριτική για τη διαχείριση της λειψυδρίας. Σημαντικά ωφελημένο στην κάλπη βγαίνει το δεξιό Χουντς, του πρώην προέδρου της καταλανικής κυβέρνησης, Κάρλες Πουτζντεμόν, που αναδεικνύεται σε δεύτερο κόμμα στην τοπική βουλή. Ο Πουτζντεμόν, που βρίσκεται αυτοεξόριστος στη Γαλλία, διοργάνωνε καθημερινές προεκλογικές συγκεντρώσεις στην κωμόπολη Αρζελές της ΝΔ Γαλλίας και οδήγησε το Χουντς σε καλή εμφάνιση, αναδεικνύοντας 35 βουλευτές.
Ο Κάρλες Πουτζντεμόν, το κόμμα του οποίου αναδεικνύεται δεύτερο στην τοπική βουλή, εκδήλωσε έμμεσα την προθυμία του για συνεργασία με την Αριστερά.
Μιλώντας το βράδυ της Κυριακής από τη Γαλλία, ο Πουτζντεμόν κάλεσε στον σχηματισμό «σταθερής κυβέρνησης με σαφή καταλανική προσήλωση», εκδηλώνοντας έμμεσα την προθυμία του για συνεργασία με την Αριστερά. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, όπως αναφέρει η εφημερίδα Le Monde, ο Πουτζντεμόν προειδοποίησε τον Σάντσεθ ότι αν δεν επιθυμεί να χάσει την πλειοψηφία του στη βουλή Κόρτεθ της Μαδρίτης, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός θα έκανε καλά να ευνοήσει την παραμονή των Καταλανών αυτονομιστών στην εξουσία στη Βαρκελώνη.
Τα άλλα κόμματα
Σημαντική επιτυχία σημείωσε και το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα, που ενίσχυσε τα ποσοστά του από 4% σε 11%, αναδεικνύοντας 15 βουλευτές. Το Λαϊκό Κόμμα απορρόφησε τις ψήφους των φιλελευθέρων Σιουδαδάνος, που απέτυχαν να εκλέξουν βουλευτή και δεν θα εκπροσωπηθούν στο κοινοβούλιο της Βαρκελώνης. Στις τελευταίες εθνικές βουλευτικές εκλογές στην Ισπανία τον Ιούλιο του 2023, τα άσχημα ποσοστά του Λαϊκού Κόμματος στην Καταλωνία είναι αυτά που τορπίλισαν τη νίκη του κόμματος υπό τον Αλβέρτο Νούνιεθ Φεϊζό.
Σταθερή παρέμεινε η ψήφος υπέρ του ακροδεξιού Vox με 8% και 11 έδρες. Το τοπικό ακροδεξιό κόμμα, Καταλανική Συμμαχία, με 4% και 2 έδρες, στέρησε ψήφους από το Vox. Η πολυδιάσπαση του κοινοβουλευτικού σκηνικού στη βουλή της Βαρκελώνης και τα αντικρουόμενα βέτο που θέτουν τα μεγαλύτερα κόμματα για τη συμμετοχή τους σε κυβέρνηση καθιστούν απίθανη μια επίλυση του διαφαινόμενου αδιεξόδου στο άμεσο μέλλον.
