ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Το προηγούμενο Σάββατο είχε μόλις επιστρέψει ο Ελληνας επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος από την επίσκεψή του στη Σλοβενία. Το ίδιο μεσημέρι ενημέρωσε τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς, κατά τη διάρκεια γεύματος, για τις συνθήκες που αντίκρισε, εκφράζοντας φόβους για την εύφλεκτη κατάσταση που κυριαρχεί στα Βαλκάνια. Εξαιτίας των αυξημένων προσφυγικών ροών των τελευταίων μηνών, αντιπαλότητες από τη δεκαετία του ’90 αρχίζουν να έρχονται στην επιφάνεια και θα μπορούσαν ακόμα και να προκαλέσουν ανάφλεξη στην περιοχή, σύμφωνα με την ανάλυση των επιτρόπων. Τότε αποφασίζεται να γίνει μια συνάντηση των χωρών Σλοβενίας, Κροατίας και Σερβίας, με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Γρήγορα όμως η καγκελάριος της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ, ζητάει να μη γίνει κάτι τέτοιο χωρίς τη συμμετοχή και των υπολοίπων χωρών που βρίσκονται σε αυτό το προσφυγικό μονοπάτι των Δυτικών Βαλκανίων. Δηλαδή όλες τις χώρες με εκκίνηση από την Ελλάδα, που είναι η πρώτη πύλη εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, έως τη Γερμανία, που είναι ο προορισμός των περισσοτέρων.
Ετσι, 11 ηγέτες κρατών-μελών βρίσκονται την Κυριακή το απόγευμα στο κτίριο της Επιτροπής μαζί με τον εκπρόσωπο της Υπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες (UNHCR), τον επικεφαλής της Frontex αλλά και του Ευρωπαϊκού Ασύλου, που θα προσφέρουν την τεχνογνωσία τους στο θέμα.
Το κλίμα στην αρχική συζήτηση είναι πολύ αρνητικό για την Ελλάδα, με τον Ελληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να δέχεται πυρά κυρίως από τον Ούγγρο ομόλογό του Β. Ορμπαν αλλά και τον Κροάτη Ζ. Μιλάνοβιτς. Αμφότεροι υποστήριζαν ότι το βασικό πρόβλημα βρίσκεται στην προστασία των συνόρων, υπονοώντας ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτή την αποστολή. Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, ο κ. Μιλάνοβιτς έφτασε σε σημείο να υπονοεί ότι η Ευρώπη πρέπει να αμυνθεί από την εισβολή των προσφύγων, υποστηρίζοντας ότι οι τελευταίοι «απειλούν την ευρωπαϊκή κυριαρχία».
Παρέμβαση
Σημαντικό ρόλο στο σημείο αυτό της συζήτησης κατά τη σύνοδο της Κυριακής έπαιξε η παρέμβαση του επικεφαλής της Υπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες Αντόνιο Γκουτιέρες, που υπερασπίστηκε τον Ελληνα πρωθυπουργό. Ο κ. Γκουτιέρες ανέφερε ότι το διεθνές δίκαιο υποχρεώνει την Ελλάδα να συμπεριφέρεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο και αυτός είναι να κάνει διασώσεις και όχι απωθήσεις στο Αιγαίο.
Η ένταση ήταν αρκετά μεγάλη ενώ ακόμα και απρέπειες ακούστηκαν στην αίθουσα της συνόδου, με τον Βούλγαρο πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ να λέει: «Τι με καλέσατε εμένα; Χάνω τον χρόνο μου εδώ». Και με πρόσχημα τις περιφερειακές εκλογές που γίνονταν την Κυριακή στη Βουλγαρία, έφυγε από τη συνάντηση πριν από τη λήξη της.
Διπλωματική πηγή δήλωσε στην «Κ» ότι ο κ. Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε διαλλακτικός και ήρεμος στις παραπάνω επιθέσεις. Αναγνώρισε την αργοπορία της ελληνικής πλευράς στη λειτουργία των hotspots αλλά διαβεβαίωσε ότι σε ενάμιση μήνα θα είναι έτοιμα. Επίσης ήταν αρκετά διαβασμένος πάνω στο θέμα, λέει άλλος Ευρωπαίος αξιωματούχος. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι είχε προηγηθεί και μια συνάντηση με τον αρμόδιο επίτροπο Μεταναστευτικής Πολιτικής Δ. Αβραμόπουλο -του οποίου η θέση ήταν ιδιαίτερα λεπτή- την ημέρα πριν από τη σύνοδο, στην Αθήνα, αλλά και την Κυριακή. Ενώ ο κ. Αβραμόπουλος είχε αεροπορικό εισιτήριο, τελικά ταξίδεψε με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος στις Βρυξέλλες μάλλον για να συζητηθεί περαιτέρω η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα έπρεπε να αντιμετωπίσει σε μερικές ώρες ο κ. Τσίπρας.
Το θέμα που «ζόρισε» περισσότερο τον Ελληνα πρωθυπουργό ήταν της συνεργασίας με την ΠΓΔΜ. Στο σημείο αυτό της συζήτησης, ο κ. Τσίπρας αποχώρησε από την αίθουσα για να μιλήσει στο τηλέφωνο με την Αθήνα, κάτι που έφερε στις μνήμες πολλών -με ανησυχία- σκηνές από την καλοκαιρινή διαπραγμάτευση. Για αυτό το συγκεκριμένο σημείο, μια σειρά αξιωματούχων είπε στην «Κ» ότι ο κ. Τσίπρας δεν θέλει να συνεργαστεί ούτε με την ΠΓΔΜ ούτε με την Τουρκία, εξαιτίας της επιρροής που του ασκούν στο θέμα αυτό ο υπουργός Αμυνας Πάνος Καμμένος και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς.