Η αναστροφή του βέλους

2' 56" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ε​​νώ η Ελλάδα ακόμη αγωνίζεται για την προσέλκυση 35 εκατ. επισκεπτών το 2020 και προσβλέπει στον τουρισμό των 365 ημερών, αλλού οι τουρίστες γίνονται βάρος και όχληση και δέχονται επιθέσεις. Συνθήματα εναντίον τους, μπογιές σε τουριστικά λεωφορεία και διαδηλώσεις σε Βαρκελώνη και Μαγιόρκα, κατάβρεγμα τουριστικών δρόμων και έλεγχος εισόδου με κάμερες και συστήματα «κρατήσεων» σε Φλωρεντία, Βενετία, Ντουμπρόβνικ, νησί Σκάι της Σκωτίας. Δεν είναι μόνο η διάπραξη κάποιου ασύγγνωστου σφάλματος – η μέθη, οι καβγάδες, το σεξ σε δημόσιους χώρους (ο τουρίστας είναι ένας άνθρωπος προσωρινά ελεύθερος, απαλλαγμένος από καθημερινούς καταναγκασμούς στο θέρετρο, τον ουτοπικό κόσμο της απόλαυσης χωρίς όρια), είναι και ο αριθμός τους· διαρρηγνύει και τα τελευταία οχυρά του γηγενούς σύμπαντος, τα καθιστά αδιάβατα. Επιπροσθέτως, με την εξάπλωση της οικονομίας διαμοιρασμού (π.χ. Airbnb), οι τουρίστες εισχωρούν σε πολυκατοικίες σε γειτονιές αμιγούς κατοικίας, αλλάζοντας τον χαρακτήρα τους και ανεβάζοντας τα ενοίκια στα ύψη. Οι κάτοικοι διεκδικούν, ο ήλιος να φωτίζει ξανά μόνο τα δικά τους γνώριμα βήματα. Ακόμη και στην Ελλάδα, στα νησιά, όπου ο τουρισμός θεωρείται ευλογία, η ενοικίαση σπιτιών μέσω ιστότοπων μίσθωσης καταλυμάτων, σε μικρούς οικισμούς, προκαλεί την οργή κυρίως των νέων ιδιοκτητών σπιτιών, για την απώλεια της αίσθησης της γαλήνης και του ιδιωτικού που απολάμβαναν.

Από το 1995 έως το 2016, οι διεθνείς ταξιδιώτες αυξήθηκαν από 525 εκατ. σε πάνω από 1,2 δισ. κυρίως χάρη στις αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους και στους επισκέπτες από αναδυόμενες αγορές. Κάθε χρόνο καταρρίπτεται το ρεκόρ αύξησης του παγκόσμιου τουρισμού (η Ευρώπη δέχθηκε φέτος 700 εκατ. από 600 προ τριετίας) και της λαχτάρας όλο και περισσότερων ανθρώπων να βρεθούν αλλού, σε εκείνη την κατάσταση αργίας που δεν θίγεται από προαισθήματα λαθών και γνώση των βαρών. Ο τουριστικός τομέας, που αντιπροσωπεύει το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ, αποδεικνύεται ανθεκτικός στις κρίσεις (1,6 τρισ. δολάρια ο παγκόσμιος τζίρος – 700 φορές μεγαλύτερος από εκείνον του 1950).

Λίγοι ήταν οι πρώτοι περιηγητές του 16ου και 17ου αιώνα, όταν το ταξίδι υποκινούσε η περιέργεια για ξένες χώρες. Ο αριθμός τους μεγάλωσε παράλληλα με τη βιομηχανική ανάπτυξη, τη διεύρυνση της τάξης των εμπόρων, των επαγγελματιών, την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, τη μόδα των ταξιδιών αναψυχής. Και βέβαια μαζί με τη μείωση του χρόνου μετακίνησης –οι ατμομηχανές και τα ατμόπλοια ενίσχυσαν τις δυνατότητες για ταξίδια–, την αύξηση του πληθυσμού και την οργάνωση των πρωτεργατών του τουριστικού εμπορίου, τη δημιουργία των πρώτων τουριστικών θερέτρων με την εντυπωσιακή χωροταξία και αρχιτεκτονική (π.χ. Μπάντεν, Μπαθ). Μετά ήρθε το αυτοκίνητο, η καθιέρωση της άδειας μετ’ αποδοχών, τα μεγάλα ξενοδοχεία, αλλά και ο κοινωνικός τουρισμός, τα τροχόσπιτα, τα κάμπινγκ, οι ξενώνες, οι φτηνές πτήσεις, τα «πακέτα», η καθιέρωση των διακοπών ως βασική ανάγκη στις ανεπτυγμένες χώρες, και ο τουρισμός απογειώθηκε.

Το «μπουμ» έφεραν η τεχνολογική επανάσταση, η έκρηξη της πληροφορίας, η δυνατότητα της άμεσης οργάνωσης φθηνότερων διακοπών και της διαμονής όχι μόνο σε θέρετρα αλλά στα σπίτια των ντόπιων. Μεγάλοι αριθμοί και εισβολή στην καθημερινότητα των γηγενών ανέστρεψαν το βέλος και ο πολυπόθητος επισκέπτης έγινε ανεπιθύμητος. Δεν είναι μόνο η δόση καθαρότητας που διαφθείρεται από τον συγχρωτισμό με τον τουρίστα – κάθε τόπος έχει ώς ένα βαθμό τη δυνατότητα να αναπλάθει τη γοητεία των εικόνων του, όταν αποβράζει από τις ορδές, και το χύμα και χύδην παύει να ασεβεί. Είναι το πλέξιμο διαφορετικών τρόπων ζωής. Η εισβολή της τουριστικής χαλαρότητας, άλλων στάσεων και νοοτροπιών σε ασφυκτικά ή ομαλά προγράμματα, που σταματά τη συσσώρευση των εσωτερικών δυνάμεων και τις αποβάλλει προς τον εξωτερικό κόσμο. Οι αυτόχθονες χάνουν μέρος του πεδίου από όπου αντλούν την ενεργητικότητά τους. Δεν ελαττώνεται μόνο η δύναμη της σκέψης τους, αλλά και η δύναμη των μυστικών τους.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή