Οι περισσότεροι, ακούγοντας… Καστελλόριζο, φέρνουν στο μυαλό τους την εικόνα του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου να ανακοινώνει την προσφυγή της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αδικος συνειρμός για το, πραγματικά πανέμορφο, απομακρυσμένο νησί των Δωδεκανήσων. Το Καστελλόριζο τα καλοκαίρια σφύζει από ζωή, το επισκέπτονται άνθρωποι από ολόκληρο τον κόσμο, που, μαγεμένοι από την πρώτη τους φορά εκεί, δεν μπορούν να του αντισταθούν, επιστρέφουν ξανά και ξανά. Μόνο όποιος έχει βρεθεί στο νησί μπορεί να καταλάβει.
Η αφορμή για να ταξιδέψουμε μέχρι το Καστελλόριζο ήταν το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ «Πέρα από τα σύνορα», που ξεκίνησε πέρυσι από το Ιδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ) μια ομάδα ιστορικών με «καύσιμο» το πάθος τους για την Ιστορία και την αγάπη τους για τον κινηματογράφο. Ο σπόρος που φυτεύτηκε πέρυσι δίνει καρπούς και κρίνοντας από το κέφι των διοργανωτών με επικεφαλής την καλλιτεχνική διευθύντρια Ειρήνη Σαρίογλου, γενική γραμματέα του ΙΔΙΣΜΕ, το φεστιβάλ θα παρουσιάζεται διαρκώς καλύτερο, πληρέστερο, πιο πλούσιο σε εκδηλώσεις, πέραν των προβολών, και το όραμα των διοργανωτών που συνοψίζεται στη φράση «Να φέρουμε τον κόσμο στο Καστελλόριζο και να μεταφέρουμε το Καστελλόριζο στον κόσμο» θα γίνεται σιγά σιγά πράξη.
Στο διαγωνιστικό κομμάτι αξίζει να σημειωθεί ότι οι συμμετοχές από Ελληνες και ξένους σκηνοθέτες έφτασαν τις 80, δυσχεραίνοντας το έργο της κριτικής επιτροπής την οποία αποτελούσαν ο Γάλλος σκηνοθέτης και παραγωγός Μισέλ Νολ και οι σκηνοθέτες Απόστολος Καρακάσης και Βάσια Χατζηγιαννάκη. Προβλήθηκαν εξαιρετικά ντοκιμαντέρ στη φιλόξενη μικρή πλατεία στο λιμανάκι του νησιού, όπου είχε στηθεί μια μεγάλη οθόνη και αναπαυτικά καθίσματα για τους φίλους του είδους. Στην κατηγορία ιστορικό ντοκιμαντέρ, το Α΄ βραβείο απέσπασε «Ο δικός μου πόλεμος» της Λίντζα Ζέλοβιτς, για τον εμφύλιο πόλεμο στο Σεράγεβο, και το Β΄ βραβείο το ντοκιμαντέρ «Portolago-Φαντάσματα στο Αιγαίο» της Ιωάννας Ασμενάδου-Φωκά για τα πολλά και σημαντικά έργα που έκαναν οι Ιταλοί στη Λέρο την περίοδο του Μεσοπολέμου. Στην κατηγορία κοινωνικοπολιτικό ντοκιμαντέρ, το Α΄ βραβείο πήρε η Αϊσέ Πολάτ για το φιλμ «Οι άλλοι» –πρώτη πανελλήνια προβολή στο Καστελλόριζο– με αφετηρία την ιστορία της γενοκτονίας των Αρμενίων στην ανατολική επαρχία Βαν της Τουρκίας. Το Β΄ βραβείο απονεμήθηκε στον Σταύρο Ψυλλάκη για τις «Μικρές ιστορίες Ρομά».
Το φεστιβάλ άνοιξε τα φτερά του και σε ενδιαφέρουσες παράλληλες εκδηλώσεις, όπως η ομιλία του καθηγητή Πανταζή Χούλη –κατασκευαστή γρίφων– για το Οστομάχιον, η έκθεση με τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων Ελλήνων από το Μουσείο Κοτσανά που φιλοξενήθηκε στη Δημοτική Αίθουσα Μεγίστης, η θεατρική παράσταση των παιδιών από το σχολείο του νησιού, αλλά και η συναυλία του Γεράσιμου Ανδρεάτου, ιδανικό φινάλε που απόλαυσαν εξίσου Ελληνες και ξένοι επισκέπτες. Ραντεβού στο Καστελλόριζο, του χρόνου!