Πόσων κομμάτων είναι αυτή η κυβέρνηση; Πόσων κομμάτων και πόσων χρόνων; Πρώην ΠΑΣΟΚ, πρώην Ποτάμι και πρώην Δράση, σταυροθήρες του βαθέος κόμματος και σαραντάρηδες τεχνοκράτες της αγοράς, βετεράνοι που ανακαλούνται στα οικεία τους χαρτοφυλάκια και εντελώς αδοκίμαστοι σε δημόσιο ρόλο παράγοντες. Τι μπορεί κάποιος να περιμένει από ένα σχήμα που μοιάζει να χρειάζεται χίλια ράμματα για να βρει συνοχή;
Το ερώτημα ακούγεται λογικό. Αντλεί τη λογικοφάνειά του από τη μακρά πολιτική παράδοση των κυβερνήσεων που συγκροτούνται για –και όχι με– τα πρόσωπα. Οι περισσότερες κυβερνήσεις σχηματίζονταν αλεφαντοπρεπώς – διά της όσφρησης της αλεπού του πάγκου για τις δεξιότητες εκάστου «παίκτου». Με μια δημόσια διοίκηση ρηχή, χωρίς συνέχεια, η επιτυχία της κυβέρνησης έφτανε έτσι πάντα να επαφίεται στις επιδόσεις του κάθε υπουργού.
Τώρα δοκιμάζεται μια ριζικά διαφορετική μέθοδος. Πρώτα σχεδιάστηκε η δομή. Και μετά αναζητήθηκαν τα πρόσωπα. Θα έλεγε κανείς ότι για πρώτη φορά η κυβέρνηση έχει οργανωθεί με σκοπό να επιτύχει, ακόμη και στους τομείς όπου οι επιδόσεις των υπουργών θα αποδειχθούν κατώτερες των προσδοκιών.
Πρόσωπο χωρίς συνάφεια με τη Ν.Δ. –με προϋπηρεσία στον ΣΕΒ, στα γραφεία του Χρυσοχοΐδη και του Στουρνάρα– ο Ακης Σκέρτσος εργαζόταν για την κατάρτιση αυτής της δομής τουλάχιστον ένα χρόνο προτού ορκιστεί υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ. Στόχος δεν ήταν η συνήθης αναδιανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ υπουργείων, αλλά ένα σύστημα παρακολούθησης του κυβερνητικού έργου – ένα ηλεκτρονικό μπλοκάκι-γίγας, όπου θα καταγράφονται διαρκώς οι εκκρεμότητες και ο βαθμός ωρίμανσης της κάθε κυβερνητικής δράσης.
Η διακυβέρνηση είναι, βέβαια, πολύ σύνθετη υπόθεση για να την αφήσει κανείς σε ένα λογισμικό. Γι’ αυτό και το σύστημα θα συμπληρωθεί από συμβούλους επιλογής του Μαξίμου, που θα εγκατασταθούν δίπλα σε κάθε υπουργό· και θα ολοκληρωθεί με τους γενικούς γραμματείς, που έχουν ήδη επιλεγεί, πριν από τις εκλογές.
Μπορεί κανείς να φανταστεί ότι οι υπουργοί θα βρίσκονται έτσι στη μέση ενός ιεραρχικού σάντουιτς: με επιτελικό έλεγχο από πάνω και από κάτω διοικητικά στελέχη που δεν θα είναι εξαρτημένα από τη μικροεξουσία τους.
Μπορεί με μεγαλύτερη ευκολία να φανταστεί τι είδους αντιστάσεις θα συναντήσει μια τέτοια μηχανή διακυβέρνησης. Αντιστάσεις από ένα πολιτικό προσωπικό συνηθισμένο να κινείται μόνο με τη δύναμη του βολονταρισμού.
Στο σχήμα αυτό, ο Σκέρτσος προορίζεται για τον ρόλο του κακού – του επιτηρητή. Το γεγονός ότι δεν είναι επαγγελματίας πολιτικός ήταν μεν προϋπόθεση για την αποστολή, αλλά και ρίσκο. Θα χρειαστεί όλο το πολιτικό κεφάλαιο του πρωθυπουργού σαν αλεξίσφαιρο. Καμία νεωτερική δομή δεν λειτουργεί χωρίς λίγη ρετρό επιβολή.