Ενήλικοι στην αίθουσα ★★½
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΔΡΑΜΑ (2019)
Σκηνοθεσία: Κώστας Γαβράς
Ερμηνείες: Χρήστος Λούλης, Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Βαλέρια Γκολίνο
Η πολυσυζητημένη νέα ταινία του Κώστα Γαβρά φθάνει στις αίθουσες και το μόνο σίγουρο είναι ότι μοιάζει δύσκολο για οποιονδήποτε (Ελληνα) να την παρακολουθήσει με καθαρή κριτική ματιά. Ως γνωστόν, ο Γαβράς μετατρέπει σε κινηματογραφικό σενάριο το βιβλίο «Ανίκητοι ηττημένοι» του πρώην υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, το οποίο αφηγείται τη δράση του τελευταίου κατά το κρίσιμο διάστημα της διαπραγμάτευσης του πρώτου εξαμήνου του 2015. Ξεκινώντας από τον διορισμό του Βαρουφάκη στο υπουργείο και φθάνοντας ως την επαύριο του δημοψηφίσματος, το φιλμ μάς βάζει στα άδυτα του Eurogroup και των υπόλοιπων οργάνων (κυβερνητικών συμβουλίων κ.ο.κ.) που έπαιξαν ρόλο στις τότε εξελίξεις.
Ο Ελληνογάλλος κινηματογραφιστής επιλέγει να μείνει σχεδόν απόλυτα πιστός στην πηγή του σεναρίου του –το βιβλίο–, γεγονός που πιθανότατα βάζει και το πρώτο πρόβλημα στην ταινία. Οι κατά παράθεση συνεδριάσεις και οι οικονομικοί όροι δεν βοηθούν ιδιαίτερα στη διατήρηση του ρυθμού, ούτε και στην κατασκευή του πολιτικού θρίλερ που θα φανταζόταν κανείς. Από την άλλη, ο κωμικοτραγικός τόνος που επιλέγεται εδώ –και υπογραμμίζεται από το «πειραγμένο» συρτάκι του σπουδαίου Αλεξάντρ Ντεσπλά που συνοδεύει όλο το φιλμ– δίνει μια παιχνιδιάρικη αίσθηση, σατιρική ίσως, αλλά και συζητήσιμη ως προς την ευστοχία της. Οι δε μικροπολιτικές συγκρούσεις, οι τακτικισμοί, οι προκαταλήψεις, ακόμα και το παράλογο, είναι πανταχού παρόντα στοιχεία, σχηματίζοντας έναν περίπου σουρεαλιστικό κυκεώνα.
Πιο ενδιαφέρουσες είναι φυσικά κάποιες σκηνές μεγάλης έντασης, αλλά και εκείνη του φινάλε με τον αλληγορικό «χορό» του Ελληνα πρωθυπουργού. Στα υπόλοιπα, ο Χρήστος Λούλης είναι εξαιρετικός στον κεντρικό ρόλο, καταφέρνοντας να μιμηθεί σχεδόν άψογα το ύφος και τον τόνο του πρώην υπουργού και συμβάλλοντας στο ψυχογράφημα ενός ανθρώπου που γίνεται, από εξωτερικός σχολιαστής, εσωτερικός παράγοντας των εξελίξεων. Ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης, από την άλλη, είναι μάλλον υποτονικός και άχρωμος ως Αλέξης Τσίπρας, ενώ γύρω τους υπάρχει μια πλειάδα Ελλήνων και ξένων ηθοποιών, οι οποίοι υποδύονται κατά κανόνα πρόσωπα της εθνικότητάς τους.
Τζόκερ ★★★★
ΘΡΙΛΕΡ (2019)
Σκηνοθεσία: Τοντ Φίλιπς
Ερμηνείες: Χοακίν Φίνιξ, Ρόμπερτ ντε Νίρο, Ζάζι Μπιτζ
Ο δημιουργός των επιτυχημένων κωμωδιών «Χανγκόβερ» και «Μη σπρώχνεις, έρχομαι», Τοντ Φίλιπς, κάνει στροφή 180 μοιρών, συστήνοντας έναν κατασκότεινο ήρωα και κερδίζοντας τον Χρυσό Λέοντα του περασμένου Φεστιβάλ Βενετίας.
Ο Αρθουρ Φλεκ είναι ένας σαραντάρης άνδρας που ζει ακόμη με τη μητέρα του – πατέρα δεν γνώρισε ποτέ. Ονειρό του είναι να διακριθεί ως σταντ-απ κωμικός, ωστόσο προς το παρόν δουλεύει, όχι και τόσο επιτυχημένα, σαν κλόουν στο μάλλον εχθρικό Γκόθαμ Σίτι της δεκαετίας του 1980.
Παντού γύρω του ο Αρθουρ συναντά την περιφρόνηση, την αδικία και τις κλειστές πόρτες και, σε συνδυασμό με τις δικές του φτωχές κοινωνικές δεξιότητες, καταλήγει ένας απόβλητος. Καθώς οι απογοητεύσεις σωρεύονται, η ήδη υφέρπουσα παράνοια και ένα τρομακτικό εκδικητικό πνεύμα θα πάρουν εκείνα το τιμόνι.
Ο Φίλιπς ποντάρει (ορθά) σχεδόν τα πάντα στον πρωταγωνιστή του, Χοακίν Φίνιξ, και δικαιώνεται. Ο τελευταίος καταφέρνει να εξανθρωπίσει τρομερά τον κομίστικο ήρωα και, σε συνδυασμό με τον γενικότερο ρεαλισμό του φιλμ, να μας τον παραδώσει με ωμότητα, αλλά και με μια αλλόκοτη τρυφεράδα που τον κάνει συμπαθή.
Η τρέλα δεν έρχεται ξαφνικά ή αποσπασματικά· αντιθέτως, χτίζεται σταδιακά και επίπονα, σαν σκάλα για την κόλαση και με την κάμερα να μένει καρφωμένη στις εκφράσεις ενός προσώπου που, λόγω ενός παράξενου τικ, γελάει νευρικά όταν στην πραγματικότητα θέλει να κλάψει.
Οσο για τα (υπαρκτά) κοινωνικά σχόλια, αυτά δεν πάνε σε εξίσου μεγάλο βάθος, όμως και πάλι φαντάζουν κανονικοί στοχασμοί μπροστά σε όσα έχουμε συνηθίσει από τις κομίστικες μεταφορές.
Το αυγό ★★★
Σκηνοθεσία: Κουάν’αν Γουάνγκ
Ερμηνείες: Αοριγκελέτου, Γκανγκτέμουερ Αριλντ, Ντουλαμτζάβ Ενκτάιβαν
Επιβλητικά τοπία
Ο δεξιοτέχνης Κινέζος δημιουργός Κουάν’αν Γουάνγκ («Ο γάμος της Τούγια») ταξιδεύει στη Μογγολία, προκειμένου να παρουσιάσει ένα λιτό αλλά φιλοσοφημένο φιλμ, βγαλμένο από έναν κόσμο ελάχιστα γνωστό στη σύγχρονη δυτική πραγματικότητα. Μέσα στην απέραντη στέπα, ένας νεαρός αστυνομικός βρίσκεται να φυλάει το πτώμα μιας δολοφονημένης γυναίκας στη διάρκεια της νύχτας. Σε βοήθειά του σπεύδει μια σκληροτράχηλη ντόπια, με τους δυο τους να συνευρίσκονται τελικά και τη γυναίκα να μένει έγκυος. Η πράξη, που δεν ήταν τυχαία, ξεκινάει νέα σειρά γεγονότων με φόντο την τρομερά σκληρή ζωή της υπαίθρου, αλλά και το αρχαιότερο όλων των μυθοπλαστικών θεμάτων: την αγάπη. Τα επιβλητικά τοπία τροφοδοτούν πλάνα ποιητικής ομορφιάς που, με τη σειρά τους, ντύνουν ζωές ανθρώπων, πολύ διαφορετικές από τις δικές μας αλλά με κοινή ουσία.
Αμερικανικό όνειρο ★★½
Σκηνοθεσία: Ιοάνα Ουρικάρου
Ερμηνείες: Μαλίνα Μανοβίτσι, Ντίλαν Σμιθ
Γυναικεία ματιά
Το σύγχρονο ρουμανικό σινεμά βρίσκει άλλη μια αξιόλογη φωνή με το μεγάλου μήκους ντεμπούτο της Ιοάνα Ουρικάρου, η οποία δημιουργεί ένα φιλμ με έντονο γυναικείο χαρακτήρα πάνω στα ζητήματα της μετανάστευσης στις ΗΠΑ. Η τριαντάχρονη Μάρα, ανύπαντρη μητέρα ενός μικρού αγοριού, εργάζεται ως νοσοκόμα στην Αμερική με προσωρινή βίζα. Αγωνιώντας για την πράσινη κάρτα, αποφασίζει να παντρευτεί τον ασθενή της, Ντάνιελ, πριν λήξει η άδεια παραμονής. Οι διαδικασίες, ωστόσο, για την έκδοση εξελίσσονται παράξενα όταν αρχίζουν οι συνεντεύξεις με έναν υπάλληλο του υπουργείου Μετανάστευσης. Η πρωταγωνίστρια Μαλίνα Μανοβίτσι δίνει μία εκπληκτική, βαθιά ανθρώπινη ερμηνεία ως νεαρή μητέρα κόντρα σε όλους και σε όλα. Η σκληρότητα ενός υποτίθεται πολιτισμένου κόσμου φανερώνεται συνταρακτικά σε ένα φιλμ δίχως μεγάλες φιλοδοξίες, αλλά με ξεκάθαρα μηνύματα.