Η χθεσινή συζήτηση στη Βουλή, στο πλαίσιο της Ωρας του Πρωθυπουργού για το προσφυγικό, δεν μας έκανε σοφότερους σε ό,τι αφορά την προοπτική διαχείρισης – ούτε λόγος, επί του παρόντος, για επίλυση του προβλήματος: Η μεν κυβέρνηση, διά του κ. Κυρ. Μητσοτάκη, παρουσίασε εκ νέου τον σχεδιασμό της, η ορθότητα και η αποτελεσματικότητα του οποίου θα φανεί στην πράξη. Η δε αντιπολίτευση, και μέσω του κ. Γ. Βαρουφάκη, επανέλαβε την κριτική, εστιάζοντας μάλλον σε ευχές παρά σε πρακτικά άμεσα εφαρμόσιμες πολιτικές.
Είναι πλέον περισσότερο από σαφές ότι έχουμε και ως χώρα να αντιμετωπίσουμε ένα διεθνές φαινόμενο ανθρώπινης δυστυχίας – και απάνθρωπης εκμετάλλευσής του, που αναμένεται να διογκωθεί το προσεχές διάστημα, όχι μόνον εξαιτίας των συνεχιζόμενων συρράξεων σε Ασία και Αφρική, αλλά κι ενόψει των επιπτώσεων από την οξυνόμενη περιβαλλοντική κρίση. Ιδέες δοκιμάζονται και θα δοκιμαστούν. Το ίδιο και σχέδια, διπλωματικές εκστρατείες, ενέργειες κρατικών δομών, δράσεις Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Λάθη θα γίνουν, αποτυχίες θα υπάρξουν, αναπροσανατολισμοί πρωτοβουλιών θα δρομολογηθούν αναπόφευκτα, κάθε που το πρόβλημα θα διογκώνεται ή θα αλλάζει μορφή εκδήλωσής του. Απαντες θα δοκιμαστούν.
Επί του παρόντος, μόνο μία φράση ως ένδειξη εύθραυστης ελπίδας θα κρατήσω, από τη χθεσινή συζήτηση στην εθνική αντιπροσωπεία: «Θέλουμε κανόνες, όχι φράκτες και τείχη», είπε ο πρωθυπουργός.
Ενα από τα απολύτως απαραίτητα στοιχεία για να επιτύχει αυτό το «θέλουμε», ωστόσο, είναι η κοινωνική αποδοχή και στήριξη. Και για να διασφαλιστεί αυτή, δεν χρειάζεται μόνο να καλλιεργηθεί περιβάλλον ασφάλειας των τοπικών κοινωνιών, έναντι υπαρκτών ή ρατσιστικής έμπνευσης κατασκευασμένων κινδύνων. Απολύτως αναγκαίο είναι και το να επανεκπαιδευτούμε άπαντες στην κατεύθυνση της απαλλαγής μας από –δυστυχώς, χρόνιες και βαθιά ριζωμένες σε μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας– αντιλήψεις μισαλλοδοξίας. Στα σχολεία, με την ύπαρξη σχετικού, καλά σχεδιασμένου εκπαιδευτικού προγράμματος. Αλλά και στην κοινωνία των «μεγάλων»· με την αυστηρή εφαρμογή σχεδίου τιμωρίας κρουσμάτων ρατσιστικής συμπεριφοράς, λόγων και πράξεων. Είτε είναι πρωτοσέλιδα εφημερίδων, είτε ομιλίες δημοσίων προσώπων, είτε άθλιες και εγκληματικές δράσεις ατόμων ή ομάδων.