Για τους εκτός ορίων αλληλοχαρακτηρισμούς μεταξύ δημοσίων προσώπων, τις λοιδορίες, τους εμπτυσμούς, τα υβρεολόγια που στρογγυλοκάθονται πάνω την καθημερινότητά μας, αφαιρώντας προσοχή από τα σημαντικά, δεν ευθύνεται μόνο η ευκολία της ψηφιακής αψιμαχίας που κατήργησε τους τύπους ευγενείας του φυσικού συναπαντήματος. Αλλά μάλλον η εσκεμμένη συντήρηση του κλίματος διχασμού: τα φώτα παραμένουν στραμμένα σε συγκεκριμένα πρόσωπα, ενώ οι στραβοτιμονιές που γεννούν οι υψηλοί τόνοι προσφέρουν επιχειρήματα στον αντίπαλο. Υβρεις μεταξύ περιφερειακών συμβούλων («σταλινοφασίστα», «ναζί με κουστούμι», «ξεφτίλα», «επαγγελματία ρουφιάνο»). Επίθεση Πολάκη στην Ειρήνη Αγαπηδάκη με αφορμή παλιότερο σκληρό σχόλιο της εναντίον του και δευτερογενείς νέοι κύκλοι συγκρούσεων. Εντάσεις σε δημοτικά συμβούλια («είστε φτηνοί κλακαδόροι του δημάρχου, λιγούρια…»). Εκτραχηλισμοί στη Βουλή, αλληλοσφαγές στα κοινωνικά δίκτυα…
Η αθυροστομία χρησιμοποιείται ως μέσο πολιτικής πίεσης και επιβολής άποψης. Αποσκοπεί στη διασπορά του φανατισμού με ρητορικές που εκμεταλλεύονται συναισθήματα. Στην κλιμάκωση της έντασης – κατά την οικεία πρακτική, «αν δεν μπορείς να τους πείσεις, εξόργισέ τους». Για τον οργίλο, που έχει εγκολπωθεί την ιδιότητα του απρόσβλητου (λόγω επωνυμίας), οι στάχτες των προσβλητικών λέξεων προσβλέπουν σε ένα: τη δημιουργία αντιπάλων. Ομως, η ακατάπαυστη αχρειολογία βλάπτει ακόμη κι όταν δεν πετυχαίνει τους παραπάνω στόχους. Τα δημόσια μαλλιοτραβήγματα ψυχαγωγούν τα μάλα, μεταδίδονται σαν ιός και συζητούνται περισσότερο από τα πρώτης γραμμής συμβάντα.
Oι ευπρεπείς και ευάγωγοι, αν και αρκετοί, αποδεικνύονται λίγοι στο να επισκιάσουν με την ημερότητα των ηθών, την αψίθυμη βωμολοχία. Και σταδιακά αυτή εμπεδώνεται ως αποδεκτή συμπεριφορά (αν το κάνει ανενδοίαστα η κεφαλή, δεν έχει να λογοδοτήσει σε κανέναν η βάση), τροποποιώντας τους όρους κοινωνικής συνεννόησης. Κυριαρχούν ο ανορθολογισμός, ο τσαμπουκάς, το ξεκατίνιασμα. Η επιθετικότητα γίνεται ρυθμιστής των ανθρώπινων σχέσεων. Η χυδαιολογία ταυτίζεται με την ισχύ και με την ελευθερία.
Αποθαρρυντικό αν σκεφθεί κανείς ότι ο τρόπος που λειτουργεί η κοινωνία επηρεάζει την πορεία της χώρας, ότι ο δημόσιος διάλογος υποβιβάζεται σε κοκορομαχίες μεταξύ εκείνων οι οποίοι χρησιμοποιούν τα όπλα που τους προσφέρει η δημοκρατία, για να την αποδυναμώσουν.