Πόσο αποτελεσματικά είναι τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση; Απαντήσεις στο πλέον φλέγον ερώτημα των ημερών θα επιχειρήσει να δώσει το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Το εργαστήριο αναπτύσσει ένα υπολογιστικό μοντέλο προσαρμόζοντάς το στα ελληνικά δεδομένα, προκειμένου να υπολογίσει πόσο πέτυχαν τον στόχο τους βασικές αποφάσεις της πολιτείας, όπως ο περιορισμός της κυκλοφορίας και οι δειγματοληψίες μόνο σε πιθανούς φορείς του ιού.
Το μοντέλο αναπτύχθηκε από το Κέντρο Διεπιστημονικής Ερευνας και Καινοτομίας (Ερευνητικό Κέντρο Heracles), υπό τον καθηγητή του Τμήματος Χημικών Μηχανικών Δημοσθένη Σαρηγιάννη. Η ερευνητική ομάδα αξιοποιεί την εμπειρία της στη μαθηματική «μοντελοποίηση» περιβαλλοντικών και κοινωνικοοικονομικών δυναμικών φαινομένων για να δημιουργήσει ένα υπολογιστικό μοντέλο που θα καταγράψει την εξέλιξη της πανδημίας.
«Το κράτος γνωρίζει τον αριθμό νοσούντων και των νέων κρουσμάτων, πραγματοποιώντας τεστ στους ανθρώπους που έχουν συμπτώματα. Αυτό που δεν γνωρίζει η πολιτεία είναι η αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνει, δηλαδή την αλληλεπίδραση των ανθρώπων και τη μεταδοτικότητα του ιού, που δεν έχουν ποσοτικοποιηθεί», εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης. «Το τεστ είναι ένα πρώτο φίλτρο: γίνεται όμως μόνο σε όσους έχουν συμπτώματα και όχι σε τυχαίο πληθυσμό, με αποτέλεσμα να μη γνωρίζουμε τον πραγματικό αριθμό των νοσούντων αλλά μόνο μια υποομάδα αυτών. Χωρίς να ελέγχουμε τον γενικό πληθυσμό, χάνουμε την ιχνηλασιμότητα του ιού».
Το κενό αυτό θα προσπαθήσει να καλύψει το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής. «Είναι χρήσιμο να γνωρίζει η κυβέρνηση τι σημαίνει αυτή η επιλογή. Το μοντέλο που αναπτύξαμε θα μπορέσει να υπολογίσει “πού πάει η υπόθεση” και να ελέγξει διαφορετικά σενάρια μέτρησης. Το μοντέλο μετάδοσης του ιού θα εμπλουτιστεί με τα ελληνικά δεδομένα, λ.χ. τον αριθμό των τεστ, το μέγεθος των πόλεων και την πυκνότητα κατοίκησης».
Μια δεύτερη επιλογή που θα τεθεί σε «έλεγχο» είναι η αποτελεσματικότητα των μέτρων περιορισμού. «Θα προσθέσουμε στο υπολογιστικό μοντέλο διαφορετικές παραμέτρους, εναλλακτικά σενάρια για την υπακοή του κόσμου στον περιορισμό. Ετσι θα μπορέσουμε να δούμε τι αποτελέσματα είχε το καθένα ώστε να διευκολύνουμε την κυβέρνηση να λάβει την καλύτερη απόφαση».
Πάντως, όπως επισημαίνει ο κ. Σαρηγιάννης, η πολιτεία πρέπει ήδη να προετοιμάζεται για την επόμενη μέρα, μετά τη σταθεροποίηση του αριθμού των νέων κρουσμάτων. «Οπως είπε και ο πρωθυπουργός, πρόκειται για μια μάχη. Κάθε μέρα προσπαθούμε να δημιουργήσουμε αναχώματα. Οταν αυτά αποδώσουν, θα πρέπει να το διαχειριστούμε σωστά, δεν θα ανοίξουμε τις πόρτες να βγούμε έξω».
Το εργαστήριο εκτιμά ότι θα έχει αποτελέσματα μέχρι το τέλος της εβδομάδας, απαντώντας στα βασικά σενάρια. Τις ημέρες αυτές αξιολογείται η αξιοπιστία του μοντέλου. «Με το μοντέλο μας έχουμε καταφέρει να πιάσουμε την εξέλιξη του ιού, το έχουμε μάλιστα τεστάρει στα σχετικώς πολλά διαθέσιμα δεδομένα της Κίνας, διαπιστώνουμε ότι λειτουργεί πολύ καλά και τώρα το παραμετροποιούμε για τις ελληνικές και ιταλικές συνθήκες», καταλήγει ο κ. Σαρηγιάννης.