Ο Πίτερ Ντιαμάντης έχει γίνει ευρύτερα γνωστός ως ο προφήτης της αφθονίας – ένας δρ Πάνγκλος για τον 21ο αιώνα, που πιστεύει ακράδαντα ότι η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να λύσει σχεδόν όλα τα προβλήματα που μαστίζουν την ανθρωπότητα, από τον αναλφαβητισμό ώς την ανεπάρκεια των φυσικών πόρων, την κλιματική αλλαγή, ακόμα και τον ίδιο τον θάνατο. Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, ότι δεν θα επέτρεπε σε ένα μικρό πισωγύρισμα όπως η πανδημία του κορωνοϊού να αμβλύνει την ακατάσχετη αισιοδοξία του για την πορεία του ανθρώπινου είδους.
Ο Ντιαμάντης, ιδρυτής μεταξύ άλλων του κερδοσκοπικού εκπαιδευτικού οργανισμού Singularity University, με πτυχία Μοριακής Γενετικής από το MIT και Ιατρικής από το Harvard Medical School, δηλώνει βέβαιος ότι θα υπάρξει εμβόλιο για τον νέο ιό. Υπενθυμίζει την αρχικά παραπλανητικά αργή πρόοδο των «εκθετικών τεχνολογιών», όπως αποκαλεί τους ραγδαία εξελισσόμενους τεχνολογικούς κλάδους της εποχής μας, η οποία ξαφνικά γίνεται ιλιγγιώδης. «Ποτέ ως ανθρώπινο είδος δεν είχαμε έναν κοινό εχθρό όπως τώρα με αυτόν τον ιό», λέει. «Υπάρχουν αυτή τη στιγμή 100 με 200 εκατομμύρια επιστήμονες, γιατροί, τεχνολόγοι, νοσηλευτές και μηχανικοί που έχουν εστιάσει στην επίλυση του προβλήματος. Λαμβάνουν χώρα αμέτρητα πειράματα ανά τον κόσμο. Hδη βλέπουμε τα πρώτα θετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη θεραπειών και εμβολίων και υπάρχουν αμέτρητα άλλα εγχειρήματα υπό εξέλιξη. Θα έχουμε λοιπόν πληθώρα τεχνολογιών που θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, με τις οποίες θα συντρίψουμε αυτόν τον ιό».
Ο Ντιαμάντης, γεννημένος στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης από πατέρα με καταγωγή από τη Λέσβο, είναι συνιδρυτής και αντιπρόεδρος της εταιρείας Covaxx, που έχει αναπτύξει ένα τεστ αντισωμάτων για την COVID-19 αλλά και «μία σειρά εμβολίων που έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία των δοκιμών σε ζώα και τώρα έχουμε καταθέσει αίτηση για να ξεκινήσουμε δοκιμές σε ανθρώπους». Η εταιρεία, ισχυρίζεται ο πολυσχιδής επιστήμονας και επενδυτής, «χρησιμοποιεί μία μοναδική μέθοδο με τη χρήση συνθετικών πεπτιδίων τόσο για τα τεστ αντισωμάτων όσο και για τα εμβόλια, η οποία έχει προοπτικές να μειώσει το κόστος παραγωγής των εμβολίων κατά αρκετές τάξεις μεγέθους». Η μητρική εταιρεία της Covaxx, η United Biomedical, λέει, «είναι η μεγαλύτερη παραγωγός εμβολίων για ζώα, χρησιμοποιώντας την ίδια τεχνολογία, και το κόστος παραγωγής των εμβολίων αυτών είναι χαμηλότερο από ένα δολάριο ανά δόση.
Τα βλαστοκύτταρα
Ο Ντιαμάντης δραστηριοποιείται επίσης στον τομέα των καινοτόμων θεραπειών μέσω της ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος. Μία άλλη εταιρεία της οποίας είναι συνιδρυτής και αντιπρόεδρος, η Celularity, «χρησιμοποιεί βλαστοκύτταρα από πλακούντες για την παραγωγή κυττάρων που είναι “φυσικοί δολοφόνοι” ιών και άλλων απειλών που εισβάλλουν στο σώμα μας. Η τεχνολογία που έχουμε αναπτύξει παρέχει ενδοφλεβίως εκατοντάδες εκατομμύρια επιπλέον τέτοια κύτταρα στους ασθενείς και ενισχύει έτσι το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Είμαστε στη φάση αυτή στο στάδιο των κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους. Δεν θα ξέρουμε τα αποτελέσματα για μερικές ακόμα εβδομάδες – αλλά τρέφουμε μεγάλες ελπίδες ότι θα αποδειχθεί αποτελεσματική αυτή η τεχνολογία».
Ο Ελληνοαμερικανός επιχειρηματίας αναδεικνύει επίσης τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στην αναζήτηση αντιιικών φαρμάκων και άλλων θεραπειών κατά του ιού – ειδικά στον εντοπισμό ουσιών που έχουν ήδη εγκριθεί για άλλες ασθένειες και θα μπορούσαν να αποδειχθούν αποτελεσματικές κατά της COVID-19.
Στο πιο πρόσφατο βιβλίο του, «The Future is Faster than you Think», που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο, ο Ντιαμάντης περιγράφει την εξέλιξη της τεχνολογίας στα επόμενα δέκα χρόνια – πώς ο συνδυασμός της υπολογιστικής ισχύος των ηλεκτρονικών υπολογιστών, της τεχνητής νοημοσύνης, της ρομποτικής, της τρισδιάστατης εκτύπωσης, της «επαυξημένης» πραγματικότητας (augmented virtual reality) και της συνθετικής βιολογίας θα μετασχηματίσει κάθε μορφή οικονομικής δραστηριότητας. «Η εκτίμησή μου είναι ότι αυτή η πανδημία θα επιταχύνει τον αντίκτυπο των τεχνολογιών αυτών κατά τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια. Eχει οδηγήσει τον κόσμο να υιοθετήσει τις νέες τεχνολογικές λύσεις πολύ πιο γρήγορα από ό,τι θα το έκανε διαφορετικά».
Ποιες αρετές αλλά και αδυναμίες των ΗΠΑ αναδεικνύει τη διαχείριση της πανδημίας; «Αναδεικνύει πάνω από όλα ότι οι ΗΠΑ είναι 50 διαφορετικές πολιτείες, η καθεμία από τις οποίες λαμβάνει τις δικές της αποφάσεις για τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης που επιβάλλει, για το κλείσιμο και το άνοιγμα καταστημάτων κ.ο.κ. Η σχέση των πολιτειών με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι παρόμοια με τη σχέση που έχουν τα κράτη-μέλη με την Ευρωπαϊκή Eνωση».
Aπό το 1968 στο σήμερα
Η πανδημία του νέου κορωνοϊού δεν είναι η πρώτη στη σύγχρονη ιστορία – αλλά είναι η μοναδική που έχει οδηγήσει σε τόσο δραστικά μέτρα για την καταπολέμησή της. Η γρίπη του Χονγκ Κονγκ, που ξέσπασε το 1968 και εξελίχθηκε σε πανδημία, οδήγησε στον θάνατο περισσότερων από 1 εκατ. ανθρώπων ανά τον κόσμο και όμως δεν κυριάρχησε στην ειδησεογραφία και δεν οδήγησε σε μαζικά μέτρα απαγόρευσης της κυκλοφορίας και αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας. Γιατί ήταν τόσο διαφορετική η αντίδραση στην COVID-19;
«Ο λόγος είναι ότι ζούμε σε έναν υπερ-διασυνδεδεμένο κόσμο και τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης εστιάζουν σε αρνητικές ειδήσεις. Μιλάω συχνά για το θέμα αυτό – για το γεγονός ότι το μυαλό δίνει δέκα φορές περισσότερη προσοχή σε αρνητικές ειδήσεις έναντι θετικών. Συνεπώς, αυτό δημιουργεί ένα ισχυρό κίνητρο στα μέσα ενημέρωσης να προβάλλουν αρνητικές εξελίξεις, γιατί έτσι θα προσελκύσουν πιο εύκολα την προσοχή των αναγνωστών και των τηλεθεατών και άρα τα έσοδα των διαφημιζόμενων. Αυτό είναι το επιχειρηματικό μοντέλο. Ζούμε λοιπόν σε έναν κόσμο όπου οι αρνητικές ειδήσεις υπερ-προβάλλονται, στις Ηνωμένες Πολιτείες ειδικά η διαχείριση της κρίσης έχει γίνει αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης και δεν ξέρουμε πώς να αντιδράσουμε. Υπάρχει ένα τρομακτικό επίπεδο φόβου, που έχει επιβάλλει μια πολιτική ελαχιστοποίησης του ρίσκου, μέσω της παραμονής στο σπίτι και των συναφών μέτρων. Και όλα αυτά ενώ μπορεί στους επόμενους μήνες και χρόνια να συνειδητοποιήσουμε ότι το ποσοστό της θνησιμότητας του ιού είναι τελικά αντίστοιχο με μία επιθετική χρονιά της γρίπης».
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι οι ΗΠΑ, παρά τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας και την αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας στις περισσότερες Πολιτείες, έχουν ήδη καταγράψει περισσότερους από 64.000 νεκρούς, με τους ειδικούς να μιλάνε για πραγματικούς αριθμούς που είναι σημαντικά υψηλότεροι – ίσως και κατά δεκάδες χιλιάδες. Η γρίπη σε μία φυσιολογική χρονιά σκοτώνει περίπου 30-35.000 Αμερικανούς. Αρα ακόμα κι αν ο δείκτης θνησιμότητας της COVID-19 αποδειχθεί ότι προσεγγίζει τα επίπεδα της γρίπης, οι συνέπειες της μη καταστολής θα ήταν ανυπολόγιστες.