Tης νύχτας τα καμώματα τα βλέπει η μέρα και γελά ή μάλλον κλαίει. Μήνες ολόκληρους περάσαμε διαβάζοντας για τα προληπτικά μέτρα που θα έπρεπε να πάρουν τα ξενοδοχεία ώστε να επαναλειτουργήσουν με ασφάλεια σε συνθήκες πανδημίας, και τελικά από αλλού μας ήρθε: τα ξενοδοχεία άδειασαν προληπτικά τα μίνι μπαρ τους από τα μπουκαλάκια και τα αναψυκτικά και ο κορωνοϊός βγήκε για μπαρ-χόπινγκ. Απ’ όσα είδα ο ίδιος και άκουσα από άλλους που έκαναν φέτος διακοπές, στα hot spot του ξεφαντώματος πρέπει τελικά να χάθηκε η μπάλα, ανάμεσα σε γλεντάκια, μπιτάκια, σφηνάκια και φλερτάκια.
Και τώρα η κατάσταση θυμίζει άσχημο hangover. Η προσπάθεια να σωθεί κάπως η σεζόν έληξε πρόωρα. Η Ελλάδα φέτος εκτιμάται ότι θα χάσει 15 δισ., που δύσκολα θα καλυφθούν τα επόμενα δύο τρία χρόνια. Επιχειρήσεις θα κλείσουν, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα χάσουν το εισόδημα στο οποίο βασίζονταν για τον χειμώνα.
Τα νούμερα που ανακοίνωσε ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, είναι εφιαλτικά. Απώλειες 320 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο το πρώτο πεντάμηνο (μια ένδειξη για το πού θα φτάσει ο λογαριασμός μέχρι το τέλος του χρονου), έως και 120 εκατομμύρια άμεσα απασχολούμενοι στον παγκόσμιο τουρισμό χωρίς δουλειά, πτώση έως και 2,8% στο παγκόσμιο ΑΕΠ μόνο εξαιτίας της συρρίκνωσης της συγκεκριμένης βιομηχανίας, η οποία «παράγει» πάνω από το 1/10 του εισοδήματος της υφηλίου.
Οι επισημάνσεις ειδικών όλο αυτό το διάστημα για επανεξέταση των μοντέλων τουριστικής ανάπτυξης αποκτούν πια τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος. Ο Γκουτιέρες λέει ότι ο τουριστικός κλάδος πρέπει να ανοικοδομηθεί κατά τρόπο ασφαλή, δίκαιο και φιλικό προς το περιβάλλον. Η φτώχεια και η απόγνωση, όμως, είναι κακοί σύμβουλοι. Δείτε τι γίνεται στο Μπαλί, μια φτωχή κοινωνία που βασιζόταν κατά 80% στον τουρισμό της – τόσο τον μαζικό και φθηνό, της Κούτα, όσο και τον πολυτελή των exclusive resort του βορρά: ανακοινώθηκε προ ημερών ότι θα παραμείνει κλειστό για ξένους επισκέπτες μέχρι το τέλος του χρόνου. Σε ένα ρεπορτάζ του BBC, οδηγός ταξί έλεγε ότι έχει να πάρει πελάτη πέντε μήνες. Η πρωτοφανής φτωχοποίηση κοινοτήτων που ζούσαν από τον τουρισμό, π.χ. κοντά σε Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς ή σε προστατευόμενες περιοχές οικολογικής σημασίας, απειλεί με περαιτέρω υποβάθμιση το φυσικό περιβάλλον. Και κανένας σοβαρός ειδήμων δεν διακινδυνεύει πρόβλεψη για το τι θα συμβεί το 2021. Αρκεί άραγε ένα εμβόλιο για να μας σώσει;