Κάθε καλοκαίρι, με την έναρξη της ποδοσφαιρικής σεζόν, δεκάδες ονόματα νεαρών παικτών συμμετέχουν στο αρχικό στάδιο προετοιμασίας των ομάδων της Σούπερ Λιγκ 1. Η δικαιολογία που χρησιμοποιούν οι ΠΑΕ έχει να κάνει με την επιθυμία των προπονητών να πάρουν μια γεύση για το υλικό που υπάρχει στις ακαδημίες τους. Στην πράξη ωστόσο αυτό που απλώς συμβαίνει είναι η κάλυψη των κενών στις προπονήσεις μέχρι να συμπληρωθούν τα ρόστερ από τους ξένους νεοαποκτηθέντες ποδοσφαιριστές.
Μια διαδικασία που κρατάει, ουσιαστικά, μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου, με τις μεταγραφές των ελεύθερων παικτών.
Δυστυχώς, το ελληνικό ποδόσφαιρο την τελευταία δεκαετία –πλην ελαχίστων εξαιρέσεων– όχι μόνο δεν παράγει έτοιμους ποδοσφαιριστές, αλλά συνεχίζει να διευρύνει τα ποσοστά των ξένων, που αποτελούν και στατιστικά την πλειονότητα.
Μία ημέρα πριν από τη λήξη των μεταγραφών για τους παίκτες με συμβόλαιο και 20 πριν ολοκληρωθεί και η περίοδος για τους ελεύθερους, όλα δείχνουν πως φέτος θα καταρριφθεί το περυσινό ρεκόρ του ποσοστού (59,5%) των ξένων που συμπεριλαμβάνονταν στο έμψυχο δυναμικό των 14 ΠΑΕ της μεγάλης κατηγορίας.
Με δεδομένο πως ήδη το φετινό ποσοστό έχει αγγίξει το 57,6%, αλλά και το ότι θα ακολουθήσει και η μεταγραφική περίοδος του Δεκεμβρίου, τότε το τέλος της τρέχουσας σεζόν, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, ίσως βρει τη ΣΛ1 να… καυχιέται ότι «έσπασε» το φράγμα του 60% των συμμετεχόντων αλλοδαπών ποδοσφαιριστών.
Χειρότερα είναι τα πράγματα για το ποσοστό των Ελλήνων που ξεκινούν στις αρχικές 11άδες, με το περυσινό να αγγίζει μόλις το 39%.
Η κυριαρχία των ξένων έναντι των Ελλήνων στη Σούπερ Λιγκ 1 γίνεται σταδιακά ολοένα και μεγαλύτερη, όπως μπορεί να διαπιστώσει κάποιος και από τα στατιστικά στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας, και αφορά την αναλογία Ελλήνων – ξένων στα ρόστερ των ομάδων.
Από τη σεζόν 2013-2014, όταν ακόμη το πρωτάθλημα διεξαγόταν με 18 ομάδες, η προοδευτική άνοδος του ποσοστού είναι εντυπωσιακή. Την περίοδο 2015-2016 οι ομάδες μειώθηκαν σε 16, όμως παράλληλα μειώνονταν συνεχώς και οι Ελληνες, με μια μικρή εξαίρεση τη σεζόν 2018-2019 κυρίως λόγω της επιχείρησης ανανέωσης που έκανε ο Παναθηναϊκός με τον Γιώργο Δώνη στον πάγκο, προωθώντας αρκετούς παίκτες από την ακαδημία του. Είναι χαρακτηριστικό πως από τους 42 παίκτες που πέρασαν από το «πράσινο» ρόστερ κατά τη διάρκεια εκείνης της χρονιάς, οι 33 ήταν Ελληνες.
Η πρώτη σεζόν (2019-2020) που στο πρωτάθλημα συμμετείχαν 14 ομάδες ήταν και η πρώτη που οι ξένοι έγιναν πλειονότητα, έστω και με διαφορά στήθους, και από εκεί και πέρα το ποσοστό είχε συνεχώς ανοδικές τάσεις.
Ο κανόνας του ενός
Αγγίζει το 60% το ποσοστό των αλλοδαπών στη Σούπερ Λιγκ 1 – Μόλις στο 39% οι Ελληνες που ξεκίνησαν πέρυσι στις αρχικές 11άδες.
Μόλις τον περασμένο Ιανουάριο έγινε η τελευταία και φιλόδοξη προσπάθεια για αλλαγή κατεύθυνσης. Η ΠΑΕ Αστέρας Τρίπολης μέσω του προέδρου της και πρώην προέδρου της Σούπερ Λιγκ 1, Γιώργου Μποροβήλου, κατέθεσε πρόταση στον συνεταιρισμό για υποχρεωτική παρουσία ενός Ελληνα παίκτη στην 11άδα καθώς και συνολικά τριών στο φύλλο αγώνα. Το συγκεκριμένο θα ήταν το πρώτο βήμα για να σταματήσει ο άκρατος αφελληνισμός της κατηγορίας.
«Αρχικά το είδαν θετικά όλες οι ομάδες, η πρόταση πέρασε ομόφωνα από το Δ.Σ. της Λίγκας και όλοι οι πρόεδροι είχαμε συμφωνήσει να κανονίσουμε στις επόμενες συνεδριάσεις τα διαδικαστικά, δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο θα το εφαρμόσουμε ώστε να υπογράψουμε και την προκήρυξη. Δυστυχώς όμως επικράτησαν δεύτερες σκέψεις και η πρόταση έχει μείνει στα χαρτιά», αναφέρει στην «Κ» ο κ. Μποροβήλος και συμπληρώνει: «Πλέον η κατάσταση τείνει να γίνει μη αναστρέψιμη. Με τα ευρωπαϊκά διαβατήρια που κατέχουν οι περισσότεροι μη κοινοτικοί ποδοσφαιριστές, ουσιαστικά δεν υπάρχει κανένας περιορισμός. Είδαμε και θα δούμε και φέτος το φαινόμενο να υπάρχουν 11άδες αμιγώς με ξένους και από τους δύο αντιπάλους. Ρεαλιστικά έχουμε φτάσει να μιλάμε για πρωτάθλημα στην Ελλάδα και όχι για ελληνικό πρωτάθλημα. Αυτό που σκέφτηκε ο Αστέρας το έχουν πράξει και άλλες ευρωπαϊκές λίγκες, βάζοντας κάποια πρώτα όρια. Βλέπουν, αν θέλετε ακόμη και για συναισθηματικούς λόγους, τους οπαδούς των συλλόγων τους να αναζητούν, να έχουν ανάγκη την ύπαρξη κάποιων γηγενών παικτών στην 11άδα. Αυτή είναι η τάση και θα πρέπει κάποια στιγμή να ξεκινήσουμε και εμείς τη σταδιακή ελληνοποίηση της ΣΛ1».
Η εθνική ομάδα
Οι παρενέργειες πλέον χτυπούν και την εθνική ομάδα. Μια Εθνική που απαρτίζεται κατά βάση από ποδοσφαιριστές που αγωνίζονται με ιδιαίτερη επιτυχία σε ξένα πρωταθλήματα.
Ωστόσο είναι το ίδιο το ελληνικό ποδόσφαιρο που τους διώχνει και παράλληλα καταφεύγει σε επιλογές ξένων, που αρκετοί εξ αυτών δεν κάνουν τη διαφορά. Αποκτώνται μέσω μιας διαδικασίας που είναι σε θέση να χαρίζει περιστασιακά κέρδη στους ίδιους τους παράγοντες και σε αναγνωρισμένους και μη μάνατζερ, που θεωρητικά τους εκπροσωπούν. Ταυτόχρονα, οι παράγοντες εκτιμούν πως αν δεν έχουν Ελληνες στις ομάδες τους θα γλιτώσουν ένα μεγάλο μέρος της κριτικής από οπαδούς και ΜΜΕ.
Με την απίστευτη τοξικότητα που επικρατεί στο ποδόσφαιρό μας είναι φυσιολογικό οι αξιόλογοι Ελληνες με την πρώτη ευκαιρία που θα τους δοθεί να σπεύσουν να αγωνιστούν σε λίγκες στις οποίες θα βρουν καλύτερες οικονομικές απολαβές και συνθήκες εργασίας, έχοντας μεγαλύτερες πιθανότητες αγωνιστικής εξέλιξης.
Χωρίς την κατάλληλη παραγωγή ταλέντων, αφού αυτή απαιτεί, πέρα από επενδύσεις σε εγκαταστάσεις και τεχνικά επιτελεία (εξειδικευμένοι προπονητές και σκάουτερ), υπομονή και μεγάλο οικονομικό κόστος, οι ομάδες μας ουσιαστικά ωθούν οι ίδιες προς το εξωτερικό όσους καλούς Ελληνες καταφέρνουν να αναδειχτούν.
Το παράδειγμα με τον Γιάννη Κωνσταντέλια, τον Κώστα Κουλιεράκη, τον Στέφανο Τζίμα και τους άλλους νεαρούς που κατάφερε να αναδείξει ο ΠΑΟΚ μέσω των ακαδημιών του είναι χαρακτηριστικό.
Ουσιαστικά οι Θεσσαλονικείς τηρούν στάση αναμονής προκειμένου οι παίκτες να ανεβάσουν ακόμη περισσότερο τη χρηματιστηριακή αξία τους και να πωληθούν όταν φτάσει η κατάλληλη οικονομική πρόταση από το εξωτερικό.
Αλλαγή ρότας
«Αν θέλουμε να κάνουμε μια επανεκκίνηση στο ποδόσφαιρό μας πρέπει να αλλάξουμε τα δεδομένα. Να εμπιστευτούμε τους νέους Ελληνες παίκτες, να τους δώσουμε χώρο. Είμαστε μικρή χώρα για να μην αξιοποιούν οι ομάδες μας τις ακαδημίες τους. Ζούμε στην εποχή του άκρατου επαγγελματισμού, είναι θεμιτό να υπάρχουν κέρδη από αγοραπωλησίες, να ψάχνουν και οι ίδιοι οι ποδοσφαιριστές την ευκαιρία να ανοίξουν τα φτερά τους παίζοντας σε έναν μεγάλο σύλλογο του εξωτερικού, αλλά κάπως πρέπει να γίνει η αρχή. Και αυτή πρέπει να γίνει πρώτα από εμάς τους παράγοντες. Πρέπει να βάλουμε όρια. Δεν το κρύβω πως όταν έφτασε κάποια στιγμή ο Αστέρας Τρίπολης να παίζει με 10 ξένους στην 11άδα, δεν μας άρεσε. Είχαμε χάσει εντελώς το δέσιμο και την επαφή με τον κόσμο, που μας έλεγε πως αυτό που έβλεπε στο γήπεδο δεν τον αντιπροσώπευε. Είπαμε “φτάνει”, αλλάξαμε ρότα, βάλαμε κάποιους αυτοπεριορισμούς και ευελπιστώ πως στο μέλλον θα τα πάμε ακόμη καλύτερα στον εξελληνισμό της ομάδας μας», καταλήγει ο κ. Μποροβήλος.