Η τελετή απονομής των φετινών βραβείων Όσκαρ, η οποία θα πραγματοποιηθεί σε μερικές ώρες στο Λος Αντζελες, αλλά και σε ζωντανή σύνδεση με την Ευρώπη, είναι ομολογουμένως μία από τις παράξενες στην ιστορία του θεσμού. Οχι μόνο διότι το παραδοσιακό κόκκινο χαλί με τους εκατοντάδες σταρ που συνωστίζονται στην είσοδο του Dolby Theatre θα μοιάζει με ανάμνηση, αλλά και λόγω των ταινιών που πρόκειται αυτήν τη φορά να γνωρίσουν την οσκαρική δόξα. Με τις μεγάλες στουντιακές παραγωγές να μένουν στον «πάγο» λόγω πανδημίας, τα φιλμ που ξεχώρισαν τη σεζόν 2020-21 ήταν κατά κανόνα αυτά του αμερικανικού ανεξάρτητου κινηματογράφου, τα «ξενόγλωσσα» και εκείνα που προέρχονται από τις ανερχόμενες διαδικτυακές πλατφόρμες. Η τελευταία κατηγορία είναι ουσιαστικά η μόνη στην οποία το ελληνικό κοινό είχε (νόμιμη) πρόσβαση, καθώς οι υπόλοιπες ταινίες πρόκειται να πάρουν διανομή με το άνοιγμα των κινηματογράφων.
Κάπως έτσι το «Mank» του Ντέιβιντ Φίντσερ, η σπουδαιότερη φετινή παραγωγή του Netflix, είναι υποψήφιο για δέκα χρυσά αγαλματίδια, αφηγούμενο την ιστορία δημιουργίας του εμβληματικού «Πολίτη Κέιν» μέσα από τα μάτια του θρυλικού σεναριογράφου Χέρμαν Μάνκιεβιτς. Το ασπρόμαυρο φιλμ του Αμερικανού δεξιοτέχνη είναι από κάθε άποψη εξαιρετικό, ωστόσο δεν διαθέτει –σε πρώτο πλάνο τουλάχιστον– τα απαραίτητα επίκαιρα «μηνύματα» (φύλου, φυλής, σεξουαλικότητας κ.ο.κ.) ώστε να διακριθεί.
Κάποια από αυτά, αντιθέτως, φέρνει μαζί του το υπέροχο «Nomadland» της Κινέζας Κλόε Ζάο, η οποία έχει σχεδόν «κλειδώσει» και τα Οσκαρ σκηνοθεσίας και φωτογραφίας, για την ιστορία μιας σύγχρονης νομάδος που διατρέχει την Αμερική ψάχνοντας για δουλειά και ταυτόχρονα γιατρειά στα ψυχικά της τραύματα. Την τελευταία υποδύεται η Φράνσις Μακ Ντόρμαντ, σε άλλη μία καταπληκτική ερμηνεία, που δεν αποκλείεται να της χαρίσει το τρίτο Οσκαρ της καριέρας της.
Ο ανταγωνισμός ωστόσο, ιδιαίτερα στην κατηγορία του πρώτου γυναικείου ρόλου, είναι φέτος πολύ έντονος, έχοντας μάλιστα και άρωμα… μουσικής. Η επίσης σπουδαία Βαϊόλα Ντέιβις υποδύεται τη «Θρυλική Μα Ρέινι», τη μητέρα των μπλουζ, στο ομώνυμο φιλμ του Netflix που ξεχωρίζει για τις ερμηνείες και τη θεατρική του χροιά, ενώ η τραγουδίστρια Αντρα Ντέι ντύνεται Μπίλι Χόλιντεϊ («The United States vs. Billie Holliday»), κερδίζοντας μεταξύ άλλων και τη σχετική Χρυσή Σφαίρα. Αξια αναφοράς, επιπλέον, είναι και η ανερχόμενη Βρετανίδα Βανέσα Κίρμπι, η οποία παρέδωσε μια έντονα φορτισμένη ερμηνεία στα «Θραύσματα μιας γυναίκας» του Netflix.
Στην αντίπερα όχθη, ο πρώτος ανδρικός ρόλος μάς οδηγεί στην πιο ευχάριστη έκπληξη και, κατά τη γνώμη μας, στην καλύτερη ταινία της χρονιάς. Στο «The Father» του Φλόριαν Ζέλερ, αλλά και του δικού μας μοντέρ, Γιώργου Λαμπρινού, ο Αντονι Χόπκινς «διδάσκει» την υποκριτική, υποδυόμενος έναν ηλικιωμένο που βλέπει το μυαλό και τις αναμνήσεις του να καταρρέουν λόγω του Αλτσχάιμερ. Η πρωτότυπη προσέγγιση από την πλευρά του ασθενούς, με τα ιδιοφυή ευρήματα –η ταινία θεωρείται φαβορί και για το Οσκαρ διασκευασμένου σεναρίου– και τον ρυθμό που παραπέμπει σχεδόν σε θρίλερ, δημιουργούν ένα καλοκουρδισμένο όσο και συγκινητικό σύνολο.
Παρ’ όλα αυτά, είναι σχεδόν βέβαιο πως ο Χόπκινς δεν θα κερδίσει απόψε το δεύτερο Οσκαρ του, με το βραβείο να πηγαίνει στον πρόωρα εκλιπόντα Τσάντγουικ Μπόουζμαν, ο οποίος ήταν επίσης εξαιρετικός στη «Θρυλική Μα Ρέινι». Δίπλα στους δύο υποψηφίους βρίσκονται ακόμη ο Γκάρι Ολντμαν του «Mank», ο Στίβεν Γιουν του «Minari» και ο Ριζ Αχμεντ από το «Sound of Metal». Οι δύο τελευταίες ταινίες, δημιουργημένες με προϋπολογισμό που δεν ξεπερνά τα 2-3 εκατ. δολάρια, είναι υποψήφιες για έξι αγαλματίδια εκάστη, αποτελώντας χαρακτηριστικά παραδείγματα τούτης της ασυνήθιστης κινηματογραφικής σεζόν. Στην πρώτη ο Κορεάτης Λι Ισαάκ Τσανγκ αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς του, η οποία μεταναστεύει στο αγροτικό Αρκανσο της δεκαετίας του 1980, ενώ στη δεύτερη παρακολουθούμε εκείνη ενός ντράμερ της μέταλ μουσικής, ο οποίος σταδιακά χάνει την ακοή του.
Ενδιαφέρον, τέλος, παρουσιάζει και η κατηγορία των διεθνών (πρώην ξενόγλωσσων) ταινιών, εκεί όπου το φαβορί «Another Round» του Τόμας Βίντερμπεργκ –είναι επίσης υποψήφιος στη σκηνοθεσία– έχει να ανταγωνιστεί κυρίως το συγκλονιστικό «Quo Vadis, Aida» από τη Βοσνία και το δημοσιογραφικής υφής «Collective» από τη Ρουμανία.
Στα υπόλοιπα της τελετής μένουν κυρίως κάποια ερωτήματα: Θα είναι, όπως όλα δείχνουν, το «Nomadland» ο μεγάλος θριαμβευτής; Θα μείνει όντως το «Mank» δίχως σημαντικό βραβείο; Θα κατακτήσει κάποιο τέτοιο το πολυσυζητημένο «Promising Young Woman» της πρωτάρας Εμεραλντ Φενέλ; Θα γράψει ιστορία η 74χρονη Γιου-Γιουνγκ Γιουν («Minari») επικρατώντας στην κατηγορία του δεύτερου γυναικείου ρόλου; Και φυσικά, τι είδους τελετή θα δούμε;
Το σίγουρο είναι πως οι διοργανωτές έχουν εργαστεί σκληρά, καιρό τώρα, ώστε να δημιουργήσουν ένα τηλεοπτικό προϊόν αντάξιο των απαιτήσεων και κατά το δυνατόν κοντινό σε όσα λαμπερά είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε τα προηγούμενα χρόνια. Για τον σκοπό αυτό, η ζωντανή μετάδοση με τους περισσότερους υποψηφίους παρόντες θα είναι πολλαπλή: από το παραδοσιακό Dolby Theatre και το Union Station στο Λος Αντζελες, αλλά και από δέκα ακόμη τοποθεσίες ανάμεσα στις οποίες το Λονδίνο και το Παρίσι, ώστε να παρευρεθούν οι (αρκετοί) Ευρωπαίοι υποψήφιοι. Η τελετή απονομής ξεκινά στις 3 τα ξημερώματα και στην Ελλάδα μεταδίδεται από την Cosmote TV.