Διχασμός, απώλεια, ενηλικίωση, αδυναμία να ζήσουν. Τα πρόσωπα της ιστορίας των Λαβδακιδών –η Ιοκάστη, ο Πολυνείκης, ο Ετεοκλής, η Αντιγόνη, ο Κρέοντας, ο Οιδίποδας– παγώνουν κάθε φορά που ο Χορός αναφέρει το όνομά τους. Οι γυναίκες της Φοινίκης, από τις οποίες πήρε και το όνομά της η τραγωδία, κινούνται σαν ποτάμι. Εξιστορούν τα τραγικά γεγονότα που προηγήθηκαν, ξεκινώντας από τη γέννηση του Οιδίποδα έως την τύφλωση και τη φυλάκισή του από τους γιους του – τον Πολυνείκη και τον Ετεοκλή. Τώρα οι δυο τους ερίζουν για την εξουσία. Ο Πολυνείκης έχει κυκλώσει με στρατό τη Θήβα, διεκδικώντας από τον αδελφό του, Ετεοκλή, να τηρήσει τη συμφωνία που είχαν κάνει να βασιλεύουν εκ περιτροπής στην πόλη. Τα βίντεο (Αποστόλης Κουτσιανικούλης) που προβάλλονται πάνω στο μίνιμαλ αισθητικής σκηνικό (Τίνα Τζόκα) τονίζουν τα συναισθήματα, την εσωτερική δράση των ηρώων.
Ο Εμφύλιος
«Πιστεύετε ότι το θέμα του Εμφυλίου έχει παρέλθει;» ρωτάει, μιλώντας στην «Κ», ο Γιάννης Μόσχος λίγες ημέρες πριν κάνει το σκηνοθετικό ντεμπούτο του στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου με το Εθνικό Θέατρο και τις «Φοίνισσες» του Ευριπίδη. «Ο διχασμός πλέον αποτυπώνεται μέσα από την οπαδοποίηση που παρατηρείται στις κοινωνίες. Και δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο», παρατηρεί. «Κοιτάξτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο ένας θέλει να βγάλει τα μάτια του άλλου. Κινδυνεύεις να γίνεις στόχος επειδή εκφέρεις τη γνώμη σου. Είναι τρομακτικός αυτός ο διχασμός, ο λεκτικός πόλεμος», προσθέτει ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης (Κρέοντας).
«Οι άνθρωποι πάντα πιστεύουν πως για ό,τι τους συμβαίνει φταίνε οι άλλοι. Αν καθένας καταφέρει να σκεφτεί λίγο για τον εαυτό του, τα λάθη του, το τι σημαίνει ζω με τους άλλους, σέβομαι τη γνώμη τους, τότε θα κατανοήσει το νόημα της συνύπαρξης», τονίζει.
Ο κύκλος του αίματος
«Το ενδιαφέρον είναι ότι ο αντίπαλοι είναι αδέλφια. Η ιστορία “αδελφός εναντίον αδελφού” είναι πολύ οικεία, και δη στην Ελλάδα», παρατηρεί ο Αργύρης Ξάφης (Ετεοκλής). Η Ιοκάστη προσπαθεί απεγνωσμένα να συμφιλιώσει τα δύο παιδιά της. Δεν τα καταφέρνει. Οι άνθρωποι δεν θέλουν πραγματικά να αποφύγουν την εμφύλια διχόνοια, να διακόψουν τον κύκλο του αίματος, μέσα στον οποίο και η ίδια είναι βουτηγμένη.
«Είναι εντυπωσιακή η τυφλότητα των ανθρώπων σε αυτά που έχουν πραγματική αξία. Αντί να βλέπουν τι πραγματικά μας κρατά χαρούμενους, σε σύνδεση με τον εσωτερικό μας κόσμο και τις αξίες της ζωής, αποζητούν χρήμα, καριέρα, θέσεις εξουσίας», λέει στην «Κ» η Μαρία Κατσιαδάκη (Ιοκάστη).
«Η Αντιγόνη ξεκινά από την απόλυτη αθωότητα και μέσα σε μία ημέρα ενηλικιώνεται. Ισχυροποιείται, αλλά προηγουμένως έχει υποστεί τις τραγικές απώλειες των αδελφών της και της μητέρας της», σημειώνει στην «Κ» η Λουκία Μιχαλοπούλου (Αντιγόνη).
«Οι απώλειες μας σημαδεύουν. Αλλά το να είσαι ευτυχισμένος σημαίνει να συναισθάνεσαι, να αγαπάς. Και αυτό μοιάζει μεν, αλλά δεν είναι δύσκολο», παρατηρεί η Μ. Κατσιαδάκη με πειστική, παιδική γλυκύτητα.
Να καταφέρουμε να συναντηθούμε
«Ενα από τα μεγάλα στοιχήματα των ημερών είναι πώς θα καταφέρουμε να συναντηθούμε πάλι. Πώς μπαίνεις σε ένα σύνολο έπειτα από αυτή την εμπειρία της καραντίνας», παρατηρεί η Λουκία Μιχαλοπούλου περιγράφοντας τη συνθήκη που ζουν οι καλλιτέχνες –αλλά και η κοινωνία– μετά το άνοιγμα των δραστηριοτήτων. «Επειδή δουλεύω πολύ μόνη μου, πέρασα μια περίοδο δημιουργικής παύσης. Ομως, όταν ζεις μια περίοδο μοναχικότητας και δημιουργίας, υπάρχει το ωραίο ότι επιστρέφεις με όρεξη. Αλλά το να βρεθείς σε μια ομάδα δεν είναι εύκολο», προσθέτει. «Ηταν ψυχωφελής η απομόνωσή μου. Ξαναμίλησα με τον εαυτό μου. Η ιδέα ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο στη ζωή, λόγω της πανδημίας έγινε πραγματικότητα», συμφωνεί ο Χρ. Χατζηπαναγιώτης. «Φανταζόμουν τη στιγμή του ανοίγματος με χαρά κι αισιοδοξία, ήλπιζα στο εμβόλιο. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πιο σκληρή και περίπλοκη», λέει ο Αργύρης Ξάφης. Και τονίζει: «Το αντιεμβολιστικό κίνημα δείχνει ότι πάμε πίσω ως πολιτισμός, αμφισβητώντας την επιστήμη. Εκτιμούσα ότι ήταν πολύ λίγοι αυτοί που πιστεύουν τέτοιες ιδέες. Δυστυχώς, όμως, δεν ισχύει».
Οι «Φοίνισσες» θα παρουσιαστούν την Παρασκευή 30/7, το Σάββατο 31/7 και την Κυριακή 1/8 στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου.