Από τα τραγούδια διαμαρτυρίας μέχρι την ευαίσθητη ραπ

Νικόλας Ζώης

08.10.2021 • 23:45

Lil Nas X
Montero
Columbia

Συχνά θεωρείται ίδιον του καταιγιστικού διαδικτυακού μάρκετινγκ, ωστόσο πάει καιρός από τότε που αρκετοί τραγουδοποιοί άρχισαν να συζητιούνται πριν από το δισκογραφικό ντεμπούτο τους, εξαιτίας λ.χ. μιας επεισοδιακής συναυλίας ή κάποιας αμφιλεγόμενης καλλιτεχνικής κίνησης. Ο Lil Nas X, κατά κόσμον Μοντέρο Λαμάρ Χιλ, συζητήθηκε έντονα το 2019, όταν το κομμάτι του «ld Town Road»προκάλεσε αντιδράσεις στη συντηρητική πτέρυγα της μουσικής κάντρι: το βίντεο του κομματιού απεικόνιζε τον ράπερ ως καουμπόι, αλλά χωρίς τη βαριά αρρενωπότητα που συνήθως  συνοδεύει την Αγρια Δύση. Το πράγμα επιδεινώθηκε όταν ο νεαρός, που πλέον είχε κάνει εντελώς ξεκάθαρες τις queer προθέσεις του, εμφανίστηκε στο βίντεο του τραγουδιού «all Me By Your Name» να διαβάζει μια φράση από το πλατωνικό «Συμπόσιο»σχετικά με την αναζήτηση του άλλου μας μισού ή να κάνει στριπτίζ στον σατανά προτού τον εκθρονίσει. Παράλληλα, οι υποψηφιότητες και οι βραβεύσεις έρχονταν σωρηδόν. Τελικά, το «ontero» το πρώτο του άλμπουμ, κυκλοφόρησε στα μέσα Σεπτεμβρίου υπογραμμίζοντας κάτι πολιτισμικά ενδιαφέρον: η ραπ έστω σε μια ποπεκδοχή της, δεν χρειάζεται να μιλάει μόνο για αντίπαλες συμμορίες ή αχάριστες συντρόφους. Δυναμικά ή μπαλαντοειδή, κιθαριστικά ή εμπλουτισμένα με samples, τα κομμάτια του δίσκου (ειδικά τα «That’s What I Want» «ne of Me»και «ales of Dominica» επιβεβαιώνουν ότι η ραπμπορεί να είναι ευαίσθητη, ευάλωτη και απενοχοποιημένα διασκεδαστική.

The Specials
Protest Songs 1924-2012
Island Records

Είχε φυσήξει και στην Ελλάδα λίγο από το αεράκι της «λευκής ρέγκε»που κατέβηκε από τη Βρετανία στα τέλη του ’70: το 1981, το «et That Beat»των Sharp Ties είχε σημειώσει εντυπωσιακές πωλήσεις. Την ίδια χρονιά είχε κυκλοφορήσει και το κατόπιν δημοφιλές «host Town»των Specials, ένα τραγούδι πολιτικό, από εκείνα που οι Specials δεν σταμάτησαν να γράφουν, παρά μόνο πρόσφατα, όταν το συγκρότημα χτυπήθηκε από τον κορωνοϊό. Είναι άραγε αυτός ο λόγος που το «rotest Songs 1924-2012» το οποίο κυκλοφόρησε στις αρχές Οκτωβρίου, δεν περιλαμβάνει νέο υλικό, αλλά διασκευές σε «τραγούδια διαμαρτυρίας» Σε κάθε περίπτωση, κομμάτια όπως το «Freedom Highway»των Staple Singers, το «in’t Gonna Let Segregation Turn Us Around» (ανωνύμου), το «verybody Knows»του Λέοναρντ Κοέν και αρκετά ακόμα, δείχνουν κατ’ αρχήν ότι η μουσική βιβλιοθήκη των Specials παραμένει ευρύχωρη. Ωστόσο, η ρέγκε υποεκπροσωπείται ελαφρώς και το γεγονός ότι η μπάντα διασκευάζει το «et Up, Stand Up»του ΜπομπΜάρλεϊ σε ύφος πένθιμο, μοιάζει να υπονοεί ότι για τους Specials, η ίδια η έννοια του τραγουδιού διαμαρτυρίας μπορεί να διευρυνθεί, τουλάχιστον συναισθηματικά.

B – side

Η είδηση ότι ο 30χρονος σήμερα Σπένσερ Eλντεν, που το 1991 είχε εμφανιστεί ως γυμνό βρέφος στο εξώφυλλο του άλμπουμ Nevermind των Nirvana, κατέθεσε μήνυση στο συγκρότημα με την κατηγορία της παιδικής πορνογραφίας, είχε προκαλέσει ειρωνικά μειδιάματα. Φαίνεται όμως πως οι εποχές αλλάζουν: όπως δήλωσε ο Ντέιβ Γκρολ, αλλοτινός ντράμερ των Nirvana, το συγκρότημα εξετάζει το ενδεχόμενο να τροποποιήσει το εξώφυλλο του άλμπουμ.