Γιατί θεωρείται «θρύλος» ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ; Ισως επειδή ο 78χρονος σήμερα μαέστρος έκανε το ντεμπούτο του ως σολίστ του πιάνου σε ηλικία δέκα ετών. Επειδή όταν τον άκουσε ο αρχιμουσικός Βίλχελμ Φούρτβενγκλερ τον χαρακτήρισε «αληθινό φαινόμενο». Η επίσημη πρώτη του εμφάνιση στο πόντιουμ έγινε το 1967 με τη Φιλαρμονική του Λονδίνου, ενώ ακολούθησαν συνεργασίες με κορυφαίες ορχήστρες, όπως η Συμφωνική του Σικάγου και βέβαια η Staatskapelle του Βερολίνου, που το 2000 τον ανακήρυξε ισόβιο αρχιμουσικό της.
Χώρια τα βραβεία, οι έξι ξένες γλώσσες, το συγγραφικό και παιδαγωγικό του έργο. Ως προς το τελευταίο, ας αναφερθεί ενδεικτικά η ορχήστρα Western-Eastern Divan, που ο Μπάρενμποϊμ, γεννημένος στο Μπουένος Αϊρες από Αργεντινοεβραίους γονείς, ίδρυσε μαζί με τον Αμερικανοπαλαιστίνιο θεωρητικό Εντουαρντ Σαΐντ, φέρνοντας κοντά νεαρούς μουσικούς από το Ισραήλ και την Παλαιστίνη.
Μαζί με τη Staatskapelle ερμηνεύει στο Μέγαρο Μουσικής τις τέσσερις συμφωνίες που έγραψαν ο Ρόμπερτ Σούμαν και ο Γιοχάνες Μπραμς.
Αυτές τις ημέρες ο μαέστρος-θρύλος βρίσκεται στην Αθήνα για να επιτελέσει έναν μουσικό «άθλο»: μαζί με τη Staatskapelle ερμηνεύει στο Μέγαρο Μουσικής τις τέσσερις συμφωνίες που έγραψαν αντίστοιχα δύο εμβληματικοί συνθέτες του Ρομαντισμού, ο Ρόμπερτ Σούμαν (1810-1856) και ο Γιοχάνες Μπραμς (1833-1897).
Η εκκίνηση έγινε την περασμένη Τετάρτη στην κατάμεστη αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» με τη Συμφωνία αρ. 1 του Σούμαν, γνωστή και ως «Της άνοιξης». Το έργο γράφτηκε σε μία από τις πιο ευτυχισμένες περιόδους της ζωής ενός κατά τα άλλα ταλαιπωρημένου ψυχικά συνθέτη και αντανακλά με τόλμη και ευθύτητα την αισιοδοξία του Σούμαν για τον γάμο του με την Κλάρα Βικ και την επικείμενη γέννηση της κόρης τους. Στη συναυλία του Μπάρενμποϊμ και της Staatskapelle (αφιερωμένη, όπως ανακοινώθηκε, στη μνήμη της Φώφης Γεννηματά) μπορούσε κανείς, ήδη από το πρώτο μέρος, να αντιληφθεί ότι ο μαέστρος και η ορχήστρα είχαν καταστήσει το έργο κομμάτι της εκτελεστικής αυτοπεποίθησής τους: όσο ξεσηκωτικό και ορμητικό ήταν, τόση δύναμη και όγκο του απέδιδαν· όπου χαρακτηριζόταν από τρυφερότητα και ευαισθησία, τόσο το εμπιστεύονταν, χωρίς να το φορτώνουν με αχρείαστες ερμηνείες.
Ολοκληρωμένη μέσα σε σχεδόν δύο δεκαετίες και επηρεασμένη από την κληρονομιά του Μπετόβεν, η Συμφωνία αρ. 1 του Γιοχάνες Μπραμς είναι ένα έργο περισσότερο ακαδημαϊκό και συντηρητικό, κάτι που ίσως οδήγησε τον Μπάρενμποϊμ και τη Staatskapelle σε έναν ήχο πιο ομοιόμορφο, πιο ομαλό και λείο. Οι κινήσεις του μαέστρου ήταν ελαφρώς πιο συγκρατημένες εδώ, όμως αρκούσε ένα παιχνίδισμα των δαχτύλων του για να πυροδοτήσει μια ένταση που κατέκλυζε την αίθουσα· η σταθερότητά του ήταν ικανή να ελέγξει κάθε νότα στο pizzicato του τέταρτου μέρους· και όταν το θριαμβευτικό τέλος ήρθε, με την κορύφωση των κρουστών, το σύνολο δεν θα χρειαζόταν πολλή ώρα μέχρι να αποθεωθεί εν μέσω χειροκροτημάτων και επευφημιών.
Την Παρασκευή ακολούθησε η Δεύτερη Συμφωνία του Σούμαν και η επίσης Δεύτερη του Μπραμς, ενώ απόψε και την Κυριακή έχουν σειρά η Τρίτη και η Τέταρτη Συμφωνία των δύο συνθετών. Οι τέσσερις βραδιές σηματοδοτούν την έναρξη της ευρωπαϊκής περιοδείας του Μπάρενμποϊμ και της Staatskapelle, που θα συνεχιστεί σε Μαδρίτη, Παρίσι, Μιλάνο, Ζυρίχη, Βιέννη, Αμβούργο, Μόναχο, Κολωνία και Φρανκφούρτη. Εχει, δε, τόση σημασία για τον Μπάρενμποϊμ και τη Staatskapelle η εκκίνηση της περιοδείας τους από το Μέγαρο Μουσικής, που μαζί τους βρέθηκε εδώ ένα συνεργείο φωτογράφισης και βιντεοσκόπησης των προβών και των συναυλιών (με σκοπό τη δημιουργία προωθητικού υλικού για τις επόμενες εμφανίσεις τους), καθώς και εκπρόσωποι του γερμανικού Τύπου: τα σχόλιά τους ήταν τουλάχιστον διθυραμβικά.