Ο Νίκος Κασκούρας είναι από μόνος του μια αδέσμευτη δημοκρατία. Ενας αποσυνάγωγος του εικαστικού κατεστημένου, ένας εργάτης της ύλης και ένας υπηρέτης του πνεύματος που δίνει αυτά τα ζωγραφικά έργα ενός ιδιότυπου εξπρεσιονισμού, όλα με ελεύθερες και ελεγχόμενες χειρονομίες.
Αλλά και τα γλυπτά του θυμίζουν μικρά τοτέμ ποίησης «από το τίποτα». Σταλακτίτες εμπειρίας. Το στήσιμο της έκθεσης των έργων του στην γκαλερί Alma της Μαρίας Αλμπάνη, στην οδό Υψηλάντου στο Κολωνάκι, είναι και αυτό ένα οργανωμένο σύμπαν, μια εγκατάσταση από μόνη της, που αξιοποιεί το ύψος του χώρου ώστε η ανάρτηση ενός μεγάλου έργου από ψηλά να δίνει στη μικρή αίθουσα το δέος ενός καθεδρικού ναού. Στην γκαλερί Alma, που τολμάει να παρουσιάζει τέτοια τέχνη, τα έργα του Νίκου Κασκούρα μας θυμίζουν την ανάγκη απόσχισης όσο και την ανάγκη συσπείρωσης.
Οι δαίμονες του Νίκου Κασκούρα είναι από εκείνο το υλικό που βγάζει η δίνη, η κάθε σπειροειδής περιδίνηση ύλης και πνεύματος, ώστε να βγει το αμάλγαμα παραδείσου και κολάσεως. Αλλά, τα έργα του Νίκου Κασκούρα, παραστατικά μέσα στην αφαίρεση και αφαιρετικά μέσα από τα αρχέγονα σχήματα που δίνουν, έχουν ως ιδρυτική συνθήκη την απόσχιση από κάθε είδους σύμβαση. Ωστόσο, παραμένουν οικεία, δεν είναι έργα ενός αντάρτη, είναι έργα ενός σοφού. Είναι, όπως τόσο ωραία λέει ο Μάνος Στεφανίδης που είχε την επιμέλεια της έκθεσης μαζί με τη Νιόβη Κρητικού, έργα «ενός αισιόδοξου ζωγράφου της απελπισίας». Υπάρχει ζόφος, υπάρχει όμως και ελαφράδα, αγάπη, πίστη.
Τα πορτρέτα του, προσωπογραφίες περιδίνησης, έχουν χωνέψει αιώνες χειρωναξίας και διαλογισμού, συντίθενται στο σύνολό τους σαν από ξέφτια της ύλης. Τα χρώματα είναι φαιά, γαιώδη, ή ελαφρά γαλανά, με μαύρο και λευκό, σε πλέξεις, υφάνσεις, χαρακιές και ρηγματώσεις. Αλλά, δίπλα στα μεγάλα έργα της ζωγραφικής του, ο Νίκος Κασκούρας εναποθέτει τα μικρά γλυπτά του. Είναι σαν να σκάβει σε ορυχεία μνήμης και να αφήνει βωμούς, φτιαγμένους από ύλη τραχιά, και γι’ αυτό αέρινη, ποιητική. Ξύλο, τσιμέντο, γύψος, λίγο χρώμα, φτιάχνουν σύμβολα ιερότητας και τάματα σάρκινης ύπαρξης.
Η ατομική έκθεση στην γκαλερί Alma στο Κολωνάκι μάς γνωρίζει τον πυκνό κόσμο ενός αδέσμευτου δημιουργού.
Δοξάζει τη φτώχεια και το μεγαλείο της ύλης, κατεργάζεται πρωτογενή υλικά και τον φαντάζομαι σε εργαστήρι-σπηλιά, σαν αρχαίος Διογένης. Τα μικρά γλυπτά από ξύλο, όσο «πρωτόγονα» και αν είναι, άλλο τόσο είναι ευγενή, ενσωματώνουν κώδικες και σύμβολα, γίνονται κιβωτοί και πυκνωτές, και στην όψη παραμένουν γυμνά, εμμένουν στην τραχύτητά τους.
Φτιάχνει Καρυάτιδες και γυμνά, ζευγάρια και μεμονωμένους κορμούς σε εκείνο το ιδιότυπο κράμα αιγαιοπελαγίτικου μοντερνισμού και πρωτόλειου ανθρωπισμού. Οι μορφές του είναι στήλες, κλώνοι, είναι ώσμωση με τσιμέντο και γύψο.
Ο Νίκος Κασκούρας είναι ένας καλλιτέχνης διεθνής, δυνητικά διεθνής, με γλώσσα οικουμενική και σύμπαν απολύτως προσωπικό. Ενας μάστορας της ύλης. Ποιητής της χειρονομίας.
Γκαλερί Alma, Υψηλάντου 24, Κολωνάκι, έως 2 Απριλίου.