Μόλις επτά μήνες πάνε από τότε που ο επικεφαλής περιεχομένου του Netflix, Τεντ Σαράντος, δήλωνε με κάποια δόση αλαζονείας: «Για τα επόμενα χρόνια παίζουμε με μοναδικό πραγματικό αντίπαλο τον εαυτό μας». Δεν του έδινες και άδικο: η μετοχή της εταιρείας ήταν σε ιστορικό υψηλό, η χρηματιστηριακή της αξία άγγιζε τα 200 δισ. δολάρια, ενώ οι συνδρομητές της παγκοσμίως έφταναν τα 213,6 εκατ. λογαριασμούς. Και έπειτα ήρθε το 2022. Μέσα στο πρώτο τετράμηνο σημειώθηκε σημαντική πτώση των συνδρομών, την ώρα που το Netflix ανακοίνωσε την πρόθεσή του να εισαγάγει για πρώτη φορά ένα «φθηνό» πακέτο που θα περιλαμβάνει και διαφημίσεις.
Ολα αυτά κανονικά δεν θα έπρεπε να προκαλέσουν πανικό, ωστόσο οι νόμοι της αγοράς δεν είναι πάντα «κανονικοί». Μέσα σε έναν μόνο μήνα, από τα τέλη Απριλίου μέχρι τα τέλη Μαΐου, η αξία του Netflix κατακρημνίστηκε σε ποσοστό 47%(!), από τα 155 δισ. δολάρια στα 83 δισ. δολάρια. Την περασμένη εβδομάδα, 175 υπάλληλοι, οι περισσότεροι από τα κεντρικά της εταιρείας στην Αμερική, απολύθηκαν, ενώ τα σχέδια για το διαφημιστικό πακέτο επιταχύνονται.
Δεν είναι πάντως το μεγάλο κόκκινο «Ν» που δέχτηκε άγριο χτύπημα. Το ίδιο διάστημα που αναφέραμε παραπάνω η Warner Bros-Discovery έχασε 28% της αξίας της, η Disney 22%, η Fox 18% και η Comcast (Universal, Dreamworks, MSNBC κ.ά.) 13%. Τι συμβαίνει και οι γίγαντες της μεγάλης και μικρής οθόνης κλυδωνίζονται; Η εξήγηση είναι σχετικά απλή. Ηδη από το 2019 ολόκληρη η βιομηχανία του θεάματος μπήκε σε φάση μετασχηματισμού, με την έλευση καινούργιων πλατφορμών streaming (Disney+, HBO Max, Apple TV) και τις ευλογίες της Γουόλ Στριτ, η οποία στήριξε με σημαντικές επενδύσεις και δανεισμό δισεκατομμυρίων. Η όλη διαδικασία μάλιστα επιταχύνθηκε τρομακτικά μέσα στη διετία της πανδημίας, εκεί όπου παλιοί και νέοι παίκτες όχι απλώς δεν περιόρισαν τα έξοδα, αλλά προχώρησαν σε άνευ προηγουμένου επενδύσεις και στρατηγικές αποφάσεις, προκειμένου να κερδίσουν έδαφος στον πόλεμο του streaming. Η Ντίσνεϊ χρηματοδότησε μια σειρά από πανάκριβες τηλεοπτικές παραγωγές κινηματογραφικού επιπέδου, έτσι ώστε να τροφοδοτήσει το καινούργιο Disney+, ενώ παράλληλα ξόδεψε σχεδόν 2 δισ. επιπλέον για να πάρει πίσω δικά της σόου («Daredevil», «Jessica Jones», «Luke Cage» κ.ά.) που είχαν προηγουμένως παραχωρηθεί στο Netflix. Η Warner Bros έστειλε ολόκληρη την ταινιοθήκη του 2021 κατευθείαν στο HBO Max, δημιουργώντας μια πελώρια τρύπα στα έσοδά της. Το δε Netflix ξοδεύει παντού και με κάθε τρόπο, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα εμπορικές ταινίες με μεγάλα ονόματα («Red Notice», «Don’t Look Up»), σπουδαίους σκηνοθέτες (Τζέιν Κάμπιον, Μάρτιν Σκορσέζε, Αλφόνσο Κουαρόν) αλλά και εκατοντάδες ταινίες και σειρές από όλο τον κόσμο, προκειμένου να διεισδύσει για τα καλά στη διεθνή αγορά.
Από τα τέλη Απριλίου μέχρι τα τέλη Μαΐου, η αξία του Netflix κατακρημνίστηκε σε ποσοστό 47%(!), από τα 155 δισ. δολάρια στα 83 δισ. δολάρια.
Πληθωριστική κρίση
Ολες αυτές οι αποφάσεις, φυσικά, στηρίχθηκαν στην ανάγκη για καινούργιο περιεχόμενο, το οποίο με τη σειρά του θα εξασφάλιζε διαρκώς νέο κοινό. Κοινό πάντως το οποίο, ειδικά στην Αμερική, πρέπει πλέον να πληρώνει 7-8 ή και περισσότερες συνδρομές προκειμένου να έχει πρόσβαση σε όλα τα παραπάνω, εν μέσω μάλιστα πληθωριστικής κρίσης και γενικής ανόδου των τιμών. Είναι αυτονόητο ότι μια οικογένεια θα κόψει πρώτα το (όποιο) Netflix και ύστερα από τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ.
Και η Γουόλ Στριτ, η οποία κάτι τέτοια τα μυρίζεται νωρίς, φαίνεται πως δεν είναι πλέον πρόθυμη να ανταμείβει το κυνήγι των συνδρομητών, δίχως σοβαρή προοπτική κερδών στον ορίζοντα. Εν ολίγοις, πια έχουμε φτάσει σε μια κρίσιμη καμπή, όπου το παλιό γραμμικό σύστημα παραγωγής σε τηλεόραση και σινεμά έχει απαρχαιωθεί σημαντικά, ωστόσο το νέο (πλατφόρμες) δεν είναι ακόμη σε θέση να το αντικαταστήσει, τουλάχιστον με οικονομικά δεδομένα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως θα υπάρξει πισωγύρισμα, είναι άλλωστε πολύ αργά για κάτι τέτοιο. Απλώς οι χολιγουντιανοί παίκτες θα υποχρεωθούν πιθανότατα να βάλουν χαλινάρι στα αλόγιστα έξοδα και στις δίχως όρια επενδύσεις σε ορίτζιναλ περιεχόμενο.
Υπάρχουν όμως και εκείνοι που μιλούν για ακόμη πιο δραστικές λύσεις, το οποίο στον κόσμο των επενδυτικών funds σημαίνει συνήθως συγχωνεύσεις. «Η ιδέα της Ντίσνεϊ να εξαγοράζει το Netflix για παράδειγμα δεν ακούγεται πια τόσο παλαβή όσο μερικούς μήνες πριν», δήλωσε με μπόλικο κυνισμό ένα στέλεχος της αγοράς πρόσφατα στο Variety. Προφανώς κάτι τέτοιο δεν μοιάζει πολύ πιθανό στο άμεσο μέλλον, όμως και μόνο που γίνεται κουβέντα είναι εντυπωσιακό. Καλού κακού, μη δείτε όλες τις σειρές που έχετε στη λίστα σας μονομιάς…