Η ασπρόμαυρη φωτογραφία της Τζόαν Λι Φέρμορ, παρμένη από ψηλά, δείχνει μια ομάδα νέων ανδρών και γυναικών να λιάζονται στο Μπούρτζι του Ναυπλίου. Ανάμεσά τους είναι ο σύζυγός της, συγγραφέας Πάτρικ Λι Φέρμορ, αλλά και ο επιστήθιος φίλος του, ο ζωγράφος Τζον Κράξτον. Το στιγμιότυπο, από την περιπετειώδη αιγαιοπελαγίτικη κρουαζιέρα του Βρετανού ζωγράφου με την παρέα του το 1951, υπάρχει και περιγράφεται στο βιβλίο του Ιαν Κόλινς «John Craxton. Ο αγαπημένος της ζωής» (εκδ. Πατάκης), στο οποίο απονεμήθηκε τη Δευτέρα το βραβείο Ράνσιμαν 2022 της Αγγλο-Ελληνικής Ενωσης.
Ενθερμος φιλέλληνας
«Το βραβείο Ράνσιμαν αποτελεί μεγάλη τιμή για μένα και επισφραγίζει με τον καλύτερο τρόπο την επέτειο που συμπληρώνεται φέτος για τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του Τζον Κράξτον. Ενθερμος φιλέλληνας και απόλυτος ηδονιστής, ο Κράξτον λαχταρούσε να ζήσει και να ζωγραφίσει στην Ελλάδα. Εκπλήρωσε την επιθυμία του σε ηλικία 23 ετών και έκτοτε όλα τα έργα του έχουν τα χρώματα μιας ακατάλυτης χαράς. Για πολλά χρόνια αντιστεκόταν στην ιδέα μιας βιογραφίας. Ημασταν στενοί φίλοι τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του και όταν τελικά συμφώνησε ότι θα μπορούσα να γράψω τη βιογραφία του, του εξομολογήθηκα ότι κρατούσα λεπτομερείς σημειώσεις ήδη από την πρώτη μας συνάντηση. Ακολούθησαν πολλές συνεντεύξεις μέχρι τη νοσηλεία και τον θάνατό του το 2009. Η σκέψη του με συντροφεύει πάντα από τότε, καθώς δούλευα πάνω στη βιογραφία του. Αυτό το υπέροχο βραβείο στην πραγματικότητα ανήκει σε εκείνον – έναν φοβερό καλλιτέχνη με απίστευτη αισθαντικότητα, ευφυΐα και αναρχικό πνεύμα που απόλαυσε μια μακροχρόνια ιστορία αγάπης με την Ελλάδα», δήλωσε ο νικητής του βραβείου και του συνοδευτικού επάθλου των 10.000 λιρών που προσφέρει το Κοινωφελές Ιδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη.
«Αποτελεί μεγάλη τιμή για μένα και επισφραγίζει με τον καλύτερο τρόπο την επέτειο για τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του Τζον Κράξτον».
Ο ίδιος ο Ιαν Κόλινς επιμελείται την αναδρομική έκθεση «John Craxton. Μια ελληνική ψυχή» που παρουσιάζεται αυτόν τον καιρό (έως 11/9) στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού στο Κολωνάκι, φιλοξενώντας 90 έργα του καλλιτέχνη. Εκθεση και βιβλίο συνθέτουν πράγματι έναν εξαιρετικό φόρο τιμής για ένα ξεχωριστό πνεύμα που όχι μόνο αγάπησε σφοδρά τη χώρα μας, αλλά εξέφρασε αυτό του το συναίσθημα μέσα από το έργο του και το μοιράστηκε με τους εκλεκτούς φίλους του, Ελληνες και ξένους.
Υπέροχη προσωπικότητα
Για να επιστρέψουμε πίσω στο βιβλίο, το οποίο αποτελεί και αναλυτική καταγραφή ολόκληρης της καλλιτεχνικής και μη πορείας του Κράξτον, εκεί υπάρχει πράγματι ολοζώντανη η μαρτυρία μιας αμφίδρομης σχέσης. Οπως το διατύπωσε και ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Ενωσης, δρ Τζον Κίτμερ: «Η Αγγλο-Ελληνική Ενωση επιβραβεύει τα έργα που σφυρηλατούν τους πιο ισχυρούς δεσμούς μεταξύ Βρετανίας και Ελλάδας. Μέσα από τη ζωή και το έργο του ο John Craxton φανέρωσε τους ιδιαίτερους δεσμούς αγάπης που υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών. Ενα σπουδαίο έργο για μια υπέροχη προσωπικότητα». Υπέροχη όσο και σπάνια, με «σοφία αγενή και ταυτόχρονα πνευματώδη», όπως τη χαρακτηρίζει ο ίδιος ο βιογράφος του.
