Max Richter
The New Four Seasons – Vivaldi Recomposed
Deutsche Grammophon
Στα χρόνια τους, κάπου μεταξύ 1718 και 1720, ήταν επαναστατικές οι «Τέσσερις εποχές» του Αντόνιο Βιβάλντι. H έμπνευση του συνθέτη τους ότι η μουσική μπορούσε να αναπαραστήσει το κελάηδισμα των πουλιών, το γάβγισμα ενός τσοπανόσκυλου, το κυνήγι ενός θηράματος, το γλέντι μιας παρέας, καθώς και διάφορα άλλα εποχιακά στιγμιότυπα, ήταν σχεδόν πρωτάκουστη.
Το εν λόγω έργο, βέβαια, θα ξεχνιόταν μέχρι το γύρισμα του 20ού αιώνα και ήταν η ανακάλυψή του λίγο πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που το έκανε ξανά σημαντικό στους λάτρεις της μπαρόκ μουσικής. Μια ηχογράφηση του 1989 από την English Chamber Orchestra το έκανε πασίγνωστο και σε όλους τους υπόλοιπους, με τις περίφημες μελωδίες του να ακούγονται σύντομα σε διαφημίσεις, ταινίες, ήχους αναμονής κλήσεων, ασανσέρ και αλλού.
Εχοντας αγαπήσει το έργο από παιδί, ο Γερμανός συνθέτης και πιανίστας Μαξ Ρίχτερ, γνωστός για τη σύζευξη κλασικής και ηλεκτρονικής μουσικής που έχει πετύχει σε έργα όπως «The Blue Notebooks», «Infra» ή «Sleep» (τα δύο πρώτα θα τα παρουσιάσει στις 29 Ιουνίου στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου), αποφάσισε το 2012 να αποκαταστήσει εντός του την αξία των πολυχρησιμοποιημένων «Τεσσάρων εποχών». Στο «Recomposed by Max Richter: Vivaldi – The Four Seasons», που ηχογραφήθηκε με την Ορχήστρα του Κόντσερτχαους Μπερλίν, ο Γερμανός κράτησε κάτι λιγότερο από το μισό του αρχικού υλικού και το εμπλούτισε με ήχους ψηφιακών συνθεσάιζερ, που ανανέωναν με τρόπο συνολικό την ακρόαση του έργου. Ειδικά το πρώτο μέρος της «Ανοιξης» μπορούσε να φέρει δάκρυα στα μάτια και ίσως γι’ αυτό χρησιμοποιήθηκε επίσης πολλές φορές, μεταξύ άλλων σε σύγχρονες τηλεοπτικές σειρές.
Γιατί όμως ο Ρίχτερ αποφάσισε φέτος να ηχογραφήσει ξανά τις «Τέσσερις εποχές»; Γιατί όσο δημοφιλής και αν ήταν, η πρώτη τους εκδοχή δεν τον άφησε ικανοποιημένο. Το 2012 είχε προσπαθήσει, χωρίς αποτέλεσμα, να συνδυάσει τα ψηφιακά συνθεσάιζερ με όργανα εποχής. Στα χρόνια που πέρασαν, ο Ρίχτερ έπαιξε τελικά τις «Τέσσερις εποχές» με ορχήστρες που, όπως και στην εποχή του Βιβάλντι, χρησιμοποιούσαν όργανα με χορδές από έντερα ζώων: ο ήχος τους ήταν ελαφρώς πιο χαμηλός σε ένταση, αλλά πιο πλούσιος, πιο ζεστός και πιο ευεπηρέαστος από την τεχνική του κάθε οργανοπαίκτη.
Στην πρόσφατη εκδοχή των «Τεσσάρων εποχών», με τίτλο «The New Four Seasons – Vivaldi Recomposed» ο Ρίχτερ βρήκε τους μουσικούς και τα όργανα που ήθελε: είναι η βιολίστρια Ελενα Ουριόστε και η πολυπολιτισμική Chineke! Orchestra. Το έργο δεν θα ακουστεί στη συναυλία στο Ηρώδειο, ωστόσο, η αντιπαράθεση της γήινης ηχητικής υφής των οργάνων εποχής με τον βαθύ ήχο του αναλογικού συνθεσάιζερ (ενός Moog της δεκαετίας του ’70), που χρησιμοποίησε εδώ ο Γερμανός, οδηγεί σε ένα αποτέλεσμα που ειδικά όταν διαφοροποιείται από το εγχείρημα του 2012, μοιάζει να συγχωνεύει –για άλλη μία φορά στην εργογραφία του Ρίχτερ– το κλασικό με το σύγχρονο, το οικείο με το ανεξερεύνητο.
B-side
Ενα νέο εργοστάσιο παραγωγής δίσκων βινυλίου, που αναμένεται να καλύψει ένα μεγάλο μέρος τής διαρκώς αυξανόμενης σχετικής ζήτησης, πρόκειται να ανοίξουν στην Καλιφόρνια η δισκογραφική εταιρεία Music Direct και η θυγατρική της, Mobile Fidelity Sound Lab. Οι υπεύθυνοι του εργοστασίου φιλοδοξούν να το μετατρέψουν στην κύρια μονάδα παραγωγής δίσκων στις ΗΠΑ, καθώς υπολογίζεται ότι θα παράγει δύο εκατομμύρια κομμάτια ετησίως. Η λειτουργία του αναμένεται να ξεκινήσει το 2023.
