07.20-13.00
Ολοι στο σπίτι ξυπνάμε την ίδια ώρα. Πρωινό και αναχώρηση για το σχολείο. Αφού ολοκληρώσω κάποιες εξωτερικές δουλειές, επιστρέφω στο σπίτι για να αρχίσω να εργάζομαι. Είναι μοναχική η δουλειά μου. Μετάφραση και διορθώσεις στις εργασίες των μαθητών μου στα Εργαστήρια Συγγραφής. Κάποτε με κουράζει η μοναξιά του σπιτιού και βγαίνω να δουλέψω σε κάποιο καφέ, ακούγοντας γύρω μου τον κόσμο να μιλά και να γελά. Οι θόρυβοι με βοηθούν να συγκεντρωθώ. Σήμερα όμως όχι, δεν έχω πολύ χρόνο. Θα δουλέψω στο σπίτι. Μεταφράζω το νέο βιβλίο των Wu Ming, της ιταλικής συγγραφικής ομάδας που οι περισσότεροι γνωρίζουν από το ιστορικό μυθιστόρημα «Εκκλησιαστής», το οποίο αφορά την περίοδο της Μεταρρύθμισης και της Αντιμεταρρύθμισης στην Ευρώπη, με μια ιδιαίτερη αναφορά στο ιδιότυπο θρησκευτικό κίνημα του Τόμας Μίνστερ. Το νέο βιβλίο τους, όμως, ανήκει σε μια νεότερη εποχή, στην ιταλική δεκαετία του ’70, και έχει τον παράξενο τίτλο «Ufo 78». Ηταν τότε η εποχή της απαγωγής του Αλντο Μόρο, των πολιτικών ανακατατάξεων, αλλά και της μανίας μιας νέας γενιάς ανθρώπων για τα μυστήρια του ουρανού και την παρατήρηση «αγνώστου ταυτότητος ιπτάμενων αντικειμένων». Διαβάζοντας και μεταφράζοντας το βιβλίο σκέφτομαι ότι σε κάθε εποχή υπάρχει αυτή η ανάγκη του ανθρώπου να στραφεί στα πράγματα που τον ξεπερνούν, να νιώσει το δέος για τα κοσμικά μυστήρια και τον ενθουσιασμό για την ανακάλυψη μιας κρυμμένης αλήθειας. Σήμερα πού στρέφεται το δέος μας; Ποια η βαθύτερη αναζήτησή μας; Αραγε η στροφή στο παρελθόν μπορεί να μας δώσει ένα κλειδί να ατενίσουμε πιο καθαρά το παρόν και το μέλλον; Νομίζω πως ναι, γιατί η φύση του ανθρώπου και οι εσωτερικές του ανάγκες παραμένουν πάντα ίδιες. Να γιατί αγαπώ την ποίηση και το ιστορικό μυθιστόρημα: είναι δύο υψηλά είδη της λογοτεχνίας, που συμπυκνώνουν τα νήματα φανερών και αφανών διαδικασιών, τις ορατές και αδιόρατες δράσεις και επιθυμίες των ανθρώπων, τη μοίρα της ανθρώπινης ιστορίας που είναι συνυφασμένη με τα πεπερασμένα όριά μας και τις προσπάθειές μας να αρθούμε πάνω από αυτά. Οπως ένας αρχαιολόγος στέκεται με συγκίνηση μπροστά σε ένα εύρημα που έρχεται στο φως έπειτα από αιώνες, έτσι κι εγώ νιώθω μεγάλη συγκίνηση όταν, γράφοντας ένα ποίημα ή σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα, φέρνω στο φως μια ιστορία, έναν άνθρωπο, με όλους τους πόθους, τα όνειρα, τις ματαιώσεις του.
13.00-21.00
Επιστρέφουμε όλοι στο σπίτι, άλλος νωρίτερα, άλλος λίγο πιο αργά. Θα βρεθούμε τελικά μαζί, θα φάμε, θα πούμε τα νέα της μέρας, θα μελετήσουμε τα μαθήματα, θα δούμε κάποια ταινία, θα βγούμε μια κοντινή βόλτα. Ανάμεσα σε όλα αυτά θα χρειαστεί να κανονίσω και κάποια πράγματα που πρέπει να γίνουν με αφορμή την κυκλοφορία του νέου μου βιβλίου, του ιστορικού μυθιστορήματος «Η Ελληνίδα σκλάβα» από τις εκδόσεις Μελάνι: κείμενα που πρέπει να γράψω, κάποια παρουσίαση, συναντήσεις με λέσχες ανάγνωσης. Η δράση του βιβλίου τοποθετείται στις αρχές του 19ου αι., μια εποχή κατά την οποία ο κόσμος κλονίζεται συθέμελα από νέες ιδέες και ελπίδες για έναν πιο ελεύθερο κόσμο, αλλά και από πολέμους, αδικίες, καταστροφές και ολοκαυτώματα. Αφορμή για τη συγγραφή του βιβλίου υπήρξε η πραγματική ιστορία μιας νεαρής Ψαριανής σκλάβας, της Γαρυφαλλιάς Μιχάλβεη, που απελευθερώθηκε από έναν φιλελεύθερο Αμερικανό στη Σμύρνη, μεταφέρθηκε στην Αμερική και έγινε σύμβολο του Ελληνικού Αγώνα. Στο βιβλίο μου η Γαρυφαλλιά ταξιδεύει στην άλλη πλευρά του ωκεανού και η μοίρα της δένεται αξεδιάλυτα με μια μαύρη σκλάβα, τη Ζοζεφίν. Εκεί μαίνεται ήδη η σκοτεινή θύελλα της σύγκρουσης μεταξύ όσων στηρίζουν τη σκλαβιά και όσων την πολεμούν, μια αντιπαράθεση που θα εκφραστεί λίγες δεκαετίες αργότερα με το ξέσπασμα του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου. Η Γαρυφαλλιά και η Ζοζεφίν, τόσο διαφορετικές αλλά με τόσο κοινές εμπειρίες, θα μπουν σε μια πρωτοφανή περιπέτεια παρασύροντας πολλά ακόμη πρόσωπα σε μια απρόβλεπτη δίνη γεγονότων. Η Ζοζεφίν θέλει πόλεμο, η Γαρυφαλλιά ακολουθεί τη μοίρα της, όλοι οι ήρωες ακροβατούν στα όρια μιας εποχής αβεβαιότητας. Oταν έγραφα το μυθιστόρημα και μελετούσα την ιστορία της περιόδου ένιωθα ότι οι Eλληνες σκλάβοι των οθωμανικών ολοκαυτωμάτων μπορούν να «μιλήσουν» μαζί με τους σκλάβους της Αμερικής, μπορούν να «μιλήσουν» με όλες και όλους εκείνους που έζησαν και ζουν τη φρίκη της σκλαβιάς.
«Κάποτε με κουράζει η μοναξιά του σπιτιού και βγαίνω να δουλέψω σε κάποιο καφέ, ακούγοντας γύρω μου τον κόσμο να μιλά και να γελά».
21.00-23.30
Ωρα να γράψω. Υπάρχει μια νέα συγγραφική ιδέα που πρέπει να αρχίσει να παίρνει μορφή…
Το μυθιστόρημα της Αννας Γρίβα με τίτλο «Η Ελληνίδα σκλάβα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μελάνι.