Με το 64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης να οδεύει προς την ολοκλήρωσή του –η αυλαία πέφτει με την αυριανή τελετή απονομής των βραβείων– όσοι φτάσαμε τις τελευταίες ημέρες στην πόλη προλάβαμε να δούμε αρκετά και ενδιαφέροντα. Μπορεί η λαμπερή παρουσία της Μόνικα Μπελούτσι να τράβηξε, δικαιολογημένα, τα βλέμματα, ωστόσο η φετινή πλούσια έκδοση του φεστιβάλ δεν άφησε παραπονούμενους εκείνους που μπαινοβγαίνουν δύο και τρεις φορές την ημέρα στις αίθουσες.
Από τις ταινίες που συζητήθηκαν πολύ ήταν σίγουρα η «Φόνισσα», η κινηματογραφική μεταφορά του παπαδιαμαντικού αριστουργήματος, διά χειρός Εύας Νάθενα. Και δικαίως. Στην πρώτη της μεγάλου μήκους σκηνοθεσία, η Ελληνίδα δημιουργός εκπλήσσει ευχάριστα, παραδίδοντας μια «Φόνισσα» θεατρικά υποβλητική, εικαστικά μαγευτική και θεματικά στοχευμένη. Οι ούτως ή άλλως πρωτοποριακές παρατηρήσεις του Παπαδιαμάντη σχετικά με τη διαχρονική μοίρα της γυναίκας μπαίνουν εδώ στο επίκεντρο, με την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη να δίνει ρεσιτάλ ερμηνεύοντας άλλη μία τραγική ηρωίδα.
Τραγικός με τον δικό του τρόπο είναι και ο ήρωας που υποδύεται ο Κώστας Κορωναίος στον «Τελευταίο ταξιτζή» του Στέργιου Πάσχου. Ο Ελληνας κινηματογραφιστής που μας είχε συστηθεί με το ενδιαφέρον «Αφτερλωβ», παρουσιάζει φέτος την ιστορία ενός ευαίσθητου, καλλιεργημένου άνδρα, ο οποίος δεν καταφέρνει να ζήσει σύμφωνα με τις προσδοκίες του. Δουλεύοντας εξ ανάγκης ως οδηγός ταξί, παθαίνει εμμονή με τη νεαρή κόρη (Κλέλια Ανδριολάτου) ενός πελάτη του που αυτοκτόνησε. Τα απωθημένα και οι ματαιώσεις απασχολούν ένα φιλμ που δείχνει την πρόοδο αλλά και τις αδυναμίες του δημιουργού του, αποτελώντας πάντως μία από τις πιο αξιόλογες δουλειές της φετινής εγχώριας «σοδειάς».
Οι πρεμιέρες των παραπάνω ελληνικών ταινιών –και όχι μόνο– γέμισαν τις αίθουσες του φεστιβάλ· το ίδιο συνέβη φυσικά και με τη «Γέρικη βελανιδιά», το νέο φιλμ του βετεράνου Κεν Λόουτς, ο οποίος στα 87 του πια, συνεχίζει να κάνει το κοινωνικοπολιτικά φορτισμένο σινεμά που τον ανέδειξε, παρέα με τον σταθερό συνοδοιπόρο του στο σενάριο, Πολ Λάβερτι. Αυτή τη φορά, η προσοχή τους στρέφεται στο μεταναστευτικό και συγκεκριμένα στην υποδοχή που η βρετανική κοινωνία, ειδικά η πιο κλειστή και συντηρητική πλευρά της, επιφυλάσσει σε αυτούς τους ανθρώπους. Γλυκόπικρο όπως πάντα, παλιομοδίτικο, αλλά και «απαραίτητο», το σινεμά του Λόουτς είναι ακόμα εδώ για να μας προβληματίζει και να μας ζεσταίνει την καρδιά.
Το ίδιο, αν και με διαφορετικό τρόπο, έκανε και «Ο πάγος που καίει» του Ασιάτη Αντονι Τσεν, ο οποίος μάλιστα ταξίδεψε στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει την ταινία του. Κάπου στα ορεινά σύνορα της Νότιας με τη Βόρεια Κορέα, δύο νεαροί άνδρες και μια κοπέλα συναντιούνται. Η αυθόρμητη φιλία που θα αναπτυχθεί μεταξύ τους θα τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τραύματα (ορατά και αόρατα) του παρελθόντος που τους ταλαιπωρούν. Ονειρικά μελαγχολικό και διόλου επιδεικτικά φιλοσοφημένο, το φιλμ του Τσεν συγκινεί με την απλότητα και το βάθος της ανθρώπινης παρατήρησής του, επιβεβαιώνοντας ότι το ασιατικό σινεμά παράγει σταθερά μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες κινηματογραφικές «φωνές» του καιρού μας.
