Στις 8 ∆εκεμβρίου 1980 ένας από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, ακτιβιστής υπέρ της ειρήνης και της συναδέλφωσης των λαών, εκτελείται με πέντε σφαίρες έξω από το σπίτι του στη Νέα Υόρκη. Ο άνθρωπος που τον σκότωσε παραμένει σήμερα, 43 χρόνια αργότερα, ακόμα στη φυλακή.
Η Apple TV κυκλοφόρησε χθες το ντοκιμαντέρ τριών επεισοδίων με τίτλο «Τζον Λένον: Δολοφονία χωρίς δίκη», το οποίο φιλοδοξεί να ρίξει λίγο περισσότερο φως στο τραγικό τέλος του Τζον Λένον, αλλά και στον άνθρωπο που του στέρησε τη ζωή: τον Μαρκ Ντέιβιντ Τσάπμαν.
Μερικούς μήνες μετά τη δολοφονία, ο Τσάπμαν οδηγείται στο δικαστήριο. Οι δικηγόροι του έχουν ετοιμάσει την υπερασπιστική γραμμή, με βασικό στόχο την αθώωση του πελάτη τους λόγω διανοητικής αστάθειας. Οταν ωστόσο ο δικαστής ρωτάει τον Τσάπμαν, εκείνος εντελώς αναπάντεχα δηλώνει ένοχος. Πλέον δεν υπάρχει λόγος να διεξαχθεί πραγματική δίκη, η απόφαση μερικές μέρες αργότερα τον καταδικάζει σε ισόβια.
Αυτό που επιχειρεί το ντοκιμαντέρ είναι να δώσει το βήμα σε (κάποιους από) εκείνους που θα αποτελούσαν τους μάρτυρες σε αυτή τη δίκη που δεν έγινε ποτέ: τον θυρωρό του κτιρίου Ντακότα όπου έμενε ο Λένον, τον οδηγό ταξί που υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας του συμβάντος, τους αστυνομικούς που ανέλαβαν την υπόθεση, τους ψυχιάτρους που εξέτασαν τον δράστη κ.ά.
Η τελευταία μέρα
Στο πρώτο επεισόδιο της σειράς παρακολουθούμε επί της ουσίας την τελευταία μέρα του Τζον Λένον. Ακούμε την ηχογράφηση της τελευταίας συνέντευξης που έδωσε το ίδιο εκείνο απόγευμα, πριν φύγει μαζί με τη Γιόκο Ονο για το στούντιο, όπου είχαν ξεκινήσει να δουλεύουν μια σειρά από καινούργια τραγούδια. Τη νύχτα, στον γυρισμό τους περίμεναν οι σφαίρες του Τσάπμαν.
Μόλις μαθεύονται τα νέα του θανάτου, ένα πελώριο πλήθος συγκεντρώνεται μπροστά από το κτίριο. Τραγουδούν «all we are saying, is give peace a chance». Μια ολόκληρη γενιά θρηνεί ένα είδωλο που ξεπέρασε κατά πολύ τα όρια της μουσικής.
Στο επίκεντρο φυσικά ο δολοφόνος. «Ενας άνθρωπος δίχως κανένα ποινικό μητρώο· διάολε, δίχως κανένα μητρώο», όπως ανακαλεί ένας αστυνομικός. Το μυστήριο γύρω του αναπόφευκτα πυροδοτεί τις θεωρίες συνωμοσίας, οι οποίες περιγράφονται στο δεύτερο επεισόδιο. Η ακτιβιστική δράση του Λένον υπέρ της ειρήνης είχε τραβήξει την προσοχή των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, όπως παρατηρεί ο αφηγητής Κίφερ Σάδερλαντ. Ο ίδιος ο μουσικός ήταν βέβαιος πως τα τηλέφωνα και οι μετακινήσεις του παρακολουθούνταν.
Από την άλλη, αυτός που έχει περισσότερο ενδιαφέρον εδώ είναι σίγουρα ο Τσάπμαν, ο οποίος βρέθηκε να διαβάζει ήσυχα στο πεζοδρόμιο τον «Φύλακα στη σίκαλη» λίγο μετά τη δολοφονία. Η εμμονή του με το μυθιστόρημα του Τζ. Ντ. Σάλιντζερ εξετάζεται επίσης εκτενώς στο ντοκιμαντέρ· είναι άλλωστε από εκείνα τα στοιχεία που εξάπτουν περισσότερο τη φαντασία του κοινού που διψά για μύθους. Οι αντιδράσεις πάντως των ανθρώπων έξω από το δικαστήριο την ημέρα της απόφασης έχουν ίσως κάτι να πουν τόσο για τον θύτη όσο και για το θύμα: κάποιοι ζητούν τη θανατική ποινή, άλλοι τη συγχώρεση. Αυτό θα ήθελε, λένε, και ο Τζον Λένον.