Συνήθως στην απεικόνιση ιστορικών γεγονότων και προσώπων, η φόρμουλα του δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ μπορεί να αποδειχθεί ευχή και κατάρα. Από τη μια, προσδίδει ζωντάνια σε μια αφήγηση, που μπορεί διαφορετικά να γίνει στρυφνή και (οπτικά) βαρετή, ενώ ταυτόχρονα ενσωματώνει τις γνώμες ειδικών για περισσότερη αξιοπιστία. Από την άλλη, όταν στο παιχνίδι μπαίνουν οι περίφημες «συνταγές» του Netflix, σχεδιασμένες να ικανοποιήσουν περίπου τους… πάντες, τόσο το δράμα όσο και το ντοκουμέντο κινδυνεύουν. Πόσο μάλλον όταν το θέμα είναι ο Μέγας Αλέξανδρος και το ντοκιμαντέρ που ξεκίνησε να προβάλλεται την Τετάρτη στο Netflix και είναι ήδη στην κορυφή του τοπ 10 της πλατφόρμας.
Στη σχετική σελίδα του IMDb για τη νέα σειρά «Αλέξανδρος: Η γέννηση ενός θεού», οι αρνητικές κριτικές (αρκετές από τις οποίες Ελλήνων χρηστών) πέφτουν βροχή. Αλλοι υποδεικνύουν ως βασικό πρόβλημα την ιστορική ανακρίβεια, άλλοι τις ερμηνείες, κάποιοι τα παθιασμένα φιλιά που ανταλλάσσουν Αλέξανδρος και Ηφαιστίωνας νωρίς στο πρώτο επεισόδιο· ή ίσως πρέπει να πούμε «Αλεξ» και «Χεφ», αφού έτσι αποκαλούν ο ένας τον άλλο οι δύο σύντροφοι. Στην πραγματικότητα, το βασικό πρόβλημα της σειράς είναι ότι μοιάζει υπερβολικά «αμερικανική», παρουσιάζοντας την κατάκτηση της Ασίας περίπου σαν σύγκρουση δύο υπερηρώων, του Αλέξανδρου από τη μια και του Δαρείου Γ΄ από την άλλη, με τελικό έπαθλο την κυριαρχία του κόσμου.
Οι ιστορικές ανακρίβειες είναι επίσης πολλές, ειδικά για μια σειρά που φέρει την ταμπέλα τού –έστω δραματοποιημένου– ντοκιμαντέρ: ο γεννημένος το 356 π.Χ. Αλέξανδρος δεν θα μπορούσε, για παράδειγμα, να βρίσκεται ακόμη εξόριστος στην Ιλλυρία το 334 π.Χ., στα 22 του, κυρίως διότι ήταν ήδη βασιλιάς της Μακεδονίας δύο χρόνια νωρίτερα. Επίσης, η απεικόνιση της μεγάλης μάχης του Γρανικού ποταμού ως αποκλειστικά σύγκρουση ιππικού είναι κωμική, αν σκεφτεί κανείς την τεράστια σημασία της σαρισοφόρου μακεδονικής φάλαγγας, η οποία παρεμπιπτόντως δεν αναφέρεται πουθενά.
Τα παραπάνω –και πολλά ακόμη φάλτσα– μετριάζονται κάπως με τη συνδρομή κάποιων ειδικών, οι οποίοι κάνουν όντως εύστοχες παρατηρήσεις, τόσο γύρω από τη στρατηγική δεινότητα όσο και την προσωπικότητα του Αλέξανδρου. Ευπρόσδεκτο είναι επίσης το ταξίδι στο σήμερα και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, εκεί όπου η Ελληνίδα αρχαιολόγος δρ Καλλιόπη Λημναίου-Παπακώστα μιλάει μέσα από το σκάμμα για το έργο της.
Η απεικόνιση της μεγάλης μάχης του Γρανικού ποταμού ως αποκλειστικά σύγκρουση ιππικού είναι κωμική, αν σκεφτεί κανείς την τεράστια σημασία της σαρισοφόρου μακεδονικής φάλαγγας, η οποία παρεμπιπτόντως δεν αναφέρεται πουθενά.
Ισως τελικά το ζήτημα με όλες αυτές τις αμφιλεγόμενες απεικονίσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου να είναι η ίδια η απολύτως μαγνητική φιγούρα του στρατηλάτη, του ανθρώπου που έφτασε να θεωρηθεί θεός, όπως υποδεικνύει και ο τίτλος της σειράς.
Τυπικά ο καθένας δημιουργεί τη δική του, περισσότερο ή λιγότερο ηρωική εικόνα και αρνείται να αποδεχθεί οποιαδήποτε άλλη. Οχι τόσο εκείνη του ντοκιμαντέρ, η οποία όπως είπαμε είναι πολύπλευρα προβληματική, αλλά ούτε και μιας μυθοπλασίας, όπως ήταν ο «Αλέξανδρος» του Ολιβερ Στόουν. Τα όποια προβλήματα εκεί είναι περισσότερο κινηματογραφικά, ωστόσο η ταινία «θάφτηκε» ομαδόν, επειδή προφανώς δεν ανταποκρίθηκε σε συγκεκριμένες προσδοκίες.
Παρ’ όλα αυτά, το ψύχραιμο μάτι διακρίνει πως πρόκειται για την ιστορικά ακριβέστερη απεικόνιση, ειδικά όσον αφορά το κομμάτι των μαχών, των στρατευμάτων κ.ο.κ.
Πίσω στον «Αλέξανδρο» του Netflix, η παραγωγή του δεν είναι προφανώς τόσο πλούσια ώστε να δείξει ευρείας κλίμακας συγκρούσεις, οπότε επικεντρώνεται (και) σε άλλα δευτερεύοντα περιστατικά. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, ωστόσο και εκεί υπάρχει μια αίσθηση προχειρότητας και επιτηδευμένου εντυπωσιασμού, τον οποίο η ούτως ή άλλως συναρπαστική ιστορία του Αλέξανδρου δεν χρειάζεται. Πάντως, η ιστορία του δεν ολοκληρώνεται στη σειρά. Το έκτο επεισόδιο φτάνει έως τον θάνατο του Δαρείου – οπότε μπορεί να έχουμε και δεύτερη σεζόν…