Ο,τι απαγορεύεται γίνεται και πιο ελκυστικό; Ισως είναι κάτι που πρέπει να έχουμε υπόψη μας, όταν ανησυχούμε για την υπερχρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα παιδιά μας από πολύ μικρή ηλικία. Ο προβληματισμός, βέβαια, για το θέμα έχει αρχίσει να γίνεται πολύ έντονος διεθνώς.
Πέρυσι τον Μάρτιο ο επικεφαλής των ομοσπονδιακών υγειονομικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, Βίβεκ Μέρτι, προχώρησε σε μία ιδιαίτερης βαρύτητας ανακοίνωση, λέγοντας ότι όλο και περισσότερες έρευνες εστιάζουν στις πιθανές βλάβες στα παιδιά και στους εφήβους από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Βλάβες που αφορούν τόσο τη σωματική τους υγεία όσο και την ψυχική τους, σε μια περίοδο πολύ καθοριστική για την ανάπτυξή τους και τη διαμόρφωση ενός στέρεου εσωτερικού, προσωπικού άξονα που θα τα «προστατεύει» από τα σκαμπανεβάσματα της ενήλικης ζωής, όταν βρεθούν μακριά από την προστασία της οικογένειας.
Ας μη γελιόμαστε. Μπορεί οι γονείς να συνειδητοποιούν τους κινδύνους και να άγχονται όταν βλέπουν το παιδί τους μπροστά στο κινητό… μαραφέτι, αλλά είναι σίγουρο ότι πολλοί επαναπαύονται με αυτό το ιδιότυπο πάρκινγκ όπου «αφήνουν» τα παιδιά τους. Εχω ακόμη στον νου ένα περιστατικό που συνέβη μπροστά μου. Πρόσφατα πήγα σε ταβέρνα. Δίπλα μου έτρωγε μια οικογένεια με δύο παιδιά στα 12 με 15, που έπαιζαν συνεχώς με το κινητό. Απασχολήθηκα με τη δική μου παρέα, αλλά όταν έπειτα από ένα δεκάλεπτο ασυναίσθητα γύρισα το βλέμμα στο ίδιο διπλανό τραπέζι, είδα δύο ζευγάρια με τρία παιδιά, να παίζουν όλα με το κινητό τους τηλέφωνο. Δεν ήταν η προηγούμενη οικογένεια, η παρέα είχε αλλάξει, αλλά το σκηνικό παρέμεινε το ίδιο.
Αμερικανική έρευνα έδειξε ότι τέσσερα στα δέκα παιδιά ηλικίας 10 έως 17 ετών στις ΗΠΑ έχουν εκτεθεί σε πορνογραφικό υλικό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το Διαδίκτυο σε διάστημα ενός χρόνου. Εάν σε αυτόν τον κίνδυνο προσθέσουμε τα στρεβλά πρότυπα που δημιουργούν τα social media με το κυνήγι των likes και τον καταναλωτικό ανταγωνισμό, τους κινδύνους για τα μάτια και τον εγκέφαλο, την καθιστική αδράνεια μπροστά στην οθόνη του κινητού και τις επιπτώσεις στην αντιληπτική και κριτική ικανότητα από την υπερχρήση των κινητών τηλεφώνων, δημιουργείται μια τοξική βόμβα στα χέρια των παιδιών και των εφήβων.
Στην Ελλάδα, έρευνα της Focus Bari σε γονείς έδειξε ότι το 94% των παιδιών από τα 13 τους –δηλαδή από τότε που θεωρείται νόμιμο– έχουν προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Φαντάζεστε φυσικά το ποσοστό στις μεγαλύτερες ηλικίες, αλλά φαντάζεστε επίσης και πόσα παιδιά έχουν διαδικτυακό προφίλ σε μικρότερη ηλικία από τα 13.
Στη Φλόριντα έχουν απαγορεύσει τα social media σε άτομα κάτω των 15 ετών, ενώ στη Βρετανία ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ συζητάει η χρήση τους να ξεκινάει από τα 16. Στην Ελλάδα μια τέτοια συζήτηση υπάρχει μόνο στον Τύπο (διαβάστε ένα εξαιρετικό ρεπορτάζ του Μανώλη Ανδριωτάκη στο περιοδικό Κ της «Καθημερινής» στις 28.1). Η πολιτεία, τα πανεπιστήμια, οι ενώσεις εκπαιδευτικών τυρβάζουν περί των προβλημάτων της πολιτικής επιβίωσης και δημοσιοϋπαλληλικής καθημερινότητάς τους.
