ΜΝΗΜΗ. Στην Κρακοβία, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (MOCAK) διατυπώνεται ένα πιεστικό ζήτημα διαχείρισης μνήμης της νεότερης ευρωπαϊκής ιστορίας. Η έκθεση για το Αουσβιτς δεν είναι απλώς μία ιστορική έκθεση, ή μάλλον δεν είναι ιστορική η στόχευσή της. Το αντίθετο, η έκθεση αυτή με τίτλο «Πολωνία – Ισραήλ – Γερμανία: η εμπειρία του Αουσβιτς» φέρνει μπροστά τα έργα 17 σύγχρονων καλλιτεχνών από τις τρεις χώρες, που συγκλίνουν εν προκειμένω σε ένα σημείο – μαύρη τρύπα.
Η έκθεση –που θα διαρκέσει ώς τις 30 Σεπτεμβρίου– έχει προκαλέσει το διεθνές ενδιαφέρον όχι τόσο για το καλλιτεχνικό της εκτόπισμα, που, ούτως ή άλλως, είναι ενδιαφέρον και έχει ειδικό βάρος, όσο για τα θέματα που θίγει. Η φιλοδοξία της έκθεσης είναι ευρύτερη του θέματος και τα ερωτήματα που θίγει, αγγίζουν ένα ευρύτερο ακροατήριο ιστορικών, μουσειολόγων, εκπαιδευτικών και απλών, σκεπτόμενων πολιτών.
Επί της ουσίας απλώνεται μία πλατφόρμα σκέψης για το μέλλον του Αουσβιτς. Πώς θα το υποδέχονται οι επόμενες γενιές, που διαρκώς θα απομακρύνονται από τη ζώσα μνήμη και τις αφηγήσεις όσων επέζησαν; Η διαχείριση αυτής της κληρονομιάς δεν είναι προβλέψιμη και ασφαλώς δεν είναι μονοδιάστατη. Τα έργα που εκτίθενται προτείνουν ερμηνείες ως μοχλούς ή αναδευτήρες μνήμης, αλλά το ερώτημα παραμένει. Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε το Αουσβιτς από το να εξελιχθεί στο μέλλον σε μία Ντίσνεϊλαντ του τρόμου, σε μία πρόκληση αισθήσεων ή απλώς σε ένα σκοτεινό μοτίβο της ποπ κουλτούρας; Δυστυχώς, παρόμοια φαινόμενα έχουν ήδη απαντηθεί και πολλοί εκφράζουν ανησυχία ότι προοδευτικά το Αουσβιτς καθώς θα χάνει τους εν ζωή αφηγητές του, θα μετακυλίεται σε ένα τοπίο κενό βιώματος που θα τείνει να αντικατασταθεί από την επιθυμία πρόκλησης των αισθήσεων. Η έκθεση νομιμοποιεί τη σοβαρότητα του ρόλου της με τη διατύπωση πυκνών και αλλεπάλληλων ερωτημάτων.