Το 1936, σε ηλικία 26 ετών, με μια μικρή Kodak τσέπης, τράβηξε, χωρίς καλά καλά να καταλαβαίνει γιατί, τις πρώτες του αρχιτεκτονικές εικόνες, ενός σπιτιού στο Χόλιγουντ. Και είχε την τόλμη –ή το θράσος, όπως θέλετε πείτε το– να τις δείξει στον αρχιτέκτονα, τον ήδη διάσημο Ρίτσαρντ Νόιτρα.
Kάπως έτσι ξεκίνησε η καριέρα του Τζούλιους Σούλμαν (1910-2009). Γιατί ο Νόιτρα ενθουσιάστηκε και έκτοτε όχι μόνο ανέθετε στον νεαρό Σούλμαν τη φωτογράφιση όλων των δικών του κτιρίων, αλλά τον σύστησε και σε φίλους και συνεργάτες του, την ντριμ τιμ της τότε αρχιτεκτονικής στις ΗΠΑ: από τον Ραφαέλ Σοριάνο και τον Ρούντολφ Σίντλερ μέχρι τον Φρανκ Λόιντ Ράιτ.
«Ο Θεός δημιούργησε έναν όμορφο κόσμο και οι αρχιτέκτονες κατασκεύασαν εξίσου όμορφα κτίρια. Αλλά όλα αυτά εγώ τα παρουσίασα ακόμη πιο όμορφα», θα έλεγε έπειτα από χρόνια, χωρίς ίχνος μετριοφροσύνης, ο φωτογράφος Τζούλιους Σούλμαν. Και, μεταξύ μας, είχε δίκιο να επαίρεται. Με τον φακό του αποτύπωσε το αρχιτεκτονικό κάλλος και το γκλάμουρ στις επαύλεις (και όχι μόνο) της Δυτικής Ακτής του ’50 και του ’60, αλλά δεν περιορίστηκε μόνο σε μια επιφανειακή προσέγγιση. Πρωταγωνιστές των φωτογραφιών του ήταν στην πραγματικότητα οι άνθρωποι: ο νους του αρχιτέκτονα που σχεδίασε το κτίριο και οι ένοικοί του, σε μια σχέση αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον τους. Γι’ αυτό και η συγκομιδή των χιλιάδων φωτογραφιών που κληροδότησε στις επόμενες γενιές είναι πολύτιμη: κάθε μία είναι και μια «τοιχογραφία» της μεταπολεμικής Αμερικής, ταυτόσημη του american dream και της ευημερίας που αυτό επαγγελλόταν.
Το εσωτερικό μιας έπαυλης στο Λος Αντζελες το 1952 (με χαλί από δέρμα τίγρης μπροστά στο τεράστιο τζάκι)· μια βίλα στο Πάλος Βέρντες της Καλιφόρνιας· μια πρωτοποριακή για την εποχή της εξοχική κατοικία στην αμμουδερή παραλία του Μαλιμπού το 1953· δύο κυρίες του Χόλιγουντ στην πισίνα τους, παρέα με το pool boy του σπιτιού, το 1957· ένα ολοκαίνουργιο Yacht Club του 1960· τα γραφεία της αεροπορικής εταιρείας British Overseas στο Μπέβερλι Χιλς το 1961· η βεράντα του Spring Hotel, με θέα στον κόλπο της Μπεκία, στην Καραϊβική το 1967 κ.ο.κ. Αμέτρητες εικόνες. Ενθύμια της χρυσής εποχής του μοντερνισμού.
«Αν τα κτίρια ήταν άνθρωποι, αυτά που φωτογράφισε ο Τζούλιους Σούλμαν θα ήταν η Γκρέις Κέλι: τόσο κομψά και τόσο γοητευτικά απόμακρα», έγραψαν κάποτε οι New York Times. Μια αντιπροσωπευτική επιλογή του έργου του Τζούλιους Σούλμαν, του ανθρώπου που δημιούργησε μια νέα κατηγορία, την αρχιτεκτονική φωτογραφία, περιλαμβάνεται στο λεύκωμα των εκδόσεων Taschen «Modernism Rediscovered» που μόλις κυκλοφόρησε.
Παιδί Ρώσων μεταναστών, γεννήθηκε στο Μπρούκλιν το 1910. Σύντομα η οικογένειά του μετακόμισε στην Καλιφόρνια, την τότε «γη των ευκαιριών», και ο Τζούλιους μεγάλωσε σε μια φάρμα που γειτόνευε με το δάσος.
Τελειώνοντας τις σπουδές του, στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, εργάστηκε ως μηχανικός για λίγα χρόνια και με τα χρήματα που αποταμίευε αγόρασε το πρώτο του αυτοκίνητο, ένα Ford Τ του 1923 (έναντι 28 δολαρίων), και την πρώτη του Eastman Kodak φωτογραφική μηχανή.
Ο Σούλμαν έφυγε από τη ζωή το 2009. Είχε σταματήσει να εργάζεται μόλις μία δεκαετία νωρίτερα. Στις συνεντεύξεις που έδινε, ως θρύλος πια της αρχιτεκτονικής φωτογραφίας, επαναλάμβανε συχνά δύο πράγματα:
«Ημουν τυχερός γιατί άρχισα να φωτογραφίζω κτίρια σε μια εποχή που οι αρχιτέκτονες είχαν απόλυτη ελευθερία να πειραματιστούν με τα υλικά και τις φόρμες», και «στη δουλειά μου, η κάμερα είναι το τελευταίο που μετράει για το αποτέλεσμα· η ματιά, το μυαλό, η καρδιά και η ψυχή του φωτογράφου κάνουν τη διαφορά».