Τον περασμένο μήνα αποσύρθηκαν από τους δρόμους της Νέας Υόρκης τα τελευταία καρτοτηλέφωνα. H κίνηση αυτή είχε και μια αύρα συμβολισμού για τον παλιό κόσμο που αφήνουμε πίσω. Ανεξάρτητα όμως από τη χρήση ή όχι των δημοσίων τηλεφώνων ή τη διακίνηση της προσωπικής μας αλληλογραφίας με τον παραδοσιακό τρόπο μέσω των γραμματοκιβωτίων, βλέπουμε στους δρόμους των πόλεων τη φθορά, την εγκατάλειψη, την ασέβεια και την παρακμή σε όλο της το μεγαλείο.
Μιλάμε, φυσικά, για τα γραμματοκιβώτια των ΕΛΤΑ και τα καρτοτηλέφωνα του ΟΤΕ αλλά και για όλη την παράλληλη κουλτούρα που εκπροσωπείται από πρόχειρους πάγκους και περίπτερα, όλα βουτηγμένα στη μουντζούρα, σύμβολα περιφρόνησης απέναντι στους πολίτες και στην πόλη.
Αν περπατήσετε από το Κολωνάκι ώς την Ομόνοια, για να ορίσουμε συμβολικά μια κεντρική διαδρομή, αξίζει να μετρήσετε όσα θα δείτε με άλλο μάτι πλέον. Βανδαλισμένη δημόσια περιουσία των ΕΛΤΑ και του ΟΤΕ, τοποθετημένη στον δημόσιο χώρο της Αθήνας για τη δική μας εξυπηρέτηση, αφημένη στο έλεος της παραβατικότητας, των βανδαλισμών και της γενικής απαξίωσης.
Είναι εντυπωσιακό πόσο παρηκμασμένος είναι ο δημόσιος χώρος, αντανάκλαση μιας ήδη προβληματικής σχέσης πολίτη και πόλης. Αλλά στο επίκεντρο της δημοκρατικής λειτουργίας των πόλεων βρίσκεται ο σεβασμός στον φορολογούμενο πολίτη. Σε κάθε πολίτη, ακόμη και σε αυτόν που αδιαφορεί. Η υποχρέωση είναι υψηλή και έχει βάση, τόσο ηθική όσο και πρακτική.
Και είναι κρίμα όταν γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια να σηκώσουμε αυτή την πόλη, οι ίδιοι οι φορείς που υποτίθεται έχουν ευθύνη και υποχρέωση, να μας θυμίζουν διαρκώς την προβληματική σχέση τους με τους πολίτες. Η συλλογή από τα βανδαλισμένα γραμματοκιβώτια και τα καρτοτηλέφωνα (σε όλη την Αθήνα, σε όλη την Ελλάδα) συμπληρώνεται από τις βανδαλισμένες πινακίδες της τροχαίας και τις ρυπαρές τέντες των περιπτέρων.
Είναι μια κουλτούρα υποβάθμισης και απαξίωσης, που έχει γίνει επιδερμίδα της πόλης. Αυτή η κουλτούρα κρατάει πολύ πίσω την Αθήνα και τη δυσφημεί καθημερινά. Και αναρωτιέται ο απλός πολίτης: είναι δυνατόν αυτό που βλέπει ο καθημερινός άνθρωπος που πάει στις δουλειές του (και ο τουρίστας που τόσο, υποτίθεται, τον υπολογίζουμε και τον προσέχουμε) να μην το βλέπουν ή να μην το ιεραρχούν ψηλά όσοι έχουν αρμοδιότητα να παρέμβουν; Ετσι, βαθαίνει καθημερινά το ρήγμα ανάμεσα στον πολίτη και τον δημόσιο χώρο.
Και κάθε φορά που θα ρίξω ένα φάκελο σε ένα ρυπαρό γραμματοκιβώτιο των ΕΛΤΑ,θα θυμηθώ με πόσες απλές κινήσεις μπορεί να εκφραστεί ο σεβασμός και η αγάπη.
Αντί να κάνουμε μεγαλόπνοες διακηρύξεις και να δίνουμε συγχαρητήρια στον εαυτό μας για την καλή πορεία του τουρισμού, ας αρχίσουμε από τα βασικά. Σεβασμός (και αυτοσεβασμός).