Μέχρι τώρα την έβγαλα στις όχθες του Βοϊδομάτη και στα μονοπάτια της Ζαγοράς· προχθές την έκανα για τα Κατσανοχώρια. Στο χωριό Πλαίσια, πάνω σε μια απότομη πλαγιά με θέα έναν καταπράσινο, εύφορο κάμπο, στο τελευταίο σπίτι ψηλά, στην κορφή της πλαγιάς, μακριά από κάθε φως, η σπείρα του Γαλαξία απλώνεται από τη μία πλευρά του ορίζοντα ώς την άλλη». Ο κύριος Γκρι μου γράφει από τα Πλαίσια εκστασιασμένος. «Κάποια στιγμή», συνέχισε, «πέτυχα ένα εξαιρετικό άρθρο του Andrew Masterson στο cosmosmagazine.com, που συνδέει τον Αλμπέρ Καμί με τη Θεωρία των Χορδών. Σου στέλνω το λινκ· θα ενθουσιαστείς».
Διάβασα το άρθρο. Ενας κοινός αγαπητός μας, ο Μπράιαν Γκριν (Brian Green), καθηγητής Σωματιδιακής Φυσικής στο πανεπιστήμιο Κολούμπια και ένας εκ των υποστηρικτών της Θεωρίας των Χορδών, μιλούσε για το πώς το διάβασμα του Καμί τον έσπρωξε στην αστροφυσική, ότι βλέπει τη φυσική σαν ένα είδος κλάδου της υπαρξιακής φιλοσοφίας.
Η Θεωρία των Χορδών: το σύμπαν δεν αποτελείται από στοιχειώδη σωματίδια αλλά από μονοδιάστατες χορδές, οι παλλόμενες δονήσεις των οποίων διαμορφώνουν την ύλη ανάλογα. Είναι η θεωρία που θέλει τις τέσσερις διαστάσεις μέσα στις οποίες ζούμε να είναι ένα τμήμα δέκα διαστάσεων (οι υπόλοιπες έξι είναι μικροσκοπικές και «κουλουριασμένες»), προβλέποντας μια άπειρη σειρά άλλων συμπάντων που γεννιούνται και πεθαίνουν μέσα από διαδοχικές Μεγάλες Εκρήξεις που προκαλούν οι συγκρούσεις των χορδών μεταξύ τους. Πιο απλά δεν μπορώ να το εξηγήσω. Πιο περίπλοκα δεν μπορώ να το καταλάβω.
Ο Γκριν, επιστήμονας και έξοχος εκλαϊκευτής (αλλιώς θα αδυνατούσα να τον διαβάσω), επιστρέφει κάθε τόσο στον Καμί, κάτι που εξομολογείται και στο βιβλίο του «The Fabric of the Cosmos». «Ο λόγος που με ενδιαφέρει η φυσική, η κοσμολογία, είναι για να καταφέρω να διεισδύσω στο μεδούλι των ερωτημάτων που θέτει ο Καμί: τι δίνει νόημα στη ζωή; Τι είναι αυτό που οδηγεί το ανθρώπινο πνεύμα στην εξερεύνηση αντί να χώνεται πίσω στη σπηλιά του και να καταρρέει κάτω από την υπαρξιακή αγωνία; Στην ουσία, αυτό που ρωτάει ο Καμί είναι: τι είναι αυτό που καθιστά τη ζωή πραγματική; Γιατί δεν αυτοκτονούμε; Εμένα δεν με ενδιαφέρει αυτό ή εκείνο το σωματίδιο παρά στο μέτρο που μου λέει κάτι για τη φύση της πραγματικότητας και γιατί αξίζει τον κόπο να αποτελώ μέρος της πραγματικότητας».
Ο κύριος Γκρι μου έστειλε την παρακάτω φωτογραφία ενός νεανικού Καμί στην ακτή με τρία νέα, χαρούμενα κορίτσια. «Και όμως αυτός ο μεσογειακός αισθησιαστής», μου έγραψε ο κύριος Γκρι, «ο λάτρης των γυναικών, μελετούσε την αυτοκτονία. Την αγωνία της ύπαρξης μέσα σε ένα σύμπαν παράλογο εκ πρώτης όψεως. Αυτός έγραψε στα “Σημειωματάριά” του ότι “δεν υπάρχει αγάπη για τη ζωή χωρίς απαισιοδοξία για τη ζωή”. Τώρα είμαι στα Ιωάννινα· κάθομαι στο μπαρ Vedema, παίζει το “Muleta” των Galexico και, μιας και μπλέξαμε με την αγαπημένη μας κοσμολογία, να μια άλλη ωραία κουβέντα του Καμί: “Με πληγώνει που το λέω, αλλά θα θυσίαζα δέκα συνομιλίες με τον Αϊνστάιν για μια πρώτη συνάντηση με ένα ωραίο κορίτσι από τη χορωδία”»…