Λάμψη, πρεστίζ και αναγνώριση. Με τη γοητεία που απέπνεε, η φετινή τελετή απονομής των BAFTA (Βραβεία της Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και Τηλεόρασης) το βράδυ της Κυριακής στο Λονδίνο, υπενθύμισε για ακόμα μια φορά την αστείρευτη δημιουργικότητα της βιομηχανίας του κινηματογράφου αλλά και το ταλέντο των ανθρώπων πίσω από τα επιτεύγματα της μεγάλης οθόνης.
Η βράβευση ταινιών όπως το «Οπενχάιμερ» του Κρίστοφερ Νόλαν (7 BAFTAS), το «Poor Things» του Γιώργου Λάνθιμου (5 BAFTAS) και η «Ζώνη Ενδιαφέροντος» του Τζόναθαν Γκλέιζερ (3 BAFTAS), απέδειξε ότι παρά τα προβλήματα που αντιμετώπισε ο κλάδος κυρίως στη διάρκεια της πανδημίας, το κίνητρο για αριστοτεχνικές παραγωγές παραμένει ισχυρό.
Οι επιλογές της Βρετανικής Ακαδημίας έχουν ενδιαφέρον, καθώς συνήθως διαφοροποιούνται σε σχέση με αυτές χολιγουντιανών τελετών όπως οι Χρυσές Σφαίρες ή τα Οσκαρ. Εκτός από τις ταινίες και τους συντελεστές τους, τα μέλη της Βρετανικής Ακαδημίας επιβραβεύουν και δημιουργούς τηλεοπτικών σειρών και βιντεοπαιχνιδιών που διαμορφώνουν και εξελίσσουν τις πολιτισμικές μας προτιμήσεις.
Συνήθως η απονομή στο Λονδίνο βοηθά σημαντικά ώστε να έχουμε μια ιδέα για το ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι μεγάλοι νικητές στις ΗΠΑ.
Τα Οσκαρ (Βραβεία Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών) μαζί με τα BAFTA είναι τα δύο πιο σημαντικά βραβεία στον χώρο της ψυχαγωγίας. Yπάρχει, όμως, μεγάλη διαφορά μεταξύ της βρετανικής και της αμερικανικής διοργάνωσης – ένα χάσμα που έχει μάλιστα παρομοιαστεί με τον τρόπο που χωρίζονται τα δύο έθνη από τον Ατλαντικο. Και οι δύο τελετές, ωστόσο, ξεχωρίζουν για τη βαρύτητά τους τιμώντας κινηματογραφικές δουλειές στις αντίστοιχες χώρες τους. Και παρόλο που οι ψηφοφόροι στα βρετανικά βραβεία διαφέρουν από αυτούς στα αμερικανικά, συνήθως η απονομή στο Λονδίνο βοηθά σημαντικά ώστε να έχουμε μια ιδέα για το ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι μεγάλοι νικητές στις ΗΠΑ.
Τι είναι τα BAFTA;
Πρόκειται για την κορυφαία φιλανθρωπική οργάνωση ανεξάρτητων τεχνών στον κόσμο που υπερασπίζεται τα βρετανικά ταλέντα στη μεγάλη αλλά και τη μικρή οθόνη. Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η Βασίλισσα και ο Δούκας του Εδιμβούργου πήραν την απόφαση να δωρίσουν στην Ακαδημία τα δικαιώματα που λαμβάνουν για τη χρήση πνευματικής ιδιοκτησίας. Η συμβολή του Παλατιού στην τελετή ανά τα χρόνια ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Από τον Φεβρουάριο του 2010, πρόεδρος των BAFTA με τα 7.500 μέλη, είναι ο πρίγκιπας της Ουαλίας, Γουίλιαμ ο οποίος κάθε χρόνο παραβρίσκεται στην αίθουσα της απονομής στηρίζοντας την έβδομη τέχνη.
Ταυτόχρονα με τις προετοιμασίες για την τελετή, η Ακαδημία διοργανώνει και ένα παγκόσμιο πρόγραμμα ετήσιων εκπαιδευτικών εκδηλώσεων που δίνει πρόσβαση σε ηθοποιούς και κινηματογραφιστές για να υλοποιήσουν το πρότζεκτ τους. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω ημερίδων εργασίας, συνεδρίων και προγραμμάτων καθοδήγησης από ειδικούς του σινεμά.
BAFTA vs Oscars
Πολλοί είναι εκείνοι που παρομοιάζουν τις δύο εκδηλώσεις. Ωστόσο, ένα ερώτημα για το οποίο οι απόψεις διίστανται είναι το αν τα BAFTA έχουν μεγαλύτερο κύρος από τα Οσκαρ.
Τα Οσκαρ απονεμήθηκαν για πρώτη φορά το 1929, ενώ τα BAFTA ξεκίνησαν μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1949. Συγκρίνοντας τις δύο τελετές, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή των Οσκαρ προσελκύει τη μεγαλύτερη προσοχή παγκοσμίως – και όχι μόνο γιατί προϋπήρχε των BAFTA.
Το Χόλιγουντ θεωρείται η «Μέκκα» του παγκόσμιου κινηματογράφου με την τελετή της Ακαδημίας να πραγματοποιείται στο Λος Αντζελες, όπου βρίσκονται όλα τα μεγάλα κινηματογραφικά πλατό και γυρίζονται σημαντικού προϋπολογισμού ταινίες, ακριβές παραγωγές.
Ακόμη και όταν τα BAFTA ονομάζονται «βρετανικά Οσκαρ», η αναφορά είναι ξεκάθαρη για τη σημασία των βραβείων που δίνονται στις ΗΠΑ. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι τα BAFTA δεν παραμένουν ένα σημαντικό και δημοφιλές γεγονός στη βιομηχανία του κινηματογράφου, βραβεία που αξίζουν αναγνώρισης και σεβασμού χωρίς συγκρίσεις.
Ο κλάδος του κινηματογράφου δίνει ιδιαίτερη σημασία στα BAFTA τα οποία «χτίζουν» τον μεγάλο τελικό των βραβείων της Ακαδημίας. Με χρόνο διεξαγωγής δύο εβδομάδες πριν από τα Οσκαρ – λίγο πριν ξεκινήσει ο τελευταίος γύρος της ψηφοφορίας στην Αμερική – τα BAFTA σύντομα καθιερώθηκαν ως κομβική στιγμή στη σεζόν των βραβείων, όπου οι καμπάνιες της τελευταίας στιγμής μπορούν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα των Οσκαρ και όπου οι παρατηρητές του κλάδου αναζητούν στοιχεία για πιθανούς νικητές. Υποδηλώνουν δε ότι η επιτυχία σε αυτά μπορεί συχνά να προμηνύει την επιτυχία και στα Οσκαρ.
Ο κλάδος του κινηματογράφου δίνει ιδιαίτερη σημασία στα BAFTA τα οποία «χτίζουν» τον μεγάλο τελικό των βραβείων της Ακαδημίας.
Ωστόσο, το 2020, μετά από μια ανασκόπηση ως απάντηση σε ευρέως διαδεδομένους ισχυρισμούς ότι οι υποψηφιότητες των BAFTA στερούνταν εκπροσώπησης (μια χρονιά όπου το χάσταγκ #BAFTASoWhite άρχισε να κάνει τον γύρο του διαδικτύου), η Βρετανική Ακαδημία έκανε περισσότερες από 120 αλλαγές- προληπτικά βήματα- για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση της διαδικασίας απονομής βραβείων, με έμφαση στη συμπερίληψη, την αποτελεσματικότητα και την προσαρμοστικότητα στις τάσεις της βιομηχανίας. Υπάρχει, επιπλέον, ειδικό βραβείο όπου αναγνωρίζει τα προγράμματα που απευθύνονται στα παιδιά και τους υπεύθυνους στον χώρο του gaming.
Αναμφισβήτητα, το πιο διάσημο βραβείο είναι το «The Fellowship» στο οποίο τιμώνται άνθρωποι του κινηματογράφου για το σύνολο της προσφοράς τους και τη σημαντική, μακρά σταδιοδρομία. Νικήτρια, φέτος, στην κατηγορία ήταν η Βρετανίδα ηθοποιός και σκηνοθέτις Σαμάνθα Μόρτον. Προηγούμενοι νικητές ήταν σπουδαία ονόματα της μεγάλης οθόνης όπως οι Στίβεν Σπίλμπεργκ, Σερ Μάικλ Κέιν και Τσάρλι Τσάπλιν.