Μία γυναίκα εμφανίζεται στη γωνία ενός χώρου σκοτεινού, χωρίς αντικείμενα, χωρίς μνήμες, ενός χώρου άχρονου. Ψηλαφιστά ανάβει ένα μικρό φως, μια ελάχιστη ακτίνα φωτίζει το πρόσωπό της. «Ολα συμβαίνουν χωρίς εγώ να το ξέρω», λέει. Κάνει μικρά, μετέωρα βήματα στον χώρο. «Ο δικός μου χρόνος, ο δικός τους χρόνος συναντιούνται;», ρωτάει, φέρνοντας στη μνήμη της αθέατα πρόσωπα: τον Νίκο, την Τζίνα, τη Λου και τον Μιχάλη. Ποιος είναι ο κόσμος της; Τι κρύβουν οι πράξεις της κατά τη διάρκεια των «μεγάλων παράξενων κενών» μνήμης; Ο Φρόιντ υποστηρίζει ότι οι πράξεις παράλειψης και επιλεκτικής αμνησίας, συχνότερα οι ολισθήσεις της πένας και της γλώσσας –τα περίφημα lapsus– φέρνουν τα κρυμμένα μηνύματα από το ασυνείδητο…
«Lapsus» ονομάζεται η ωριαία παράσταση που παρουσιάζεται στον θεατρικό χώρο «Προσωρινός» και αποτελεί απόδοση κειμένων της Καίης Τσιτσέλη. Κάθε Πέμπτη έως Κυριακή, ο «Προσωρινός» γεμίζει από ένα κοινό γοητευμένο τόσο με την ακριβοθώρητη θεατρική παρουσία της Αμαλίας Μουτούση, η οποία και αποδίδει το κείμενο, όσο και με τον «γρίφο» ενός νέου κειμένου της Καίης Τσιτσέλη, μιας συγγραφέως με σημαντικό αποτύπωμα στην ελληνική μεταπολεμική λογοτεχνία (γεννήθηκε στη Μασσαλία το 1926 από Ελληνες γονείς, στα ελληνικά έχουν εκδοθεί οι νουβέλες και τα διηγήματά της –το 1999 της απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος–, έχει μεταφράσει στα αγγλικά τα κείμενα Ελλήνων συγγραφέων, απεβίωσε το 2001).
Κείμενο της Καίης Τσιτσέλη
«Η παράσταση είναι βασισμένη στο τελευταίο κείμενο που έγραψε λίγους μήνες πριν από τον θάνατό της, καθώς και σε παλαιότερες ανέκδοτες σημειώσεις της, αποσπάσματα από το ημερολόγιό της, θραύσματα και προσχέδια κειμένων της, φράξεις και λέξεις από διηγήματά της», ανέφερε στην «Κ» ο Γιώργος Σκεύας, που σκηνοθέτησε την παράσταση και έκανε τη σύνθεση και μετάφραση των κειμένων (η Καίη Τσιτσέλη σε όλη τη διάρκεια της ζωής της έγραφε κυρίως στην αγγλική γλώσσα) και τη σκηνική τους επεξεργασία, ενώ την ατμοσφαιρική μουσική έγραψε η Σήμη Τσιλαλή. Από την πλευρά της, η Αμαλία Μουτούση θεωρεί ότι «η Τσιτσέλη μέσα από το γραπτό μίλησε για τον εγκλωβισμό του ανθρώπου, τους φόβους του, το ολίσθημα του λόγου και της μνήμης, την πάλη του ανθρώπου με τον χρόνο, με την επανάληψη. Για μας το κίνητρο για την παράσταση είναι αυτή τη ζωτική ορμή του ανθρώπου να παλέψει τους φόβους του, τον πόθο του να βγει από τον νεκρό χρόνο», όπως είπε στην «Κ» λίγο μετά την παράσταση, φέροντας ακόμη το άγος των λέξεων της Καίης Τσιτσέλη για την ανάγκη του ανθρώπου να αντεπεξέλθει… (η παράσταση θα παίζεται από Πέμπτη έως Κυριακή και ο έως τώρα προγραμματισμός είναι να ολοκληρωθεί στα τέλη Μαρτίου).