Καθώς σκοτεινιάζει ο ουρανός, ένα γλυκό αεράκι που μυρίζει γιασεμί και νυχτολούλουδα σε περικυκλώνει. Μπαίνεις σε μια εκκλησία χιλίων χρόνων, τον ναό του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά στην Πλάκα, για να παρακολουθήσεις μια παράσταση… Στο προαύλιο, ένας νέος άντρας ντυμένος με ασημί ράσο, ο οποίος θα μπορούσε άνετα να είναι βγαλμένος από τους «Αδελφούς Καραμάζοφ» του Ντοστογιέφσκι, το έργο που παρουσιάζουν εκεί έως τα τέλη του μήνα στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών ο σκηνοθέτης Ηλίας Κουνέλας και η ομάδα του. «Ναι, είμαι αληθινός ιερέας, όχι installation», διαβεβαιώνει γελώντας ο παπάς και κάθεται ανάμεσά μας δίπλα στη γάτα, που έχει στρωθεί και εκείνη για να παρακολουθήσει Ντοστογιέφσκι. Η παράσταση «Αδελφοί Καραμάζοφ–Η εμπειρία μιας ανάγνωσης» είναι μια από τις πιο ευαίσθητες θεατρικές «εμπειρίες» που έχω ζήσει – δεν μου κάνει εντύπωση, ενθυμούμενη τη συγκλονιστική παράσταση που είχε σκηνοθετήσει στο νεοκλασικό της Θυάμιδος 7 («Κήπος Στάχτες») ο Ηλίας Κουνέλας.
Καθισμένοι κάτω από τις βουκαμβίλιες που σκαρφαλώνουν γύρω από τον Αγιο Νικόλαο, σβήνουν τα φώτα και η πόρτα του ναού ανοίγει, καθώς ένας από τους ηθοποιούς τρέχει μέσα αναζητώντας κάτι. Η μυρωδιά των κεριών και το φως του πολυελαίου που δίνει μορφή στις εικόνες. Κατανυκτική μουσική που παίζει τόσο απαλά, νομίζεις πως τη φαντάζεσαι… Μια κοπέλα τραγουδάει στα ρώσικα, ο Ηλίας Κουνέλας διηγείται την ιστορία του πατέρα του, Γιάννη. Συνειρμοί, προσωπικές εμπειρίες και αισθήσεις σε σχέση με την κοινή ανάγνωση των «Αδελφών Καραμάζοφ» που μοιράστηκαν οι ηθοποιοί. Ενα ταξίδι στην Αγία Πετρούπολη στον τάφο του Ντοστογιέφσκι, παιδικές αναμνήσεις, Αλεξέι ο τρίχρονος γιος του συγγραφέα που πέθανε λίγο πριν ξεκινήσει αυτό το τελευταίο του μυθιστόρημα. «Εχετε σκεφτεί ότι θα μπορούσατε να σκοτώσετε τον πατέρα σας;»: οι αδελφοί Καραμάζοφ. Η αθωότητα. Απογεύματα ανάγνωσης με τσάι και κονιάκ, γέλια και δάκρυα, κι εμείς οι θεατές συνένοχοι. «Πριν από τέσσερα χρόνια, περίπου, μέσα στην αεργία μου σε κάποιο διάλειμμα ψυχής, διάβασα πρώτη φορά τους “Αδελφούς Καραμάζοφ” με ρηξικέλευθη ταχύτητα. Βίωσα μια απόλυτη ταραχή, κάτι σαν να έβγαλε ο Θεός το δεξί του χέρι από τον ουρανό, να με σήκωσε από τα μαλλιά και να με ταρακούνησε», μου γράφει ο Ηλίας Κουνέλας. «Τη λέξη Ανάσταση υπογράμμισα στο βιβλίο, γιατί είμαι ένας από αυτούς που τους αρέσουν να λερώνουν τα βιβλία τους», λέει την ώρα της παράστασης. «Ιλιούσα, πιστεύεις στον Θεό, στην Ανάσταση, στην αθανασία;», «όχι», «ναι», ποιος ξέρει…
Μια ασημένια μπάλα φουσκώνει, ένα ράσο, ένα βελούδινο παλτό ριγμένα ανάμεσα στις βουκαμβίλιες. Ο Ηλίας Κουνέλας σε ένα τραπέζι με τους φίλους του (μόνο τα πρόσωπά τους φωτισμένα): «Ναι, υπάρχει Ανάσταση, έτσι πιστεύω», λέει λίγο πριν σβήσει το φως.