Η απολιγνιτοποίηση και ο επείγων χαρακτήρας της για τη βιώσιμη μετάβαση των περιοχών Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης, βγάζουν από τα συρτάρια του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας καταχωνιασμένες για χρόνια μελέτες, όχι μόνο για την αξιοποίηση παροπλισμένων μονάδων της ΔΕΗ αλλά και για βασικά έργα υποδομών των τοπικών δήμων.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του αρδευτικού δικτύου στα Σέρβια Κοζάνης. Το έργο, με φορέα υλοποίησης τον τοπικό οργανισμό εγγείων βελτιώσεων, λειτουργεί από τη δεκαετία του ’80 χωρίς απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ), με αποτέλεσμα να μην μπορεί να χρηματοδοτηθεί από κοινοτικούς πόρους για την αναβάθμισή του. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε χθες την έγκριση της ΑΕΠΟ που θα ανοίξει τον δρόμο για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του αρδευτικού δικτύου στα Σέρβια Κοζάνης.
Οπως εκτιμά το υπουργείο, με τη διασφάλιση της ΑΕΠΟ, το αρδευτικό δίκτυο των Σερβίων θα μπορεί να αρδεύει 25.000 στρέμματα περίπου –από μόλις 5.000 σήμερα– και με χαμηλό κόστος λόγω της ενεργειακής του αναβάθμισης. Σημειώνεται ότι οι εργασίες εκσυγχρονισμού περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την αντικατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου, ισχύος 499,75 KW.
H δεύτερη μελέτη, που ενέκρινε χθες το ΥΠΕΝ, εκκρεμεί από το 2016 και αφορά την αποκατάσταση του χώρου των εγκαταστάσεων του λιγνιτικού σταθμού ΛΙΠΤΟΛ της ΔΕΗ στην Κοζάνη, ο οποίος δεν λειτουργεί από το 2014. Είναι η πρώτη μελέτη για την αποκατάσταση εκτάσεων που φιλοξενούσαν παροπλισμένο λιγνιτικό δυναμικό της ΔΕΗ (μονάδες και ορυχεία), έργο στο οποίο το αρμόδιο υπουργείο έχει στηρίξει τις προσπάθειες για συνέχιση της απασχόλησης των εργολαβικών εργαζομένων της ΔΕΗ, που πλήττονται άμεσα από την απολιγνιτοποίηση.
Η ΛΙΠΤΟΛ ήταν η πρώτη εταιρεία που συστήθηκε στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας για την εκμετάλλευση του λιγνίτη και περιήλθε στη ΔΕΗ το 1959. Ο μηχανολογικός εξοπλισμός του παρουσιάζει ιστορικό και τεχνολογικό ενδιαφέρον, καθώς αποτελεί μοναδικό δείγμα της πρώτης εφαρμογής της λιγνιτικής τεχνολογίας στην Ελλάδα, γι’ αυτό και 21 μηχανήματα χαρακτηρίστηκαν με απόφαση της πρώην υπουργού Λυδίας Κονιόρδου «κινητά μνημεία». Η ΔΕΗ έχει δρομολογήσει τη μεταφορά τους στις εγκαταστάσεις της παλιάς μονάδας «Πτολεμαΐδα ΙV» στο πλαίσιο μελλοντικής μουσειακής αξιοποίησής τους.
Oι εργασίες αποξήλωσης και κατεδάφισης των τεσσάρων κτιρίων του βιομηχανικού συγκροτήματος ΛΙΠΤΟΛ θα ξεκινήσει άμεσα, ενώ θα ακολουθήσει ο σχεδιασμός της ΔΕΗ για την αξιοποίηση των αποκατεστημένων εδαφών.