Ενα ιδιαίτερα σύνθετο έργο, το πρώτο, ενδεχομένως, στα ελληνικά επιχειρηματικά χρονικά που επικεντρώνεται στον έλεγχο της αξίας άυλων περιουσιακών στοιχείων μιας εταιρείας πληροφορικής, της MLS, κλήθηκαν να φέρουν εις πέρας οι ορκωτοί ελεγκτές της Deloitte. Είναι ενδεικτικό ότι στην έκθεση ευρημάτων της Deloitte για την MLS, που αποκαλύπτει σήμερα η «Κ», και δεν έχει ακόμη παραδώσει η εταιρεία στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, επισημαίνεται ότι για ορισμένα σημεία ελέγχου δεν είναι εφικτό να υπάρξει επαρκής αξιολόγηση από την πλευρά των ελεγκτών λόγω απαίτησης εξειδικευμένων τεχνικών γνώσεων για την ανάπτυξη ορισμένων από τα λογισμικά της εταιρείας που μπήκαν στο μικροσκόπιο των ελεγκτών.
Αϋλα στοιχεία
Τι περιλαμβάνουν τα άυλα περιουσιακά στοιχεία της MLS; Λογισμικά προγράμματα που έχει αναπτύξει η εταιρεία και συνδέονται με κεφαλαιοποιημένες δαπάνες, κυρίως μισθοδοσίας, οι οποίες υπολογίζονται βάσει του χρόνου που αφιερώνει ο εκάστοτε εργαζόμενος στο κάθε έργο επί του συνολικού διαθέσιμου χρόνου του. Εξοδα για την ανάπτυξη της ελληνόγλωσσης και ξενόγλωσσης πλατφόρμας τεχνητής νοημοσύνης MAIC και τη δημιουργία hardware (πρωτότυπων συσκευών που η εταιρεία πουλάει στους πελάτες της), όπως και δαπάνες ανάπτυξης συνολικά για τις χρήσεις 2015 και 2016. Ο τρόπος που αποτιμώνται τα άυλα περιουσιακά στοιχεία επηρεάζει κατ’ αναλογία μεγέθη, όπως η οικονομική θέση, οι ταμειακές ροές και η λειτουργική κερδοφορία μιας εταιρείας.
Αυτό είναι το υπόβαθρο για το οποίο τον περασμένο Μάιο η Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ) έκρινε ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι υποψίας ως προς την ορθή κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων της MLS για το 2018. Σημειώνεται πως οι αναλυτές δεν καταλήγουν σε συμπεράσματα, παραθέτοντας, απλώς, τα ευρήματά τους, με τον έλεγχο να έχει στηριχθεί στα στοιχεία που η MLS παρέσχε στην Deloitte. Είναι όμως βέβαιο ότι για τη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων του 2019 θα απαιτηθεί να επανεξεταστεί τυχόν απομείωση της αξίας των άυλων περιουσιακών στοιχείων, όπως αναφέρει η έκθεση.
Σύμφωνα με την έκθεση ευρημάτων της Deloitte, που τέθηκε υπόψη της «Κ», προκύπτει αναπροσαρμοσμένη αξία των άυλων περιουσιακών στοιχείων της MLS για τη χρήση του 2018 ύψους 17,2 εκατ. ευρώ έναντι 25,4 εκατ. ευρώ. Η διαφορά – προσαρμογή ύψους 8,2 εκατ. ευρώ σχετίζεται με αναπροσαρμοσμένες εγγραφές που επιβαρύνουν το κόστος πωληθέντων του 2018 κατά 5,8 εκατ. ευρώ, όπως και πρόσθετες αποσβέσεις εξόδων ανάπτυξης hardware για τα έτη 2015-2016 ύψους 2,3 εκατ. ευρώ.
Βάσει των αναπροσαρμοσμένων οικονομικών καταστάσεων του 2018 που οδηγούν σε μείωση του ενεργητικού σε 42,4 εκατ. ευρώ, η MLS καταγράφει ζημίες μετά από φόρους 4,3 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 1,6 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα αρχικά δημοσιευμένα οικονομικά αποτελέσματα.
Για τη ναυαρχίδα των λογισμικών της εταιρείας, το MAIC, οι δαπάνες μισθοδοσίας του 2018 ανήλθαν σε 759.000 ευρώ. Το ποσό αυτό έχει προκύψει μετά την αφαίρεση 13.000 ευρώ που σχετίζονται ειδικότητες (βοηθοί λογιστή) οι οποίες δεν συνδέονται με την ανάπτυξη λογισμικού, όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Deloitte. Συνολικά, η δαπάνη του 2018 για ειδικότητες ή υπηρεσίες που δεν συνδέονται με την ανάπτυξη λογισμικών ανέρχεται σε 97.000 ευρώ, ενώ η διάρκεια απόσβεσης για τα λογισμικά που διαθέτει η MLS είναι η πενταετία.
Η Laserlock
Η έκθεση φωτίζει και τις συναλλαγές της MLS με τη συνδεδεμένη εταιρεία Laserlock, που έχει αναπτύξει σύστημα προστασίας αντιγραφής κατοχυρωμένο με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας παγκοσμίως. Βασικός μέτοχος της εταιρείας, με 30%, είναι ο ιδρυτής της MLS Ιωάννης Καματάκης, ενώ η Ticaboo Investments, με έδρα την Κύπρο, ελέγχει το 41% της εταιρείας. Στη Laserlock καθήκοντα προέδρου τελεί η Σοφία Ζαχαριάδου, μητέρα της συζύγου του κ. Καματάκη, ενώ τη θέση του αντιπροέδρου καταλαμβάνει η αδερφή του ιδίου Δέσποινα Καματάκη. Κατά τις χρήσεις του 2016 και 2017 τα έσοδα της εταιρείας συνολικού ύψους άνω του 1 εκατ. ευρώ προήλθαν σχεδόν αποκλειστικά από την MLS, ενώ δεν υπάρχουν διαθέσιμα οικονομικά στοιχεία για το 2018.
Για τη χρήση του 2019, η Laserlock έχει τιμολογήσει 434.000 ευρώ για υπηρεσίες που παρέσχε στην MLS, με τους ορκωτούς ελεγκτές να αναφέρουν πως η εταιρεία δεν έλαβε οικονομικές προσφορές από τρίτους, πριν προχωρήσει στη σύναψη των συμβάσεων με την εισηγμένη στο χρηματιστήριο εταιρεία. Κατά την περίοδο 2016-2018, η MLS συνήψε συμβάσεις έργων project management και ανάπτυξης λογισμικού με τον ιδρυτή της κ. Καματάκη, ο οποίος έλαβε, μέσω αυτών, συνολικές αμοιβές 715.000 ευρώ.