Απέρριψε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, και μάλιστα για δεύτερη φορά σε τρεις εβδομάδες, την πρόταση του μετόχου της Τράπεζας Πειραιώς Τζον Πόλσον για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Το ΤΧΣ έκρινε ότι η πρόταση θα επέφερε μεγάλη ζημία στα συμφέροντά του και στα συμφέροντα του Δημοσίου και των φορολογουμένων, καθώς θα οδηγούσε σε απίσχναση της συμμετοχής του στην τράπεζα. Με ανακοίνωσή της στο Χ.Α. αργά το απόγευμα, η Τράπεζα Πειραιώς ξεκαθάρισε ότι, «παρά το γεγονός πως αξιολογεί σε διαρκή βάση διάφορες επιλογές για την επιτάχυνση της εξυγίανσης του ισολογισμού της, δεν σχεδιάζει να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου στο αμέσως προσεχές διάστημα». Είχε προηγηθεί κατά τη χθεσινή συνεδρίαση η πτώση της τιμής της μετοχής κατά 24,6%, οδηγώντας την στα 0,718 ευρώ.
Η πρόταση Πόλσον προέβλεπε την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Πειραιώς κατά 800 εκατ. ευρώ, άμεσα. Ωστόσο, ο ίδιος δεσμευόταν μόνο για 200 εκατ., ενώ τα υπόλοιπα εκτιμούσε ότι θα τα έδιναν άλλοι επενδυτές.
Το γεγονός ότι ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής υπέβαλε για δεύτερη φορά, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, την ίδια ουσιαστικά πρόταση ΑΜΚ καθώς και η σπουδή του να ολοκληρωθεί το ταχύτερο δυνατόν, έχει να κάνει με το ότι η Πειραιώς πρέπει να πληρώσει στις 2 Δεκεμβρίου στο ΤΧΣ κουπόνι ύψους 165 εκατ. ευρώ για μετατρέψιμα σε μετοχές χρεόγραφα, τα λεγόμενα Cocos (Contingent Convertibles). Η Πειραιώς έχει χάσει ήδη την πληρωμή ενός κουπονιού και αν χάσει και δεύτερη, τότε ενεργοποιείται σχετική ρήτρα των Cocos που προβλέπει την αυτόματη μετατροπή τους σε μετοχές με τιμή 6 ευρώ ανά μετοχή.
Η Τράπεζα Πειραιώς από την αρχή του χρόνου έχει βάλει στην άκρη 165 εκατ. για την πληρωμή του κουπονιού. Εχει επίσης στείλει επιστολή στον SSM με την οποία ζητεί την άδειά του για την πληρωμή. Η απάντηση του SSM αναμένεται στις 16-17 Νοεμβρίου. Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι ο ρυθμιστής του ευρωπαϊκού τραπεζικού θα απαντήσει θετικά. Εχει απαγορεύσει στις τράπεζες να διανείμουν μέρισμα, και το κουπόνι των Cocos θα μπορούσε να θεωρηθεί τέτοιο. Επίσης, η καταβολή των 165 εκατ. θα έχει μια μικρή επίπτωση στα κεφάλαια της τράπεζας. Εάν η απάντηση του SSM είναι αρνητική, τότε Cocos ύψους 2,04 δισ. ευρώ θα μετατραπούν σε μετοχές και η συμμετοχή του ΤΧΣ θα ανέλθει σε 61,3% από 26,5% σήμερα. Ταυτόχρονα, θα μειωθεί σημαντικά η συμμετοχή του κ. Πόλσον και των άλλων ιδιωτών μετόχων. Ο κ. Πόλσον κατέχει σήμερα το 9,3% της Πειραιώς. Ανω του 5% έχει ο Αριστοτέλης Μυστακίδης και 5,5% το fund Bienville Capital.
Εάν η πρόταση του κ. Πόλσον για αύξηση κεφαλαίου γινόταν δεκτή, αυτός που θα έβλεπε τη συμμετοχή του να συρρικνώνεται δραματικά, στο 10% περίπου, θα ήταν το ΤΧΣ. Και αυτό, γιατί υπάρχει τουλάχιστον νομική ασάφεια για το εάν μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματά του ως υφιστάμενος μέτοχος σε αύξηση κεφαλαίου. Οι αλλαγές στον νόμο του ΤΧΣ που έγιναν το 2015 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ σε συνθήκες πανικού –καθώς παιζόταν η παραμονή της χώρας στο ευρώ– δεν διαμορφώνουν ένα καθαρό πλαίσιο. Κάποιοι νομικοί υποστηρίζουν πως το Ταμείο μπορεί να συμμετάσχει, κάποιοι άλλοι όχι. Το μόνο βέβαιο είναι ότι με ένα τέτοιο ασαφές πλαίσιο η διοίκηση του Ταμείου δεν θα μπορούσε να λάβει απόφαση να συμμετάσχει στην αύξηση κεφαλαίου. Επί της ουσίας, η πρόταση Πόλσον βρίσκει το ΤΧΣ εξουδετερωμένο, λόγω του νομικού κενού και εάν γινόταν δεκτή θα του άνοιγε τον δρόμο να καταστεί ο ισχυρότερος μέτοχος της Πειραιώς, ακόμη και με πολύ λιγότερα από τα 800 εκατ. που υπόσχεται. Η κατάσταση αυτή δεν θα μπορούσε να ανατραπεί ακόμη κι αν στη συνέχεια μετατρέπονταν τα ύψους 2,04 δισ. των Cocos σε μετοχές υπέρ του ΤΧΣ. Δεδομένου ότι η μετατροπή θα γίνει στην προκαθορισμένη τιμή των 6 ευρώ, οι μετοχές που θα είχε στην κατοχή του το ΤΧΣ θα ήταν λίγες σε σχέση με αυτές που θα αποκτήσει ο Αμερικανός επενδυτής και οι σύμμαχοί του μέσω της αύξησης κεφαλαίου.
Υπό το φως όλων αυτών, η διοίκηση του Ταμείου απέρριψε εκ νέου την πρόταση και επέμεινε στην πιστή εφαρμογή όσων προβλέπει ο νόμος για τα Cocos. Πληρωμή του κουπονιού έως τις 2 Δεκεμβρίου σε μετρητά ή σε είδος (μετοχές), εφόσον αυτό εγκριθεί από τον SSM, ή μετατροπή των Cocos σε μετοχές. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε χθες το ΤΧΣ περιορίζεται να αναφέρει ότι «είναι ενήμερο για το σχέδιο μετασχηματισμού της τράπεζας σχετικά με τη σταθερή βελτίωση του οργανικού της αποτελέσματος και έχει πλήρη εμπιστοσύνη στη διοίκηση της τράπεζας».
Σημειώνεται πως την ίδια στάση έναντι της πρότασης του ξένου μεγαλοεπενδυτή είχαν επίσης η κυβέρνηση και η Τράπεζα της Ελλάδος και για έναν επιπλέον λόγο: όπως αναφέρθηκε, ο κ. Πόλσον δεσμεύεται για 200 εκατ. μόνο. Τα υπόλοιπα έως τα 800 εκατ. εκτιμά ότι μπορούν να βρεθούν. Από τις διερευνητικές επαφές στελεχών της κυβέρνησης και της κεντρικής τράπεζας με ξένες επενδυτικές τράπεζες δεν προέκυπτε η ίδια αισιοδοξία. Στην περίπτωση δε που, υπό τις παρούσες συνθήκες, η αύξηση δεν πήγαινε καλά, θα υπήρχαν αρνητικές επιπτώσεις για όλο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.