Ισχυρές πιέσεις στην κεφαλαιακή θέση των ελληνικών τραπεζών θα προκαλέσει η οικονομική κρίση λόγω της πανδημίας, που θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των κόκκινων δανείων και στην ανάγκη για πρόσθετες προβλέψεις. Αυτό αναφέρει η Κομισιόν στην έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, επισημαίνοντας την ανάγκη για συμπληρωματικές συστημικές λύσεις που θα διευκολύνουν την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η επισήμανση της Κομισιόν συνιστά έμμεση προτροπή υπέρ μιας λύσης όπως η Εταιρεία Διαχείρισης Ενεργητικού (Asset Management Company – AMC), δηλαδή μιας bad bank. Το γεγονός μάλιστα ότι έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η πρόταση για δημιουργία μιας AMC έχει κατατεθεί επίσημα από την ΤτΕ προς την κυβέρνηση, αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς πρόκειται για την πρώτη δημόσια τοποθέτηση της Ε.Ε. για το θέμα.
Οπως επισημαίνει στην έκθεσή της η Κομισιόν, οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης θα δημιουργήσουν νέες πιέσεις στην ούτως ή άλλως χαμηλή κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών, συμπιέζοντας τα επιτοκιακά έσοδα ιδιαίτερα εάν η ζήτηση για πιστώσεις ατονήσει την επόμενη χρονιά.
Την ίδια στιγμή, οι τιτλοποιήσεις, παρά το γεγονός ότι συμβάλλουν στην εξυγίανση των ισολογισμών, θα έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην κερδοφορία του τραπεζικού συστήματος. Αυτό όχι μόνο γιατί οδηγούν σε μια εφάπαξ ζημία όσον αφορά τα κεφάλαια των τραπεζών, αλλά και γιατί συμπαρασύρουν σε μια επαναλαμβανόμενη απώλεια εσόδων, καθώς τα δάνεια που βγαίνουν από τους ισολογισμούς των τραπεζών σταματούν να παράγουν τόκους.
Η χαμηλή κερδοφορία σε συνδυασμό με το κόστος των επικείμενων τιτλοποιήσεων και τη σταδιακή κατάργηση των μεταβατικών μέτρων προληπτικής εποπτείας, που έχει θέσει σε εφαρμογή η ΕΚΤ, θα αποτελέσουν σοβαρή πρόκληση για την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών, υπογραμμίζει η Κομισιόν, τη στιγμή που οι ζημίες θα αυξήσουν περαιτέρω το ήδη υψηλό ποσοστό του αναβαλλόμενου φόρου που φτάνει τα 15,4 δισ. ευρώ και αντιπροσωπεύει το 60,4% των βασικών κεφαλαίων.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μειώθηκαν με χαμηλότερο ρυθμό στο β΄ τρίμηνο του έτους και διαμορφώθηκαν στο τέλος του α΄ εξαμήνου στα 59,7 δισ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό NPEs διαμορφώνεται στο 36,7%, που αποτελεί το υψηλότερο στη Ζώνη του Ευρώ. Την ίδια στιγμή, τα μορατόρια που έχουν δοθεί ξεπερνούν τα 20 δισ. ευρώ και αντιπροσωπεύουν το 12% του ενήμερου χαρτοφυλακίου δανείων των τραπεζών, συνιστώντας σημαντικό κίνδυνο, εφόσον τα δάνεια αυτά καταλήξουν σε οριστική αθέτηση πληρωμών μετά το τέλος του μορατόριουμ.
Η Κομισιόν καλεί σε «ταχεία εφαρμογή» του νέου πτωχευτικού νόμου καθώς, όπως σημειώνει, τα νέα εργαλεία που προβλέπει θα επιτρέψουν στις τράπεζες να αντιμετωπίσουν τόσο τα παλιά κόκκινα δάνεια όσο και αυτά που θα αφήσει πίσω της η πανδημία. «Το νέο πλαίσιο αφερεγγυότητας είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου και η αποτελεσματικότητά του θα εξαρτηθεί από την ποιότητα της εφαρμογής του», σημειώνει η Κομισιόν, υπογραμμίζοντας ότι είναι ζωτικής σημασίας να υπάρξει εγκαίρως ολόκληρο το νομικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένου του παράγωγου δικαίου, καθώς και η απαραίτητη υποδομή για την έναρξη ισχύος του νέου κώδικα αφερεγγυότητας.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην έκθεση για το ΤΧΣ, που θα πρέπει να οριστικοποιήσει τη στρατηγική ρευστοποίησης της συμμετοχής του στις τράπεζες, διασφαλίζοντας τα νόμιμα δικαιώματα του Ταμείου.