Συστάσεις προς την κυβέρνηση να βρει τρόπο να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων, απηύθυνε χθες ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, προειδοποιώντας ότι μετά την υλοποίηση των τιτλοποιήσεων που σχεδιάζονται στο πλαίσιο του «Ηρακλή» η αναβαλλόμενη φορολογία θα αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος των ιδίων κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών.
Ηδη, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύει η «Κ», οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (Deferred Tax Credits – DTCs) με βάση τα στοιχεία του 2020 ανέρχονται σε 14,7 δισ. ευρώ σε σύνολο ιδίων κεφαλαίων 22,8 δισ. ευρώ και αντιπροσωπεύουν ποσοστό από 54% έως και 75% των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών. Το ποσοστό μάλιστα αυτό αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω εφόσον οι τράπεζες προχωρήσουν σε νέες τιτλοποιήσεις στο πλαίσιο του «Ηρακλή II», καθιστώντας την προοπτική απόσβεσής του με μελλοντικά κέρδη ακόμη πιο δύσκολη.
Μιλώντας στο πλαίσιο της ετήσιας γενικής συνέλευσης της ΤτΕ, ο Γιάννης Στουρνάρας επανέλαβε ότι η πρόταση για τη δημιουργία Asset Management Company που έχει επεξεργαστεί η κεντρική τράπεζα επιλύει ταυτόχρονα το πρόβλημα των κόκκινων δανείων και της αναβαλλόμενης φορολογίας. Υπογράμμισε ωστόσο ότι στην περίπτωση που η κυβέρνηση δεν την επιλέξει, «θα πρέπει να βρει εναλλακτικό τρόπο αντιμετώπισης που να είναι συνεπής με τη νομοθεσία περί κεφαλαιακών απαιτήσεων». Να σημειωθεί ότι οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις δεν είναι άμεσα καταβεβλημένο κεφάλαιο. Πρόκειται για μια δέσμευση του ελληνικού Δημοσίου να τις καταβάλει άμεσα ή έμμεσα (με τη μη καταβολή φόρου από τις τράπεζες), αλλά υπολογίζεται στα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών. Η αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση προκύπτει με βάση τη ζημία που προέκυψε το 2012 λόγω του PSI και η οποία προβλέπεται να αποσβεστεί σε 30 χρόνια, καθώς και τις ζημίες που εγγράφουν οι τράπεζες λόγω τιτλοποιήσεων στο πλαίσιο της εξυγίανσης από τα κόκκινα δάνεια και οι οποίες αποσβένονται σε ορίζοντα 20ετίας.
Ως προς τη διάρθρωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα οποία με βάση τα στοιχεία του 2020 ανήλθαν σε 47,4 δισ. ευρώ, πάνω από τα μισά είναι επιχειρηματικά, ενώ περίπου το 1/3 είναι στεγαστικά και το υπόλοιπο καταναλωτικά δάνεια. Επίσης, τα μισά σχεδόν από τα κόκκινα δάνεια έχουν ήδη καταγγελθεί από τις τράπεζες, ενώ ακολουθούν αυτά που χαρακτηρίζονται αβέβαιης είσπραξης και τα δάνεια που είναι σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών αλλά δεν έχουν ακόμη καταγγελθεί. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι περίπου το 64% των μη εξυπηρετούμενων δανείων που δεν έχουν ακόμη καταγγελθεί, εμφανίζει καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός έτους, με το μεγαλύτερο ποσοστό να αντιστοιχεί σε στεγαστικά δάνεια.
Τα δάνεια που έχουν ρυθμιστεί αντιπροσώπευαν στο τέλος Δεκεμβρίου του 2020 ελαφρώς πάνω από το 1/3 του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων, ενώ συνολικά σε καθεστώς ρύθμισης υπάγεται (ως προς το σύνολο εξυπηρετούμενων και μη) περίπου το 1/5 των δανείων. Επισημαίνεται ότι υψηλό ποσοστό των δανείων που είχαν τεθεί σε καθεστώς ρύθμισης εμφάνισε και πάλι καθυστέρηση. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα η τάση αυτή παρατηρείται μόλις ένα τρίμηνο μετά την εφαρμογή της ρύθμισης. Δεδομένης της επίδρασης της πανδημίας, εκτιμάται ότι σημαντικό ποσοστό από τα δάνεια αυτά θα καταγραφεί ως μη εξυπηρετούμενο κατά τη διάρκεια του 2021.