Τον διορισμό της πλειοψηφίας των μελών του ΤΧΣ από το υπουργείο Οικονομικών επιδιώκει η κυβέρνηση στο πλαίσιο της αλλαγής του νόμου για το Ταμείο, που θα αποτελέσει αντικείμενο της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το υπουργείο Οικονομικών επιδιώκει να ενισχύσει τον ρόλο του στη διοίκηση του Ταμείου, διορίζοντας π.χ. απευθείας 4 από τα 7 μέλη του νέου διοικητικού συμβουλίου που θα συγκροτηθεί μετά και την αλλαγή της δομής του ΤΧΣ. Σήμερα, το υπουργείο διορίζει απευθείας μόνο ένα μέλος (και ένα μέλος προτείνει η ΤτΕ), ενώ τα υπόλοιπα 5 μέλη του γενικού συμβουλίου πρέπει να εγκριθούν από το Euroworking Group έπειτα από πρόταση της επιτροπής επιλογής του Ταμείου που «ελέγχεται» από τους θεσμούς. Η επιδίωξη του υπουργείου Οικονομικών θεωρείται καθοριστική ενόψει και της χάραξης της στρατηγικής αποεπένδυσης που δρομολογείται για τις τράπεζες, και αναμένεται να αποτελέσει αντικείμενο σκληρής διαπραγμάτευσης με τους επικεφαλής των θεσμών στη συζήτηση που θα γίνει στις 25 Ιανουαρίου.
Αλλα κρίσιμα θέματα που περιλαμβάνονται στον νέο νόμο που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών, στο πλαίσιο της αλλαγής του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις σχέσεις του Ταμείου με τις τράπεζες, είναι:
• Η κατάργηση του βέτο και η διατήρησή του υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις που έχουν να κάνουν με την επίδοση κάθε τράπεζας στη μείωση των κόκκινων δανείων.
• Τα ειδικά δικαιώματα του Ταμείου και η διασύνδεσή τους με το ποσοστό που διαθέτει το ΤΧΣ σε κάθε τράπεζα.
• Η ευχέρεια να δίνεται bonus στα τραπεζικά στελέχη.
• Η αλλαγή των κανόνων για τη σύνθεση των μελών των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών.
Το βέτο
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το υπουργείο Οικονομικών εμφανίζεται διατεθειμένο να περιορίσει το δικαίωμα του βέτο που έχει σήμερα το Ταμείο για μια σειρά θέματα στις τράπεζες, με εξαίρεση τις αποφάσεις που έχουν να κάνουν με την κεφαλαιακή τους ενίσχυση, όπως οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, η διάθεση μετοχών κ.λπ. Το βέτο για τα υπόλοιπα θέματα επιδιώκεται να συνδεθεί με την πρόοδο που έχει κάνει κάθε τράπεζα στη μείωση των κόκκινων δανείων, χωρίς να έχει καθοριστεί ακόμη ποιο θα είναι το όριο βάσει του οποίου θα συμφωνηθεί ο περιορισμός του, δηλαδή εάν θα είναι 5% ή 10% το ποσοστό των NPEs.
Αντίστοιχη διασύνδεση, αλλά με το ποσοστό που έχει σήμερα το ΤΧΣ στο μετοχικό κεφάλαιο κάθε τράπεζας, επιδιώκει να επιτύχει το υπουργείο Οικονομικών και στα ειδικά δικαιώματα που έχει σήμερα το Ταμείο. Σήμερα, το ΤΧΣ ελέγχει ποσοστό 40,3% στην Εθνική Τράπεζα και 27% στην Τράπεζα Πειραιώς. Το ποσοστό του στην Alpha Bank έχει μειωθεί στο 9%, ενώ στη Eurobank είναι μόλις 1,4%. Ετσι, όσο μικρότερο είναι το ποσοστό του ΤΧΣ σε μια τράπεζα, τόσο λιγότερα θα είναι και τα ειδικά δικαιώματα που διαθέτει. Υπενθυμίζεται ότι τα ειδικά δικαιώματα με βάση τον υφιστάμενο νόμο αφορούν:
Η επιδίωξη του ΥΠΟΙΚ θεωρείται καθοριστική ενόψει και της χάραξης της στρατηγικής αποεπένδυσης για τις τράπεζες.
α) Το δικαίωμα να ζητεί τη σύγκληση της γενικής συνέλευσης των μετόχων.
β) Το δικαίωμα αρνησικυρίας στη λήψη οποιασδήποτε απόφασης του Δ.Σ. της τράπεζας:
i) Σχετικής με τη διανομή μερισμάτων και την πολιτική παροχών και πρόσθετων απολαβών (bonus) προς τον πρόεδρο, τον διευθύνοντα σύμβουλο και τα λοιπά μέλη του Δ.Σ., για όσους έχουν τη θέση ή εκτελούν καθήκοντα γενικού διευθυντή, καθώς και για τους αναπληρωτές τους.
ii) Που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τα συμφέροντα των καταθετών ή να επηρεάσει σοβαρά τη ρευστότητα ή τη φερεγγυότητα ή την εν γένει συνετή και εύρυθμη λειτουργία του πιστωτικού ιδρύματος (όπως επιχειρηματική στρατηγική, διαχείριση στοιχείων ενεργητικού – παθητικού κ.λπ.).
iii) Που αφορά εταιρικές πράξεις οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τη συμμετοχή του Ταμείου στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας.
γ) Το δικαίωμα να ζητεί την αναβολή επί 3 εργάσιμες ημέρες της συνεδρίασης του Δ.Σ. της τράπεζας προκειμένου να λάβει οδηγίες από την εκτελεστική επιτροπή του Ταμείου.
δ) Το δικαίωμα να ζητεί τη σύγκληση του Δ.Σ.
ε) Το δικαίωμα να εγκρίνει τον οικονομικό διευθυντή.
Η κατάργηση του πλαφόν για τις αμοιβές τόσο των μελών του διοικητικού συμβουλίου όσο και των στελεχών σε θέσεις γενικών διευθυντών και αναπληρωτών γενικών διευθυντών, θεωρείται, σύμφωνα με πληροφορίες, κρίσιμο θέμα όχι μόνο για τις τράπεζες, αλλά και για τους θεσμούς που θεωρούν ότι με βάση τους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης η απελευθέρωση των αμοιβών αποτελεί ένδειξη καλής λειτουργίας της τράπεζας. Να σημειωθεί ότι το ΤΧΣ δεν έχει χρειαστεί μέχρι σήμερα να ασκήσει βέτο στο θέμα αμοιβών, καθώς ισχύει ο νόμος που ορίζει ότι οι αμοιβές αυτές δεν μπορούν να υπερβαίνουν το σύνολο των αποδοχών του διοικητή της ΤτΕ, ενώ δεν επιτρέπονται τα bonus για όλο το χρονικό διάστημα συμμετοχής του πιστωτικού ιδρύματος στο πρόγραμμα κεφαλαιακής ενίσχυσης, που προκύπτει από τον σχετικό νόμο.
Τα κριτήρια
Κρίσιμο θέμα στη συνάντηση θα είναι και αυτό της κατάργησης των αυστηρών κριτηρίων (15ετής εμπειρία σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και 3 χρόνια θητείας ως μέλη διεθνούς τραπεζικού ομίλου) για τη στελέχωση των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών, που εισηγείται το υπουργείο Οικονομικών, αλλά δεν φαίνεται να βρίσκει ευήκοα ώτα στους θεσμούς, που θεωρούν ότι πρόκειται για κανόνες που έχουν ενισχύσει την εύρυθμη λειτουργία των ελληνικών τραπεζών.