Συστάσεις προς τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης, με πρώτο προφανή παραλήπτη την Ελλάδα, για επιστροφή στη δημοσιονομική εξυγίανση, μόλις σταθεροποιηθεί η ανάκαμψη, απηύθυνε το ΔΝΤ σε έκθεσή του, την ίδια ώρα που οι αποδόσεις και τα spread των ελληνικών ομολόγων σημείωναν απότομη αύξηση, ενόψει της πιθανής συσταλτικής πολιτικής της ΕΚΤ.
Σε μια παράλληλη υπόδειξη, ο επικεφαλής της αποστολής της ΕΚΤ στην Ελλάδα, Μ. Μπίστερμπος, τόνισε χθες στο Bloomberg ότι η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις ακόμη και μετά το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας. «Η διαδικασία ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας μπορεί να υποστηριχθεί από μια συνεπή στρατηγική αντιμετώπισης των ανισορροπιών που παραμένουν στην ελληνική οικονομία», είπε.
Το αναλογικά βαρύτερο, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες, πλήγμα που δέχθηκαν τα ελληνικά ομόλογα τις προηγούμενες ημέρες, υπενθύμισε πόσο ευάλωτη παραμένει η πλέον υπερχρεωμένη χώρα της Ευρωζώνης και η μόνη που δεν διαθέτει επενδυτική βαθμίδα. Ετσι, αποκτούν σημασία επισημάνσεις όπως αυτές του ΔΝΤ στην έκθεσή του για τις «Πολιτικές της Ευρωζώνης» και στην οποία έκανε χθες ειδική αναφορά ο Αλφρεντ Κάμερ, διευθυντής Ευρωπαϊκού Τμήματος του Ταμείου σε εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: Ειδικά οι υπερχρεωμένες χώρες πρέπει να αρχίσουν να χτίζουν δημοσιονομικά μαξιλάρια και οι στρατηγικές δημοσιονομικής εξυγίανσης πρέπει να παρουσιαστούν τώρα.
Η απότομη αύξηση του κόστους δανεισμού είναι εύκολο να «κλειδώσει» την Ελλάδα εκτός αγορών, προειδοποιούν αναλυτές.
Με άλλα λόγια, από την Ελλάδα αναμένεται να παρουσιαστεί άμεσα μια αποφασιστική στρατηγική δημοσιονομικής εξυγίανσης, κάτι που συμβαδίζει με τα μηνύματα αναλυτών της αγοράς ότι αυτή την ώρα η άσκηση μιας συνετής δημοσιονομικής πολιτικής είναι πιο σημαντική από ποτέ. Σύμφωνα με οικονομική πηγή, στην αγορά επικρατεί προβληματισμός γιατί η Ελλάδα, αν και η πιο υπερχρεωμένη χώρα, εφάρμοσε την πιο επεκτατική πολιτική, διευρύνοντας το έλλειμμά της και συνέχισε να το κάνει έως ένα βαθμό και φέτος. Την ίδια ώρα, πλησιάζει και η στιγμή πολιτικού ρίσκου λόγω των εκλογών, που συνεπάγονται συνήθως δημοσιονομική χαλάρωση, με παροχές, αλλά και πιθανότητα αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης λόγω εκλογικού νόμου. Οπως επισημαίνει η πηγή, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει σταθερό επιτόκιο για το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της, δεν είναι δύσκολο να «κλειδωθεί» εκτός αγορών, αν αυξηθεί απότομα το κόστος δανεισμού της.
Το ΔΝΤ στην έκθεσή του επισημαίνει ότι μια ταχύτερη από την αναμενόμενη σύσφιγξη νομισματικής πολιτικής (σ.σ. όπως αυτή που άφησε να εννοηθεί ως πιθανή η κ. Λαγκάρντ την περασμένη Πέμπτη) θα επιβραδύνει την ανάκαμψη και θα αυξήσει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, αυξάνοντας τις χρηματοδοτικές προκλήσεις των υπερχρεωμένων χωρών.
Η σύσταση του ΔΝΤ είναι να δεσμευτούν για τα πλάνα εξυγίανσής τους από τώρα οι υπερχρεωμένες χώρες, προκειμένου να ανακόψουν ενδεχόμενες επιθετικές κινήσεις των αγορών. «Η κρίση», σημειώνει, «συρρίκνωσε τον ήδη περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο για κάποιες υπερχρεωμένες χώρες, τις οποίες κατέστησε πιο ευάλωτες σε μελλοντικά σοκ. Οι χώρες αυτές πρέπει να διαμορφώσουν αξιόπιστα σχέδια προσαρμογής τώρα, και να είναι έτοιμες να τα εφαρμόσουν μόλις η επεκτατική φάση δρομολογηθεί. Οποιαδήποτε υστέρηση λόγω περιορισμού των δαπανών από ίδιους πόρους, μπορεί να αντισταθμιστεί εν μέρει από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης».
Επιπλέον, το ΔΝΤ επισημαίνει ότι πρέπει να συμφωνηθούν μεταβατικοί δημοσιονομικοί κανόνες μέχρις ότου εφαρμοσθεί το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, καθώς ενδεχόμενη εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων θα απαιτήσει υπερβολικές και αντιπαραγωγικές περικοπές από τις υπερχρεωμένες χώρες. Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο σύμφωνο, το Ταμείο τάσσεται υπέρ ενός κανόνα που θα βασίζεται στην αύξηση των δαπανών, με «άγκυρα» χρέους.