H κυβέρνηση υπέβαλε το δεύτερο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης, συνολικού ύψους 3,65 δισ. ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει και δάνεια, νωρίτερα από τον αρχικό σχεδιασμό, καθώς εκπλήρωσε ήδη τα σχετικά τρία προαπαιτούμενα (ορόσημα).
Οπως ανέφερε σε σχετική συνέντευξη Τύπου ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, η Ελλάδα είναι στην πρώτη πεντάδα των χωρών που υποβάλλουν δεύτερο αίτημα πληρωμής. Ωστόσο, ο ίδιος μίλησε για μεγάλη πρόκληση, καθώς ο χρόνος για την ολοκλήρωση του προγράμματος λήγει σε μόλις 4 χρόνια, όσο διαρκούσε η μέση καθυστέρηση των έργων τα προηγούμενα χρόνια. Σημειώνεται ότι η χώρα έχει λαμβάνειν 17,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια. Πάντως πρόσθεσε ότι «η αποτελεσματική υλοποίηση του “Ελλάδα 2.0”, σε συνδυασμό με την επενδυτική δυναμική της χώρας και τον υψηλό ρυθμό ανάπτυξης που καταγράφεται συγκριτικά με άλλα κράτη, συνιστούν το τρίπτυχο των λόγων που πιστεύουμε ότι θα μας κρατήσουν μακριά από την ύφεση».
Το χθεσινό αίτημα, 3,65 δισ. ευρώ, περιλαμβάνει 1,72 δισ. ευρώ για επενδύσεις και 1,84 δισ. ευρώ για δάνεια. Για την υποβολή του η κυβέρνηση ικανοποίησε 28 προαπαιτούμενα (ορόσημα). Μέχρι στιγμής έχουν εκταμιευθεί περίπου 7,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4 δισ. ευρώ για επιχορηγήσεις και 3,5 δισ. ευρώ για δάνεια. Η πρώτη δόση, που εκταμιεύθηκε στις 8 Απριλίου 2022, ήταν 3,56 δισ. ευρώ (1,72 δισ. ευρώ για επιδοτήσεις και 1,84 ευρώ για δάνεια). Η προχρηματοδότηση που είχε εκταμιευθεί στις 9 Αυγούστου 2021 ήταν 3,96 δισ. ευρώ. Ετσι, εφόσον εκταμιευθεί, όπως αναμένεται, και η δεύτερη δόση έως το τέλος του χρόνου, θα έχουν εισρεύσει στα δημόσια ταμεία 11 δισ. ευρώ.
Οι απορροφήσεις των επιχορηγήσεων μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων φτάνουν μέχρι στιγμής το 1,65 δισ. ευρώ.
Από τα στοιχεία που παρουσιάσθηκαν χθες προκύπτει υψηλό ενδιαφέρον όχι μόνο για τις επιδοτήσεις, αλλά και για τα δάνεια του Ταμείου, τα οποία εξασφαλίζονται με μεσοσταθμικό επιτόκιο 0,90%, με μέση διάρκεια αποπληρωμής περίπου τα 10 έτη.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, η πρόοδος του «Ελλάδα 2.0» έχει ως εξής:
Μέχρι στιγμής έχουν εκταμιευθεί περίπου 7,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4 δισ. για επιχορηγήσεις και 3,5 δισ. για δάνεια.
1. Σκέλος επιδοτήσεων
Εχουν ενταχθεί προς το παρόν 372 έργα συνολικού προϋπολογισμού 13,5 δισ. ευρώ. Τα έργα εμπίπτουν στους τέσσερις βασικούς πυλώνες του Σχεδίου, δηλαδή «Πράσινη μετάβαση», «Ψηφιακή μετάβαση», «Απασχόληση – Δεξιότητες – Κοινωνική συνοχή» και «Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας».
Μερικές από τις πιο πρόσφατες εντάξεις αφορούν τα εξής έργα: εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια του Δημοσίου (170.000.000 ευρώ), αναβαθμίσεις του δικτύου του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και την προστασία του περιβάλλοντος (60.000.000 ευρώ), ανάπτυξη, κατασκευή, θέση σε τροχιά και προλειτουργία μικρών δορυφόρων που θα υποστηρίζουν υπηρεσίες ασφαλούς συνδεσιμότητας (200.370.480 ευρώ).
2. Σκέλος δανείων
Εχουν υποβληθεί 150 επενδυτικά σχέδια. Ο συνολικός προϋπολογισμός τους ανέρχεται σε 6,82 δισ. ευρώ περίπου, εκ των οποίων 2,83 δισ. ευρώ αφορούν δάνεια του Ταμείου, 2,46 δισ. ευρώ κεφάλαια των τραπεζών και 1,53 δισ. ευρώ καλύπτεται από ίδια κεφάλαια των επενδυτών.
Οι παραπάνω επενδύσεις εμπίπτουν σε διαφορετικούς κλάδους της οικονομίας, π.χ. βιομηχανία, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια, μεταφορές, τουρισμός, υπηρεσίες, εμπόριο.
Πλήθος έργων, από τα 150 υποβληθέντα επενδυτικά σχέδια, βρίσκεται στο στάδιο της προέγκρισης από τα πιστωτικά ιδρύματα, ενώ έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί 23 επενδυτικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισμού 1,41 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 650 εκατ. ευρώ χρηματοδοτούνται από το Ταμείο.
«Πρέπει να έχουμε πολεμοφόδια» και για το μέλλον
Με πρωτογενές έλλειμμα χαμηλότερο από το προβλεπόμενο στο Πρόγραμμα Σταθερότητας 2% του ΑΕΠ φέτος, αλλά και πλεόνασμα κάτω από 1% του ΑΕΠ (έναντι πρόβλεψης 1,1% του ΑΕΠ στο Πρόγραμμα Σταθερότητας) θα κατατεθεί το προσχέδιο προϋπολογισμού τη Δευτέρα, ανέφερε χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Σε συνεντεύξεις του στον ΣΚΑΪ και στο MEGA, o κ. Σταϊκούρας έκανε σαφές ότι ο δημοσιονομικός χώρος εξαντλήθηκε με τα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός. Μίλησε επίσης για δύο σενάρια για την οικονομία. Το δυσμενές θα οδηγήσει την Ευρώπη σε ύφεση. Εναντι του τελευταίου, είπε ότι «χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί και να έχουμε πολεμοφόδια. Εάν δεν προσέξουμε τα δημοσιονομικά μας, με δεδομένο ότι το κόστος δανεισμού είναι υψηλό σε όλη την Ευρώπη, θα οδηγηθούμε σε καταστάσεις που βιώσαμε πρόσφατα. Η Ελλάδα για παράδειγμα να μην έχει πρόσβαση στις αγορές». Πάντως, υποστήριξε ότι ακόμη και με ύφεση στην Ευρώπη, υπάρχει πιθανότητα η Ελλάδα να μην εμφανίσει αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Εξήγησε ότι το δυσμενές σενάριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (stress test) προβλέπει ύφεση 1% και πληθωρισμό 7% στην Ευρωζώνη το 2023.
Σχετικά με την επιβάρυνση του προϋπολογισμού από τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση είπε ότι από τα 13 δισ. ευρώ τα 4 δισ. ευρώ καλύπτονται από τον προϋπολογισμό και τα υπόλοιπα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Από το 1,1 δισ. ευρώ της επιδότησης του ρεύματος τον Οκτώβριο, το 1 δισ. θα το βάλει το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και μόνο 100 εκατ. ευρώ θα επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό.