Επενδυτικά σχέδια ανάπτυξης ακινήτων αξίας έως και 1 δισ. ευρώ είναι πιθανό να αντλήσουν χρηματοδότηση από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης τους επόμενους μήνες. Μέχρι σήμερα απουσιάζουν τα έργα κατασκευής πράσινων κτιρίων και συναφών υποδομών από τις επενδύσεις που έχουν εξασφαλίσει χρηματοδότηση, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», αυτό είναι πολύ πιθανό να αλλάξει σύντομα. Ηδη, μια σειρά από εταιρείες του κλάδου της ανάπτυξης ακινήτων (Dimand Real Estate) και του τομέα των εταιρειών επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ), όπως η Prodea και η Noval, δρομολογούν σχετικά αιτήματα για την εξασφάλιση χρηματοδότησης, για σημαντικά έργα τους.
Η επιλογή χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης φαντάζει έως και «μονόδρομος» για τις εταιρείες που δρομολογούν σημαντικές επενδύσεις, ύψους δεκάδων εκατ. ευρώ, καθώς προσφέρει ιδιαίτερα ανταγωνιστικό επιτόκιο σε σχέση με τη χρηματοδότηση από τις τράπεζες. Ειδικότερα, μετά και την πρόσφατη απόφαση του υπουργείου Οικονομικών, το επιτόκιο για τις μεγάλες επιχειρήσεις (άνω των 50 ατόμων προσωπικό) ορίζεται σε 1%, από 0,35% που ήταν μέχρι πρότινος, ενώ για τις υπόλοιπες παραμένει στο 0,35%. Παρ’ όλα αυτά, το κόστος αυτό είναι ιδιαίτερα ελκυστικό, ιδίως αν υπολογιστεί ότι η ανοδική πορεία των επιτοκίων δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Για την Ελλάδα έχουμε εξασφαλίσει τη διαχείριση δανείων ύψους έως 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, αποκαλύπτει η Αντρεα Μοράρου της EBRD.
Οπως εξηγεί στην «Κ» η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) για την περιοχή Ελλάδας και Κύπρου, Αντρεα Μοράρου, «ειδικά για την Ελλάδα έχουμε εξασφαλίσει τη διαχείριση δανείων ύψους έως 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Με βάση τους όρους που έχουν συναφθεί για τη χρηματοδότηση ενός έργου, ο ενδιαφερόμενος επενδυτής συμμετέχει με ίδια κεφάλαια σε ποσοστό 20%, το Ταμείο Ανάκαμψης καλύπτει ποσοστό 50% και το υπόλοιπο 30% μπορεί να καλυφθεί είτε από την EBRD είτε από συνεργαζόμενες εμπορικές τράπεζες είτε από συνδυασμό των δύο». Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι μόνο μέσω της EBRD μπορούν να μοχλευθούν κεφάλαια για συνολικές επενδύσεις ύψους 1 δισ. ευρώ, αξιοποιώντας τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Οπως αναφέρει η κ. Μοράρου, «στην Ελλάδα το 80% των επενδύσεών μας είναι πράσινες. Συνολικά έχουμε χρηματοδοτήσει 180 εκατ. ευρώ, ενώ υπολογίζοντας το συνολικό ποσό που μοχλεύθηκε και επενδύθηκε στην οικονομία, το ποσό αυτό ανέρχεται σε 800 εκατ. ευρώ. Ελπίζουμε ότι μπορούμε να αξιοποιήσουμε το Ταμείο Ανάκαμψης και για πράσινα κτίρια».
Από τα έργα ανάπτυξης ακινήτων που βρίσκονται στον «προθάλαμο» εκείνων που αναμένεται να χρηματοδοτηθούν και με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, είναι εκείνο της ανάπλασης και ενεργειακής αναβάθμισης του συγκροτήματος του Μινιόν στο κέντρο της Αθήνας από την Dimand. Πρόκειται για επένδυση της τάξεως των 20-25 εκατ. ευρώ, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει πριν από το τέλος του έτους, μετατρέποντας το Μινιόν σε κτίριο μεικτής χρήσης με καταστήματα, γραφεία και χρήσεις εστίασης, ενδεχομένως και διαμερίσματα. Η εισηγμένη δρομολογεί επίσης την ένταξη στα έργα που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης δύο ακόμη σημαντικών αναπλάσεων πρώην βιομηχανικών ακινήτων, εκείνου της Αθηναϊκής Χαρτοποιίας (Softex) στον Βοτανικό, όπου θα δημιουργηθεί ένα συγκρότημα βιοκλιματικών κτιρίων γραφείων, αλλά και της Βαλκάν Εξπόρτ στη Θεσσαλονίκη, όπου θα αναπτυχθούν υποδομές logistics. Πρόκειται για επενδύσεις συνολικού ύψους 270 εκατ. ευρώ.
Την ανάπτυξη «πράσινων» βιοκλιματικών κτιρίων δρομολογούν οι εταιρείες
Ασφαλώς η διαδικασία ένταξης μιας ανάπτυξης ακινήτου προϋποθέτει ένα υψηλό επίπεδο προετοιμασίας, ιδίως σε ό,τι αφορά τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν (ποσότητες, «πράσινες» ιδιότητες κ.τ.λ.). Σύμφωνα με τον κ. Θανάση Καραγιάννη, επικεφαλής επενδύσεων (Chief Investment Officer) της Prodea Investments, «θα πρέπει να γνωρίζει κανείς ακριβώς τι θα χρειαστεί και ταυτόχρονα να δικαιολογεί το πώς με τη χρήση των συγκεκριμένων υλικών, ή του εξοπλισμού, επιτυγχάνονται οι στόχοι της πράσινης μετάβασης. Επομένως είναι κάτι που χρειάζεται χρόνο και ταυτόχρονα θα πρέπει η επένδυση να βρίσκεται σε αρκετά ώριμο στάδιο, από πλευράς μελετών και σχεδιασμού».
Πάντως, η Prodea είναι από τις εταιρείες που ήδη μελετούν τη συγκεκριμένη επιλογή χρηματοδότησης και είναι αρκετά πιθανό να προχωρήσει σε συγκεκριμένες προτάσεις επενδύσεων, κατάλληλων προς χρηματοδότηση. Υπενθυμίζεται ότι μέχρι το τέλος του έτους η Prodea θα έχει δημιουργήσει ένα χαρτοφυλάκιο ακινήτων «πράσινου» χαρακτήρα, συνολικής αξίας 500 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε πρόσφατα ο κ. Αρις Καρυτινός, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, στο πλαίσιο του συνεδρίου ακινήτων Prodexpo, σταδιακά το νούμερο αυτό θα αυξηθεί κατά επιπλέον 500 εκατ. ευρώ, ενώ εντός πέντε ετών στόχος της εταιρείας είναι το 80% του χαρτοφυλακίου της να αφορά «πράσινα» ακίνητα.
Από τις επικείμενες «αφίξεις» «πράσινων» κτιρίων στο ενεργητικό της Prodea θα είναι το The Wave, η κατασκευή του οποίου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους. Πρόκειται για ένα υφιστάμενο κτίριο γραφείων στην αρχή της Λ. Συγγρού, επιφάνειας 5.500 τ.μ., το οποίο αναβαθμίζεται ενεργειακά.
Ο νέος χρήστης θα είναι η εταιρεία συμβούλων KPMG, με τη σχετική συμφωνία εκμίσθωσης να ανακοινώνεται εντός της εβδομάδας.
Επενδυτικό πρόγραμμα ανάπτυξης «πράσινων» κτιρίων, συνολικού ύψους 350 εκατ. ευρώ, έχει εκπονήσει για τα επόμενα χρόνια και η Noval Property του ομίλου Βιοχάλκο. Σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, αυτή την περίοδο γίνονται συζητήσεις προκειμένου να αποφασιστεί για ποιο ή ποια έργα θα αιτηθούν χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Για παράδειγμα, αυτό το διάστημα η εισηγμένη, σε κοινοπραξία με την Brook Lane, δρομολογεί την έναρξη κατασκευής ενός συγκροτήματος βιοκλιματικών κτιρίων γραφείων στο Μαρούσι, μια επένδυση της τάξεως των 50 εκατ. ευρώ.