Σημαντική αποκλιμάκωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, από το 9,7% του ΑΕΠ το 2022 στο 6,5% του ΑΕΠ το 2023 και στο 4% κατά μέσο όρο το 2024-2026 προβλέπει σε μελέτη της η Εθνική Τράπεζα.
Η πρόβλεψη βασίζεται στο δεδομένο ότι η εκτίναξη του ελλείμματος του ισοζυγίου το 2022 οφειλόταν κυρίως στην αύξηση της τιμής των καυσίμων, που φέτος σημειώνει υποχώρηση. Επίσης, στη διεύρυνση του ελλείμματος συνέβαλε η εκτίναξη της ζήτησης μετά την πανδημία, που επίσης αναμένεται να υποχωρήσει.
Οι αναλυτές της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής (επικεφαλής οικονομολόγος Νίκος Μαγγίνας) σημειώνουν ότι η σημαντική διεύρυνση κατά σχεδόν 8 δισ. ευρώ του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) το 2022 προκάλεσε εύλογα ερωτήματα και ανησυχίες για το ενδεχόμενο ανάδυσης νέων ανισορροπιών στην οικονομία. Ωστόσο, υποστηρίζουν, η επιδείνωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε έκτακτους και εν πολλοίς εξωγενείς και αναστρέψιμους παράγοντες.
Ετσι, σημειώνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της διεύρυνσης του ελλείμματος του ΙΤΣ το 2022 οφείλεται στον διπλασιασμό του ελλείμματος του ισοζυγίου καυσίμων, που έφτασε τα 13,2 δισ. ευρώ, λόγω του διπλασιασμού της μέσης τιμής τους. Ωστόσο, φέτος το πρώτο τρίμηνο οι τιμές του πετρελαίου μειώθηκαν κατά 20% και του φυσικού αερίου κατά 46% και αναμένεται να παραμείνουν μεσοσταθμικά σε τιμές 25% χαμηλότερες από το 2022.
Ετσι το έλλειμμα στο ισοζύγιο καυσίμων αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 2,3% του ΑΕΠ. Πρόσθετες εξοικονομήσεις 1% του ΑΕΠ θα μπορούσαν να προκύψουν από τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας και τη μετατροπή της σε ενεργειακό κόμβο.
Σε ό,τι αφορά το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων, διευρύνθηκε επίσης κατά 5 δισ. ευρώ το 2022, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην αύξηση των τιμών εισαγωγών. Η εν λόγω αύξηση σε τρέχουσες τιμές αφορούσε κυρίως εισαγωγές καταναλωτικών και κεφαλαιουχικών αγαθών (19% και 6,4% ετησίως, αντίστοιχα το 2022), με τις τελευταίες να έχουν άμεση συσχέτιση με τις υψηλότερες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου (11,6%), αλλά και την αναπλήρωση και προληπτική συσσώρευση αποθεμάτων από τις επιχειρήσεις.
Το 2023 η μελέτη της Εθνικής προβλέπει ότι το έλλειμμα αυτό, εκτός καυσίμων, θα σημειώσει ήπια υποχώρηση κατά 0,3% του ΑΕΠ, κυρίως λόγω συγκράτησης της δαπάνης για εισαγωγές, καθώς εξαντλείται η επίδραση της πανδημίας στη ζήτηση και ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός.
Ακόμη, η Εθνική προβλέπει αύξηση των τουριστικών εσόδων κατά 10% φέτος, διευκολύνοντας τη μείωση του ελλείμματος στο 6,5% του ΑΕΠ.